«Παναγίες της Κύπρου»: Φωτογραφική Έκθεση στο Νεοχώριον Κωνσταντινουπόλεως (4 Αυγούστου 2022)
ΔΕΛΤΙΟΝ ΤΥΠΟΥ
Πραγματοποιείται τον προσεχή Αύγουστο, μήνα κατά τον οποίο τιμάται ιδιαίτερα η Θεοτόκος, η φωτογραφική έκθεση με τίτλο «Παναγίες της Κύπρου», των Χριστόδουλου Χατζηχριστοδούλου, Βυζαντινολόγου, και Στέλιου Στυλιανού, Αγιογράφου-Φωτογράφου, στο Νεοχώριον Κωνσταντινουπόλεως. Η ιδέα της έκθεσης είναι του Εντιμολογ. Άρχοντος Μ. Χαρτοφύλακος της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας και Προέδρου της Εφοροεπιτροπής του ιερού ναού Παναγίας Κουμαριώτισσας Νεοχωρίου Παντελεήμονα Βίγκα και του Βυζαντινολόγου δρος Χριστόδουλου Χατζηχριστοδούλου.
Η έκθεση πραγματοποιείται στο πλαίσιο του θερινού φεστιβάλ της κοινότητας Νεοχωρίου, το οποίο διοργανώνει για πέμπτη συνεχόμενη χρονιά η Εφοροεπιτροπή του ναού της Παναγίας Κουμαριώτισσας και η Συντονιστική Επιτροπή ΘΕΟΤΟΚΕΙΑ® 2022. Τα φετεινά Θεοτόκεια αφιερώνονται στο δραματικό ιστορικό ορόσημο του 100ού έτους από την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης και την υποχρεωτική ανταλλαγή των πληθυσμών, στην προσφυγιά, στον ξεριζωμό και στον αγώνα για επιβίωση, που συν τοις άλλοις αποτελούν στοιχεία διαγενεακών τραυμάτων. Το αποτύπωμα αυτών των τραυμάτων για ορισμένους είναι ανυπέρβλητο εμπόδιο, ενώ για κάποιους γίνεται το εναρκτήριο λάκτισμα για την αναζήτηση του Άλλου, την επούλωση των πληγών, τη θύμηση και τη συμφιλίωση.
Το φεστιβάλ ανοίγει τις πύλες του με τα εγκαίνια της Έκθεσης «Παναγίες της Κύπρου», τα οποία θα τελέσει η Αυτού Παναγιότης ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος την Τετάρτη, 4 Αυγούστου 2022 στον Ιερό Ναό Παναγίας Κουμαριώτισσας στο Νεοχώριο «παρά τας ακτάς του Βοσπόρου».
Στη φωτογραφική Έκθεση «Παναγίες της Κύπρου», το επιλεγμένο υλικό παρουσιάζει μια πλούσια ποικιλία ως προς το είδος του, με στόχο να δώσει μια πλήρη εικόνα του μεγάλου σεβασμού που τρέφουν οι Κύπριοι στην Υπεραγία Θεοτόκο. Το εποπτικό υλικό παρατίθεται όπου είναι δυνατόν ανά εκκλησιαστική επαρχία και επισημαίνονται οι ιδιαιτερότητές του, για μεν τα μνημεία με αναφορά, όπου υπάρχουν σε στοιχεία για την ίδρυση, τους κτήτορες και την αρχιτεκτονική, για δε τα έργα τέχνης με αναφορές στην εικονογραφία, τους ζωγράφους και τη χρονολόγηση. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται σε εικόνες της Παναγίας που φθάνουν στην Κύπρο από την Κωνσταντινούπολη και τη Μικρά Ασία και σήμερα αποτελούν παλλάδια μονών και ναών, όπως λ.χ. η Κυκκώτισσα, η Μαχαιριώτισσα, η Χρυσορρογιάτισσα ή έλκουν την επωνυμία τους από τις περιοχές αυτές όπως η Ελεούσα, η Οδηγήτρια, η Πανάχραντος, η Φανερωμένη, η Χρυσοπολίτισσα.
Επισημαίνονται ακόμη και χαρακτηριστικές λεπτομέρειες όπως λ.χ. στη σκηνή του Ευαγγελισμού από τον Μουτουλλά (1280), το περιραντήριο, το οποίο αντιγράφει τον τρίποδα των Πλαταιών από τους Δελφούς, σήμερα στον Ιππόδρομο της Κωνσταντινούπολης.
Παρατίθενται ακόμη διηγήσεις προσφυγιάς της Κύπρου, μέσα από τις εκκλησίες και τις εικόνες της Θεοτόκου στη Μεγαλόνησο. Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται τα ψηφιδωτά της Παναγίας Κανακαριάς από τη Λυθράγκωμη και της Παναγίας Κυράς από τα Λειβάδια, η Περγαμιώτισσα της Ακανθούς, και η Παναγία της Λύσης, καθώς και οι εικόνες της Χαρδακιώτισσας Κυθρέας, της Χρυσορρογιάτισσας Τρίκωμου, της Παναγίας Θέρμιας και της Παναγίας από το Κάρμι.
Κάποιες από τις εικόνες της Παναγίας θεωρούνται ότι σταματούν την ανομβρία και φέρνουν βροχή, όπως λ.χ. η Κυκκώτισσα, η Φανερωμένη «η Κυρά της Λευκωσίας», η Χορδακιώτισσα από τη Σωτήρα και η Νεροφορούσα από την Παρεκκλησιά∙ άλλες ότι φέρνουν την αγάπη όπως η Αγαπητική από τη Χρυσαλινιώτισσα ή αποδιώχνουν κάτι, όπως η Μισητική από τον προαναφερθέντα ναό, η Χρυσορρογιάτισσα Τρικώμου και η Αγία Φύλαξη από τη Λεμεσό.
Το φωτογραφικό υλικό το οποίο παρουσιάζεται στην έκθεση έχουν παραχωρήσει οι Ιερές Μητροπόλεις και Επισκοπές της Κύπρου, Σταυροπηγιακές Μονές, Μουσεία και Ιδιώτες. Ορισμένα μνημεία, εικόνες και άλλα κειμήλια παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό. Χορηγοί της έκθεσης είναι ο Ιερός Ναός Παναγίας Φανερωμένης Λευκωσίας και ο Ιερός Ναός Παναγίας Κουμαριώτισσας Νεοχωρίου Κωνσταντινουπόλεως. Την έκθεση υποστηρίζουν η Ιερά Μητρόπολις Κιτίου, οι Ιεροί Ναοί Αγίας Φυλάξεως και Αγίας Βαρβάρας Ζακακίου στη Λεμεσό, Αγίου Ιακώβου (Τρικώμου) Κόκκινων Λάρνακα, Αγίας Μαρίνας και Αγίου Νεκταρίου Τερσεφάνου και Αρχαγγέλου Μιχαήλ Παρεκκλησιάς.
Τα κείμενα έγραψαν ο δρ Χριστόδουλος Χατζηχριστοδούλου, Βυζαντινολόγος, και ο Στέφανος Στυλιανού, Ιστορικός, ενώ την επιλογή του εποπτικού υλικού είχαν ο Στέλιος Στυλιανού, Φωτογράφος-Αγιογράφος, και ο Χριστόδουλος Χατζηχριστοδούλου.
Την καλλιτεχνική επιμέλεια της έκθεσης είχε ο π. Θωμάς Κωστή από τις εκδόσεις Κέραμος.
Για πληροφορίες:
Χριστόδουλος Χατζηχριστοδούλου, κιν. 99333939
Στέλιος Στυλιανού, κιν. 96321016
Λευκωσία, 23 Ιουλίου 2022
