Χαιρετισμός του κ. Γεωργίου Λουκά στην εκδήλωση για την επέτειο της 7ης Δεκεμβρίου 1974
7 Δεκεμβρίου 2022
Έρχεται, Έρχεται! Ήταν η ιαχή που δονούσε την ατμόσφαιρα, μιας πρωτοφανούς στα χρονικά της Λευκωσίας, λαοθάλασσας, εκείνο το πρωινό της 7ης Δεκεμβρίου του 1974. Από τον εξώστη του λαβωμένου μεγάρου της Ιεράς Αρχιεπισκοπής, ο Μακάριος διακήρυττε ¨Μετα νεκρών ελογίσθην. Και ιδού εν ζωή ευρίσκομαι. Την πρωίαν της 15ης Ιουλίου οι πραξικοπηματίες ανήγγελον από το Κυπριακού ραδιοφώνου ότι «ο Μακάριος είναι νεκρός».
«Ευχαριστώ τω Θεώ μου έως υπάρχω, ότι ερρύσατο με εκ των θηρευόντων την ζωήν μου».
Απευθύνω προς όλους σας τον χαιρετισμόν της αγάπης μου.
Χαίρω, διότι επανήλθον εις την Κύπρον. Αλλά θλίβομαι, διότι η Κύπρος δεν είναι πλέον, η ωραία και ευημερούσα νήσος, όπως αύτη μέχρι του εγκληματικού πραξικοπήματος.
Εκ του μακρόθεν παρηκολούθουν, την Κυπριακή τραγωδίαν και συμμετείχον και συνέπασχον, εις το μέγα δράμα του Κυπριακού Ελληνισμού. Σήμερον ευρίσκομαι, εις την σκηνήν του δράματος. Η Κύπρος κατέστη τόπος ερειπίων. Θλίβομαι, ότι από την σημερινήν συγκέντρωσιν, πολλοί είναι οι απόντες.
Αποτίω φόρον τιμής εις την ιεράν μνήμην των νεκρών μας, και καταθέτων επι των τάφων των άνθη και μυρσίνας.
Έρχεται…..Έρχεται….! Η ιαχή που δονούσε τους αιθέρες εκείνο το πρωινό συγκλόνιζε.
Και όλα αυτά, την στιγμή, που ακόμη και σήμερα κάπιοι «εθνοσωτήρες, καταβάλλουν, απεγνωσμένες προσπάθειες να εξισώσουν τον απελευθερωτικό αγώνα του 55-59 με την καταστροφική δράση της ΕΟΚΑ Β.
Η 7η Δεκεμβρίου 1974, σηματοδοτεί την πλήρη αποκατάσταση της δημοκρατίας.
Είναι γι’ αυτό τον λόγο, που η Βουλή, καθιέρωσε με βάση το άρθρο 7, του νόμου 24(!)2001 «Να αναλύεται και επεξηγείται στους μαθητές, σ’ όλα τα σχολεία η σημασία της ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ συμφωνά με οδηγίες του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού». Το άρθρο αυτό ορίζει: «Κάθε χρόνο κατά την 7η Δεκεμβρίου, να πραγματοποιείται ενδοσχολική εκδήλωση προς τιμή των ΜΑΧΗΤΩΝ ΤΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ.
Η ζωή του Μακαρίου είναι συνυφασμένη με την σύγχρονη ιστορία της Κύπρου. Και αυτό δεν ήταν τυχαίο. Διετέλεσε Αρχιεπίσκοπος Κύπρου επί 27 συναπτά έτη και Πρόεδρος της νεοσύστατης Κυπριακής Δημοκρατίας κατά τα πρώτα 17 κρίσιμα χρόνια. Ο χαρακτηρισμός «Εθνάρχης» αποδίδεται όχι ως σχήμα λόγου, αλλά ως προς την ουσιαστική σχέση που είχε συνταυτισθεί στα μάτια την διεθνούς κοινότητας με την Κύπρο και τον λαό της. Εξωτερικά αλλά και εντόπια συμφέροντα, που διέβλεπαν στον Μακάριο ένα εμπόδιο για την Πραγματοποίηση των σχεδίων τους.
Χρησιμοποίησαν ποικίλα μέσα για τον παραγκωνισμό του, θεμιτά και αθέμιτα. Επιχειρήθηκε πολλάκις ακόμη και η φυσική εξόντωση του. Όλες οι απόπειρες κατέληξαν σε φιάσκο, όπως και η πραξικοπηματική ανατροπή του από το ήπατο αξίωμα της Εκκλησίας και του κράτους. Όσο περισσότερο προσπαθούσαν να το εξοντώσουν, άλλο τόσο επεκτεινόταν και εδραιωνόταν ο θρύλος του Μακαρίου ανάμεσα στον λαό, όπως επίσης και το κύρος του.
Εμείς στέλλουμε το δικό μας μήνυμα, ότι στον καθένα από εμάς, ζει ένα κομμάτι από τον Μακάριο. Και δεν θα επιτρέψουμε, να καρποφορήσει η υπόγεια προσπάθεια κάποιων να αποδομήσουν τον Μακάριο.
Ο Μακάριος είχε ταυτιστεί με τον λαό του, ένοιωθε τον παλμό του λαού του, και ο λαός αισθανόταν τι είχε στην ψυχή του ο Μακάριος. Τον λαό του τον αγαπούσε και τον σεβόταν, τον έκανε κοινωνόν της σκέψης του. Ο Μακάριος επανήλθε γιατί το απαιτούσε ο λαός του, επίμονα. Με κινητοποιήσεις και συλλαλητήρια, αψηφώντας τις αντίξοες συνθήκες και την τρομοκρατία που ασκούσε η ΕΟΚΑ Β, που ήταν παντού εμφανής. Οφείλω σ’ αυτό το σημείο να μνημονεύσω τον αείμνηστο Ηλία Πελαβά που πυροβολήθηκε και σκοτώθηκε από ΄άνδρες της ΕΚΟΚΑ Β που ήταν ταμπουρωμένοι στην Μητρόπολη Λεμεσού, ενώ μετέφερε κόσμο με το αγροτικό του Λεωφορείο, για να λάβουν μέρος στο συλλαλητήριο που οργανώθηκε με απαίτηση την επιστροφή Μακαρίου.
Είπε ο Μακάριος κατά την επιστροφή του: …… «Κλαίομεν ερείπια, θρηνούμε νεκρούς, πονούμε δια το δράμα των προσφύγων, αγωνιούμε δια την τύχη των αγνοουμένων, ανησυχούμε δια την τύχη των εγκλωβισμένων.
Παρά ταύτα όμως, δεν θα υποκύψομε. Εν τω μέσω των ερειπίων ορθία παραμένει η Ελληνική ψυχή μας και κατακόρυφων το φρόνημα μας..
Αναπεπταμένην υψηλά κρατώμεν πάντοτε την αγωνιστική σημαίαν και θα συνεχίσουμε ανθιστάμενοι, αγωνιζόμενοι και θυσιαζόμενοι δια την εθνικήν τιμήν και αξιοπρέπεια μας. Δεν θα υποκύψωμεν και δεν θα λυγίσωμεν. Δεν θα υποχωρήσουμε, δεν θα ενδώσωμεν, δεν θα πτοηθώμεν, δεν θα παραδοθώμεν εις τους Τούρκους.
Έχομεν την τόλμην και την δύναμιν. Έχουμε το θάρρος και την αποφασιστικότητα να αγωνιζόμεθα και εν ανάγκη να αποθνησησκωμεν, αλλά να μη υποκύπτωμεν εις την βίαν. Είναι αγών δια την φυσικήν και εθνική μας επιβίωση. Είναι αγών υπέρ πάντων. Και τα πάντα είμεθα έτοιμοι να προσφέρωμεν εις τον αγώνα τούτο .
Ευαίσθητος όπως ήταν ο Μακάριος, αντικρύζοντας την πρωτοφανή τραγωδία της Κύπρου και το απίστευτο χάος, με πρόσφυγες αντίσκηνα, βιασμένες γυναίκες το δράμα των αγνοουμένων, μαυροφορεμένες γυναίκες δεν μπορούσε να μη δακρύσει και να ραγίσει η μεγάλη του καρδιά, για να τον χάσουμε, τρία χρόνια μετά.
Η σημερινή ημέρα δίνει την ευκαιρία χάριν της ιστορία, να κάνουμε γνωστά τα διαδραματισθέντα και προηγηθέντα της άφιξης του Μακαριου.
Ένα μήνυμα κυριαρχούσε: Έρχεται!. Παρά τις επιφυλάξεις, ορίστηκε ως μέρα της επιστροφής τους η 7 Δεκεμβρίου. Ο Γλαύκος Κληρίδης βρέθηκε σε μεγάλη αμηχανία. Δεν εμπιστευόταν κανένα, φοβόταν απόπειρα δολοφονίας από αμετανόητα στοιχεία.
Κάλεσε τον Χάρη Βωβίδη και του ανέθεσε την οργάνωση της επιχείρησης επιστροφής του Μακαρίου. Ζήτησε να μην ανακοινώνει τίποτα, ούτε στον ίδιο. Ο Μακάριος θα ερχόταν αεροπορικώς στη βάση του Ακρωτηρίου. Ο Βωβίδης ήρθε σε επαφή με το αρχηγό της ειρηνευτικής δύναμης για την οργάνωση της μεταφοράς από το Ακρωτήρι στη Λευκωσία. Προτιμήθηκε η εναέρια μεταφορά. Στην επιχείρηση δόθηκε το κωδικό όνομα sunshine, λιακάδα για την ελπίδα του λαού. Κανείς δεν ήξερε τον ακριβή χώρο προσγείωσης. Επιλέχθηκαν 4 σημεία και από αυτά θα επιλεγόταν τη τελευταία στιγμή μετά την απογείωση από το Ακρωτήριο ο τελικός χώρος προσγείωσης. Τέσσερα ελικόπτερα απογειώθηκαν από το Ακρωτήριο με φροντίδα των Ηνωμένων Εθνών. Κανείς δεν ήξερε το σημείο προσγείωσης. Ο Χάρης Βωβίδης επέλεξε την αυλή της Αγγλικής Σχολής.
Στο μεταξύ, με εντολή του Κληρίδη και τη βοήθεια του Νίκου Παταμάρη, οργανώθηκε από έμπιστους αστυνομικούς και μέλη του εφεδρικού ομάδα 100 ανδρών που εξοπλίσθηκε με φροντίδα του ίδιου του Κληρίδη με 70 αυτόματα. Η Νέα φρουρά συγκεντρώθηκε στο υπουργείο Εξωτερικών και λίγα λεπτά πριν την προσγείωση έλαβε σήμα να πάει στην Αγγλική Σχολή όπου περίμενε ο Χάρης Βωβίδης με τον επικεφαλής του αποσπάσματος της ειρηνευτικής Δύναμης. Με τον ασύρματο ειδοποιήθηκαν οι πιλότοι ότι ο χώρος ήταν ασφαλής. Τότε ξεχώρισε το ελικόπτερο που μετέφερε τον Μακάριο που άρχισε να κατεβαίνει για την προσγείωση. Τελευταίο μέτρο ασφαλείας ένα κίτρινο ρούχο πάνω από το αυτοκίνητο του Χάρη Βωβίδη.
Με τη συνοδεία 4 αρμάτων των Ηνωμένων Εθνών έφτασε στην Αρχιεπισκοπή. Η μέρα της ελπίδας είχε ανατείλει. Από ενωρίς είχαν αρχίσει να συρρέουν πλήθη κόσμου στο χώρο της Αρχιεπισκοπής. Παρόμοια συγκέντρωση δεν γνώρισε ποτέ ο τόπος. Ήταν εκεί όλη η Κύπρος. Πάνω από 250 χιλιάδες άτομα έκλαιγαν και ζητωκραύγαζαν.
Από το εξώστη της Αρχιεπισκοπής κήρυξε ενότητα και προσέφερε κλάδον ελαίας. Ήθελε να αποτρέψει οποιοδήποτε ρεβανσισμό. Όλα όσα έγιναν περνούσαν στο χώρο της ιστορίας.
