Ομιλία του Προέδρου του Ομίλου Κληρονομιάς της Κοντέας Χαράλαμπου Περικλέους, στο μνημόσυνο των πεσόντων και των μαρτύρων της Κοντέας καθώς και όλων των Κοντεατών που τάφηκαν στην προσφυγιά (Κυριακή, 24 Ιουλίου 2022)
Ιερός Ναός Αγίου Παντελεήμονος Μενεού,
Κυριακή, 24 Ιουλίου 2022
Θεοφιλέστατε,
Σεβαστό ιερατείο,
Εκλεκτοί προσκεκλημένοι,
Συγγενείς των πεσόντων και αγνοουμένων της Κοντέας,
Κυρίες και Κύριοι,
Σας καλωσορίζουμε και φέτος στην εκκλησία του Αγίου Παντελεήμονος, στο φιλόξενο Δήμο Δρομολαξιάς Μενεού, στο σημερινό μνημόσυνο των ηρωικώς πεσόντων Κοντεατών κατά τη βάρβαρη τούρκικη εισβολή του 1974, καθώς και όλων των Κοντεατών, οι οποίοι τάφηκαν μακριά από τη γενέθλια γη της Κοντέας.
Αγαπητοί συγχωριανοί και συγχωριανές,
Η θύμηση της αγαπημένης μας Κοντέας, η θύμηση των παλικαριών μας που θυσιάστηκαν για την υπεράσπιση της πατρίδας μας, η θύμηση των ανυπεράσπιστων μαρτύρων του χωριού μας, η θύμηση των αγαπημένων προσώπων μας που έσβησαν στην προσφυγιά με την προσμονή της επιστροφής, οι θύμησες όλων αυτών, για να δανειστώ λόγια φίλου συγγραφέα*, είναι για μας:
«ένα καθημερινό επισκεπτήριο ψυχής, μια ανοιχτή πληγή που αιμορραγεί, 48 τόσα χρόνια, χρόνια πέτρινα, χρόνια κατοχικά και δίσεκτα. Βρύση ανοικτή η θύμησή τους, που ποτέ δεν στερεύει, που γίνεται πόνος, γίνεται στίχος, γίνεται τραγούδι, προσδοκία, ελπίδα και προσμονή». *Κώστα Κατσώνη
Κυρίες και Κύριοι,
Όπως κάθε χρόνο, έτσι και σήμερα, αποδίδουμε ως κοινότητα με αισθήματα συγκίνησης και εθνικής υπερηφάνειας, τον ελάχιστο φόρο τιμής στους λεβέντες της Κοντέας που έπεσαν ηρωικά μαχόμενοι εναντίον του Τούρκου εισβολέα για την υπεράσπιση της πατρίδας, το μαύρο καλοκαίρι του 1974, σε όσους μαρτύρησαν υπέρ πίστεως και πατρίδος κατά τη βάρβαρη τούρκικη εισβολή καθώς και σε όλους τους Κοντεάτες οι οποίοι απεβίωσαν αδικαίωτοι στην προσφυγιά.
Υποκλινόμαστε μπροστά στο μεγαλείο τους. Η αυταπάρνηση και ο άνισος αγώνας τους θα αποτελεί πάντοτε πηγή έμπνευσης για τα ανώτερα ιδανικά που καταξιώνουν τον άνθρωπο. Η απονομή της οφειλόμενης τιμής στους ανθρώπους που θυσίασαν τη ζωή τους για την ελευθερία της πατρίδας αποτελεί ιερό χρέος, υψηλή υποχρέωση και υπέρτατο εθνικό καθήκον για όλους μας.
Μνημονεύουμε σήμερα, τους ηρωικώς πεσόντες συγχωριανούς μας, τους οποίους το όνομα γράφτηκε με ανεξίτηλα γράμματα στην αιωνιότητα:
Το λοχία Αντώνη Χαραλάμπους Δημοσθένους, γιο του ιεροψάλτη και λαϊκού μας ποιητή Χαράλαμπου Δημοσθένους, ο οποίος έπεσε ηρωικά μαχόμενος εναντίον του εισβολέα, κατά την πρώτη φάση της Τουρκικής εισβολής, στις ακτές της Κερύνειας, στις 22 Ιουλίου 1974. Ο Αντώνης, θάφτηκε σε ομαδικό τάφο στο κοιμητήριο του Αγίου Μάμα της ενορίας Αποστόλου Λουκά στη Λάπηθο.
Με τον Αντώνη είμαστε πολύ στενοί φίλοι και όταν στις 17 Ιουλίου κληθήκαμε να παρουσιαστούμε στα στρατόπεδα μας, αφού βρισκόμαστε με άδεια μέχρι απολύσεως, πέρασα από το σπίτι του και περπατήσαμε μαζί προς τα καφενεία του χωριού, για να βρούμε μέσο να μας μεταφέρει. Μετά το τέλος του πολέμου, όταν συναντήθηκα με τον πατέρα του, μου εκμυστηρεύτηκε το εξής: Γιε μου, δεν το είχα για καλό να σας βλέπω όταν απομακρύνεστο, εκείνη την ημέρα, όμως σας ακολούθησα με το βλέμμα μου μέχρι που χαθήκατε στη στροφή του δρόμου.
Ο μεγάλος πόνος της απώλειας του αγαπημένου του παιδιού, «σιέτησεν» το νου του πατέρα ποιητή για να γράψει:
Στην όμορφη Τζερύνειαν μας έχω τζιαι γιώ να ρίσω,
τζι από τα βάθη της καρκιάς εν νά της τραουδήσω:
Το χώμαν της επότισεν με γαίμαν ένας γιός μου,
Να πάω εις τον τάφον του, χάρην, Θεέ μου, δώσ’μου!
Δυστυχώς, όπως και τόσοι άλλοι συγγενείς των ηρώων μας, έφυγε και ο Χαράλαμπος από τη ζωή, χωρίς να εκπληρωθεί ο πόθος του.
Μνημονεύουμε επίσης το στρατιώτη Σάββα Χαραλάμπους Ξενή, πρώτο εξάδελφο του Αντώνη, ο οποίος φονεύθηκε την πρώτη ημέρα της τούρκικης εισβολής, στις 20 Ιουλίου 1974, κατά τη διάρκεια βομβαρδισμού από εχθρικά πολεμικά αεροσκάφη του στρατοπέδου της Αθαλάσσας, όπου υπηρετούσε. Ετάφη αρχικά σε ομαδικό τάφο στο κοιμητήριο των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στη Λευκωσία.
Το 1999 έγινε εκταφή των λειψάνων του Σάββα και ακολούθησε η ταυτοποίησή τους με τη μέθοδο DNA. Στις 21 Οκτώβρη του 2000 έγινε η κηδεία και η εκφορά των λειψάνων του, με τιμές ήρωα, στο ίδιο κοιμητήριο.
Μνημονεύουμε τον έφεδρο λοχία Θεόδωρο Αναστάση Κυριάκου-Κιατίπη, ο οποίος έπεσε από βόλια Τούρκων ακροβολιστών, ενώ προσπαθούσε να ανυψώσει τη γαλανόλευκη σε φυλάκιο της Εθνικής φρουράς στον Άγιο Κασσιανό, στις 15 Αυγούστου 1974. Ετάφη αρχικά σε ομαδικό τάφο στο κοιμητήριο Λακατάμειας. Το 2000, αναγνωρίστηκαν τα οστά του με τη μέθοδο DNA και στις 7 Ιανουαρίου 2001 ετάφη με τιμές ήρωα, στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας.
Τιμούμε τον αγνοούμενο στρατιώτη Μιχάλη Κυριάκου Κοκκινόβουκκο, που δηλώνεται σήμερα ως απών, ο οποίος συνελήφθη μαζί με άλλους 43 στρατιώτες και έφεδρους οπλίτες στο χωριό Βώνη, στις 15 Αυγούστου 1974, όταν εγκλωβίστηκαν εκεί, αφού έσπασε από τον πάνοπλο εισβολέα η αμυντική γραμμή Μιας Μηλιάς – Κουτσοβέντη. Τα λείψανα του Μιχάλη δεν εντοπίστηκαν ακόμα.
Προφητικά έγραψε ο Μιχάλης σ’ ένα ποίημά του, το 1970 στο περιοδικό του Γυμνασίου Λύσης, όπου φοιτούσε:
Να φυτέψω ένα δένδρο λέω,
το δένδρο θα φυτρώση, θα ριζώση,
επί αιώνας ολόρθο στη γη θα παραμένη,
θύμηση στους απογόνους θα παρέχη δι’ εμέ.
Και πράγματι ο Μιχάλης και τα άλλα παλικάρια μας φύτεψαν το δένδρο της θύμησης, αφού δρασκέλισαν λεβέντικα τα γήινα προς τα αιώνια.
Μνημονεύουμε επίσης σήμερα τους ανυπεράσπιστους ηλικιωμένους συγχωριανούς μας, οι οποίοι με το θάνατό τους μαρτύρησαν υπέρ πίστεως και πατρίδος κατά την τουρκική εισβολή του 1974 και οι οποίοι για πολλά χρόνια περιλαμβάνονταν στο θλιβερό κατάλογο των αγνοουμένων: την Κυριακού Κυριάκου Ττουμπακκή, τα λείψανα της οποίας βρέθηκαν στο πηγάδι της αυλής της το 2009, αναγνωρίστηκαν με τη μέθοδο DNA και τάφηκαν στα Λειβάδια Λάρνακας στις 17 Μαρτίου 2018, την Ουρανία Νικόλα Σιούφτα, τα λείψανα της οποίας βρέθηκαν στο πηγάδι του περιβολιού της το 2009, αναγνωρίστηκαν με τη μέθοδο DNA και τάφηκαν στην Κοφίνου στις 22 Απριλίου 2018, τον Κωνσταντή Κοκκινόβουκκο, τα λείψανα του οποίου ανευρέθηκαν σε πηγάδι μεταξύ της Κοντέας και του τουρκοκυπριακού χωριού των Κουκλιών, ταυτοποιήθηκαν με τη μέθοδο DNA και ευρίσκονται στο ανθρωπολογικό εργαστήριο, για να ταφούν με τα λείψανα του εγγονού του Μιχάλη, όταν αυτά ανευρεθούν, τον Παναγή Μηνά Κκελλέ και τη Φλουρεντζού Κυριάκου Πατσιά, τα λείψανα των οποίων δυστυχώς δεν εντοπίστηκαν ακόμα.
Μνημονεύουμε τέλος σήμερα και προσευχόμαστε για την ανάπαυση των ψυχών όλων των Κοντεατών που απεβίωσαν στην προσφυγιά και τάφηκαν αλύτρωτοι μακριά από την πατρώα γη.
Ας είναι αιώνια η μνήμη των παλικαριών της Κοντέας και όλων των αγωνιστών που θυσιάστηκαν για τις πανανθρώπινες αρχές και αξίες της ελευθερίας και της δικαιοσύνης.
Εδώ θα ήθελα να αναφέρω ότι το Κοινοτικό μας Συμβούλιο έχει εξασφαλίσει την παραχώρηση χρήσης χώρου πρασίνου εντός των ορίων του Δήμου Λάρνακας και έχει προβεί στην εκπόνηση σχεδίων για τη δημιουργία μνημείου πεσόντων και αγνοουμένων της κατεχόμενης κοινότητας μας, εις ένδειξη ελάχιστου φόρου τιμής, χρέους και αιώνιας μνήμης προς τους Κοντεάτες, οι οποίοι έδωσαν ότι πολυτιμότερο είχαν στην αντίσταση κατά του Τούρκου εισβολέα το 1974.
Σας ευχαριστούμε όλους θερμά για την εδώ παρουσία σας.
Ευχαριστούμε ιδιαίτερα το Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Μεσαορίας κ. Γρηγόριο, ο οποίος μας συμπαραστέκεται και μας τιμά πάντοτε με την παρουσία του.
Ευχαριστούμε το Δήμο Δρομολαξιάς Μενεού, την Εκκλησιαστική Επιτροπή του Ιερού Ναού Αγίου Παντελεήμονος Μενεού και ιδιαίτερα τον Κοντεάτη Πρωτοπρεσβύτερο π. Παναγιώτη Προδρόμου, για τη φιλοξενία που μας προσφέρουν εδώ και πολλά χρόνια, στον ιερό τούτο χώρο.
Ελπίζουμε και ευχόμαστε μια μέρα να αξιωθούμε να τους την ανταποδώσουμε στην ελεύθερη Κοντέα μας.
Ευχαριστώ.
