Μακάριος ο Β’: Ο ανιδιοτελής πατριώτης Ιεράρχης

H Εκκλησία, ώς σώμα αλλά και ως οργανισμός, και στην Ελλάδα και στην Κύπρο, ήταν πάντοτε παρούσα σε όλες τις δύσκολες στιγμές του Γένους, προσφέροντας τα μέγιστα για την τόνωση και την διατήρηση της πολιτισμικής ταυτότητας των Ρωμη(ι)ών. Ιδιαίτερα η Εκκλησία της Κύπρου, ως η αρχαιότερη αυτοκέφαλη εκκλησία, μετά τα πρεσβυγενή Πατριαρχεία (ήδη από τον Ε΄ αιώνα μ.Χ.), σε όλη την περίοδο μετά την Άλωση της Πόλης (1453 μ.Χ.) μέχρι και σήμερα ήταν και παραμένει παρούσα συνεισφέροντας τοιτουτρόπως υπέρ του Γένους, στον ευρύτερο ελληνικό κόσμο. Αξίζει να επισημανθεί ότι η Εκκλησία σε ολόκληρη την περίοδο της Οθωμανικής Κατάκτησης, αλλά και αργότερα επί Αγγλοκρατίας, λειτουργούσε ως ex-officio αντιπρόσωπος του λαού απέναντι στη Διοίκηση (οι Οθωμανοί αναγνώριζαν και παραχωρούσαν προνόμια σε Θρησκευτικές Ομάδες, τα λεγόμενα Μιλλέτ, οπότε και οι εκπρόσωποι των θρησκευτικών κοινοτήτων εκ των πραγμάτων θεωρούνται και οι εκπρόσωποί τους).

Μια σημαντική προσωπικότητα, που πρωταγωνίστησε σε αυτήν ακριβώς της συμβολή της εκκλησίας στην ιστορική πορεία του Ελληνισμού και στην σύγχρονη ιστορία της Κύπρου, αποτέλεσε ο εκ Προδρόμου ορμώμενος, κατά κόσμον Μιχαήλ Χαραλάμπους Παπαϊωάννου, αρχιμανδρίτης Μακάριος, ο αργότερα Μητροπολίτης Κυρηνείας Μακάριος (1917 – 1947) και προς το τέλος της ζωής του, ως προκαθήμενος της Εκκλησίας της Κύπρου ως Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Μακάριος ο Β΄ (1947 – 1950). Ο Μακάριος ο Β’ (1870 – 1950) ήταν μια εμλβηματική φυσιογνωμία με σπουδές και παιδεία αρχικά στην Κύπρο και αργότερα στην Κωνσταντινούπολη και στην Αθήνα. Μπήκε από νωρίς στον κλήρο και αφού έζησε ως κληρικός ένα μικρό διάστημα στο εξωτερικό επέστρεψε στην Κύπρο και το 1917 εκλέγεται Μητροπολίτης Κυρηνείας.

Μετά τη θλιβερή κατάληξη της Μικρασιατικής Εκστρατείας, που οδήγησε στην οριστική απώλεια της Μικράς Ασίας για τον Ελληνισμό, η Ελλάδα βρέθηκε κοινωνικά οικονομικά και πολιτικά σε δυσμενή κατάσταση, αν και συμπεριλαμβανόταν στους νικητές του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Σε αυτή τη δύσκολη ιστορική συγκυρία για την Ελλάδα, ο Μητροπολίτης Κυρηνείας Μακάριος Μυριανθεύς θα αναλάβει μια άνευ προηγουμένου πρωτοβουλία και θα πρωτοστατήσει στην διεξαγωγή εράνου για συγκέντρωση χρημάτων με σκοπό την αγορά ενός αεροπλάνου για την Ελληνική Πολεμική Αεροπορία.

Η δεκαετία του 1930 ήταν καθοριστική στην εξέλιξη της ήδη υπάρχουσας από το 1911 Ελληνικής Αεροπορικής Υπηρεσίας (στρατού). Το 1930 ιδρύεται το Υπουργείο Αεροπορίας και η Πολεμική Αεροπορία αυτονομείται και γίνεται και επίσημα το τρίτο σώμα του Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Παράλλημα, το 1931, οργανώνεται και ιδρύεται η Σχολή Αεροπορίας (σημερινή Σχολή Ικάρων) στο Τατόϊ. Σε αυτήν ακριβώς την κρίσιμη ιστορική φάση ανασυγκρότησης της Ελλάδας, στον Μεσοπόλεμο και εν μέσω του παγκόσμιο Οικονομικού Κράχ του 1929, η υπό αποικιοκρατικό ζυγό φτωχή κυπριακή κοινωνία με εμπνευστή τον τότε Μητροπολίτη Κυρηνείας Μακάριο Μυριανθέα, θα συνεισφέρει το πρώτο αεροπλάνο στην Πολεμική Αεροπορία, μετά την θεσμική πλέον δημιουργία και εγκατάσταση της στη αεροπορική βάση στο Τατόϊ.

Η πάμφτωχη και ταλαιπωρημένη από την δυσκολίες της αποικιοκρατικής εξαρτήσεως, πλην όμως αξιοπρεπής, κυπριακή κοινωνία, κυρίως από την περιφέρεια της Μητρόπολης Κυρηνείας, θα ανταποκριθεί σε αυτό το κάλεσμα, εμπνεόμενη από τον φλογερό πατριώτη επίσκοπο της, που από τα χρόνια των Βαλκανικών Πολέμων, ανιδιοτελώς και διαχρονικά και απορρίπτοντας στέφανα και δάφνες, αφιέρωσε τη ζωή του υπηρετώντας την Πατρίδα και στην Εκκλησία. Ο έρανος, που διεξάχθηκε από το 1926 – 28, αρχικά οργανώθηκε για ολόκληρη την Κύπρο αλλά λόγω δυσκολιών περιορίστηκε στην περιφέρεια της Μητρόπολης Κυρηνείας. Συγκεντρώθηκε το μεγάλο ποσό των 2.800 λιρών (σημερινής αξίας μερικών εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ) και αγοράστηκε ένα διθέσιο αεροσκάφος τύπου «Μπρεγκέ 19», γαλλικής προέλευσης, το οποίο και δωρίσθηκε στην Πολεμική Αεροπορία της Ελλάδας.

Το πρώτον Κυπριακόν αεροπλάνον

Δώρον της Μητροπολιτικής Περιφέρειας Κυρηνείας προς την μητέρα Ελλάδα

Η παραπάνω επιγραφή αναγραφόταν σε σχετικό έντυπο – καρτέλα – που κυκλοφόρησε τότε από την Μητρόπολη Κυρηνείας με τη φωτογραφία του αεροπλάνου «ΚΥΡΗΝΕΙΑ» και στο πίσω μέρος λεπτομερή κατάλογο με τις εισπράξεις του εράνου. Εκατό χρόνια σχεδόν μετά, η Κυπριακή Δημοκρατία δεν έχει καταφέρει να αποκτήσει το δικό της αεροπορικό στόλο, κάτι που μέσα σε δύσκολες συνθήκες και υπό την πίεση του Βρετανικού Αποικιοκρατικού ζυγού κατάφερε έμμεσα να αγοράσει μια επαρχία της φτωχής Κύπρου και περήφανα να δωρίσει στην Ελλάδα. Φυσικά, τα αεροπλάνα δεν έφθασαν ποτέ όταν χρειάστηκε και η Μητροπολιτική Περιφέρεια Κυρηνείας παραμένει εδώ και 50 χρονιά εξ’ ολοκλήρου κατεχόμενη από τους Τούρκους κατακτητές, με το χαρακτήρα της αλλοιώνεται δραματικά μέσα στο χρόνο, έχοντας μόνο ότι της απέμεινε από την μακρά της ιστορία και την ανάδειξη επιφανών εκκλησιαστικών μορφών, όπως ήταν ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Μακάριος ο Β΄.

Στην κεντρική φωτογραφία, η οποία μαζί με άλλα ιστορικά αρχεία που έχουν σχέση με τη ζωή και το έργο του Αρχιεπισκόπου Κύπρου Μακαρίου του Β΄ βρίσκεται στις συλλογές του ιδρύματος Σ.Ο.Φ.Ι.Α., διακρίνεται ο Μακάριος Μυριανθεύς με στολή πιλότου με άλλους συνεργάτες τους μαζί με μέλη από το προσωπικό της Πολεμικής Αεροπορίας.

* Το ίδρυμα Σ.Ο.Φ.Ι.Α. είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός που μέσα από τις πολύτιμες συλλογές που διαθέτει και διαχειρίζεται, αλλά και τις συνέργειες που δημιουργεί, στοχεύει στην ανάδειξη του ελληνικού πολιτισμού. Παράλληλα, στοχεύει στην ανάδειξη σημαντικών στοιχείων του ευρωπαϊκού και του παγκόσμιου πολιτισμού, μέσα από συγκεκριμένες συλλογές. Όραμα του ιδρύματος είναι όπως μέσα από τη δημιουργία φορέων όπως Κέντρο Παιδικής Ηλικίας (με έμφαση στην παιδικότητα και την διαπαιδαγώγηση των παιδιών), Κέντρο Ελληνικού και Κυπριακού Περιοδικού Τύπου και άλλων δράσεων, συμβάλει στην εκπαίδευση και διαπαιδαγώγηση της κοινωνίας, ιδιαίτερα των νέων, σε μια εποχή προκλήσεων και αποπροσανατολισμού.

Πηγή: philenews.com

Πρώτη δημοσίευση στην ιστοσελίδα 19 Ιανουαρίου 2025