Βυζαντινή μουσική

Η σφραγίδα Κωνσταντινούπολης – Μικράς Ασίας στην βυζαντινή μουσική παράδοση της Κύπρου

Του πρ. Δημήτριου Δημοσθένους, διευθυντή ΣΒΜ Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου Με αισθήματα μεγάλης χαράς, χαιρετίζουμε αυτή τη σύναξη, εκπροσωπούντες τη Σχολή Βυζαντινής Μουσικής Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου και τον Χορό Ιεροψαλτών Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου «Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός». Αναφερόμενοι στη Σχολή, θα πρέπει να πούμε πως αυτή αποτελεί τη συνέχεια των μεγάλων Αρχόντων Πρωτοψαλτών και διδασκάλων Βυζαντινής Μουσικής της Εκκλησίας Κύπρου, οι οποίοι κόσμησαν με την παρουσία τους, τον προηγούμενο αιώνα, το Ιερό Αναλόγιο του Παλαιού Καθεδρικού Ναού Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου. Πρωτοψάλτες, οι οποίοι με το σεμνοπρεπώς ιεροψάλλειν, εύφραναν τα ώτα των πιστών, ανεβάζοντάς τους με τις ηδύμολπες μελωδίες τους, [...]

24 Μαΐου 2023 Βυζαντινή μουσική, Βυζαντινή τέχνη και μουσεία Read more...

Θεόδουλος Καλλίνικος, Άρχων Πρωτοψάλτης της Εκκλησίας της Κύπρου (†10-5-2004)

Ο Θεόδουλος Καλλίνικος γεννήθηκε στο Λευκόνοικο Μεσαορίας στις 5 Μαΐου 1904. Πατέρας του ήταν ο Καλλίνικος και μητέρα του ήταν η Μαρικκού. Αποφοιτά από το εννεατάξιο σχολείο του χωριού του και μαθητής ακόμα ψάλλει κοντά στους ψάλτες του χωριού του. Αυτό στάθηκε αφορμή για να μελετήσει συστηματικά τη Βυζαντινή Μουσική. Ο πόθος του να γνωρίσει τη Βυζαντινή Μουσική δεν αφήνει ασυγκίνητους τους γονείς του. Έτσι την περίοδο 1919 – 1924 τον βρίσκουμε μαθητή στη Σχολή Βυζαντινής Μουσικής του τότε πρωτοψάλτη της Κύπρου Στυλιανού Χουρμουζίου. (περισσότερα…)

10 Μαΐου 2023 Βυζαντινή μουσική Read more...

Θεόδουλος Καλλίνικος Άρχων Πρωτοψάλτης της Εκκλησίας (1904-2004)

Από τις πιο εξέχουσες φυσιογνωμίες της Κύπρου η προσωπικότητα και το έργο του Θεόδουλου Καλλίνικου δεσπόζουν όλον τον 20ο αιώνα τόσο στο χώρο της Βυζαντινής Μουσικής όσο και του δημοτικού τραγουδιού της Μεγαλονήσου. Γεννήθηκε στην πανέμορφη κωμόπολη Λευκόνοικο Μεσαορίας (σήμερα είναι κατεχόμενο) στις 5 Μαίου 1904. Αποφοίτησε από το εννεατάξιο σχολείο του χωριού του. Προικισμένος με ωραία φωνή και πηγαίο ταλέντο στη μουσική, μαθητής ακόμα έψαλλε κοντά στους ιεροψάλτες της γενέτειράς του ενω ένοιωσε την ανάγκη να μελετήσει συστηματικά τη Βυζαντινή Μουσική. (περισσότερα…)

5 Μαΐου 2023 Βυζαντινή μουσική Read more...

Μουσικά Κύπρια Μηναία (Τόμοι Ε΄ και Στ΄)

Κυκλοφόρησαν πρόσφατα άλλοι δύο τόμοι της σειράς ΜΟΥΣΙΚΑ ΚΥΠΡΙΑ ΜΗΝΑΙΑ από τον Ανδρέα Βαρνάβα. Πρόκειται για τον Τόμο Ε΄ ο οποίος καλύπτει τις ακολουθίες του Εσπερινού και του Όρθρου των Κυπρίων Μηναίων του μηνός Ιουλίου και τον Τόμο Στ΄ ο οποίος καλύπτει τις αντίστοιχες ακολουθίες του μηνός Αυγούστου. Οι προηγούμενοι τόμοι Α΄ έως Δ΄ που έχουν ως τώρα εκδοθεί καλύπτουν τις ακολουθί ες των μηνών Ιανουαρίου έως Ιουνίου. Η μουσική επένδυση των ύμνων που περιλαμβάνονται στα Μουσικά Κύπρια Μηναία καλύπτει πέραν από τα Δοξαστικά και τα Ιδιόμελα, όλα τα Προσόμοια, [...]

4 Μαΐου 2023 Βυζαντινή μουσική, Βυζαντινή τέχνη και μουσεία, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

Μια ζωή γεμάτη ύμνους και ψαλμούς

Αφιέρωμα στον μακαριστό ιεροψάλτη Ανδρέα Ιωάννου (1922-2019) Αυτός ο τίτλος ταιριάζει απόλυτα για να περιγράψει τη ζωή του κ. Ανδρέα Ιωάννου, ιεροψάλτη στον Ιερό Ναό του Αρχαγγέλου Μιχαήλ Καϊμακλίου, τον οποίο φιλοξενούμε σήμερα στη σελίδα μας, με σκοπό να δώσουμε μια περίληψη της ζωής του, καθώς, το σημαντικότερο, να εντοπίσουμε τη βαθιά σύνδεση ή αν θέλετε την ανάγκη της ανθρώπινης ύπαρξης να δοξολογήσει και να υμνήσει το Θεό, και αυτό ακριβώς θα επιχειρήσουμε, παίρνοντας ως παράδειγμα τη ζωή του κ. Ανδρέα. Γεννημένος το 1922 στη Μουσουλίτα της Αμμοχώστου, από πολύ νωρίς [...]

23 Απριλίου 2023 Βυζαντινή μουσική Read more...

Άρχων Πρωτοψάλτης της Εκκλησίας της Κύπρου Στυλιανός Ελευθερίου «ΧΟΥΡΜΟΥΖΙΟΣ»

Ο Στυλιανός Ελευθερίου «Χουρμούζιος» γεννήθηκε στο χωριό Όμοδος το 1848. Σε ηλικία οκτώ χρονών έμεινε ορφανός από πατέρα, όμως αυτό δε στάθηκε εμπόδιο από του να φοιτήσει στο Δημοτικό σχολείο του χωριού του απ’ όπου και αποφοίτησε μετά από την εξαετή μαθητεία του σ΄αυτό. Κατά αγαθή συγκυρία το 1860 διορίζεται στη Βάσα Κοιλανίου, κοντά στο χωριό του Χουρμούζιου, ο Δημοδιδάσκαλος Αχιλλέας Νικολαΐδης, ο οποίος εξασκούσε το επάγγελμα του δασκάλου και συνάμα παρέδιδε μαθήματα Βυζαντινής Μουσικής, της οποίας ήταν βαθύς γνώστης. (περισσότερα…)

8 Οκτωβρίου 2021 Βυζαντινή μουσική Read more...

Πρωτοψάλτης Αγίου Κασσιανού Αλέξανδρος Παπαχριστοδούλου (1918-†2010)

Γεννημένος στα 1918, στα ενενήντα του τώρα, ψάλλει όπως όταν ήταν τριάντα χρόνων. Από το Έξω Μετόχι, γιος του παπά του χωριού, έμαθε τα εκκλησιαστικά γράμματα μικρός, διδάχτηκε τη βυζαντινή μουσική από τον μ. Νικόλα Νικολαϊδη, που διετέλεσε επίσης ψάλτης του αγίου Κασσιανού, πήγε στο Στυλιανό Χουρμούζιο να εξετάσει αν χρειάζεται να προχωρήσει στη μουσική κι ο μεγάλος εκείνος τότε αποφάνθηκε πως ήταν ήδη φτασμένος ψάλτης και δεν χρειαζόταν άλλα μαθήματα. (περισσότερα…)

25 Ιανουαρίου 2021 Βυζαντινή μουσική Read more...

Ιεροψάλτης Κυριάκος Ψάλτης – Εξωμετοχίτης

Ο Κυριάκος Κωνσταντίνου Ψάλτης γεννήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου το 1903 στο Έξω Μετόχι, ένα χωριό κοντά στην Λευκωσία, από ευσεβείς γονείς, τον Κωνσταντίνο Χατζηπαναγή(επιδέξιο ερμηνευτή αμανέδων) και την Ελένη Θεοχάρη. «Ἐξ ἁπαλῶν ὀνύχων» ο Κυριάκος Ψάλτης έδειξε το «δοθέν ὑπό τοῦ Δωρεοδότου Κυρίου» τάλαντόν του εις την Εκκλησιαστικήν Μουσικήν, αφού παιδί ακόμα του Δημοτικού προκαλεί τον θαυμασμό του δασκάλου του, ο οποίος τον οδηγεί στον ψάλτη του χωριού του κυρ Χατζηγιώργη, για να φροντίσει τα πρώτα του βήματα στην Ιερή του Δαμασκηνού Τέχνη. (περισσότερα…)

22 Ιανουαρίου 2021 Βυζαντινή μουσική Read more...

Πόλη και Ψαλτική

Η καθιέρωση από το Οικουμενικό Πατριαρχείο του νέου τρόπου γραφής της εκκλησιαστικής μουσικής αποτέλεσε σταθμό στην καθόλου εξέλιξη των μουσικών πραγμάτων για τις επόμενες δεκαετίες. Η μουσική μεταρρύθμιση ήταν επιμελώς προετοιμασμένη καθότι ο ένας από τους τρεις διδασκάλους, ο Χουρμούζιος Γεωργίου, ο μετέπειτα τιμηθείς με το οφίκιο του Χαρτοφύλακος, είχε συγγράψει μία πλήρη, επιστημονική και συστηματική μέθοδο της εκκλησιαστικής μουσικής θεμελιώνοντας έτσι επιστημονικά την νέα μέθοδο [Χουρμουζίου Γεωργίου, (Αυτόγραφο στην ΕΒΕ), Εισαγωγή εις το Θεωρητικόν και Πρακτικόν της Εκκλησιαστικής Μουσικής κατά την νέαν της Μουσικής Μέθοδον, Κωνσταντινούπολις, 1829]. Η πρώτη επίσημη και [...]

28 Σεπτεμβρίου 2020 Βυζαντινή μουσική, Βυζαντινή τέχνη και μουσεία Read more...

«Ενιαύσια Μελουργήματα» – Βυζαντινός Χορός Ιεράς Μονής Κύκκου

    Περιεχόμενα Α. Το Γενέσιον της Υπεραγίας Θεοτόκου «Την θείαν εικόνα σου...» «Η Γέννησίς σου Θεοτόκε...» «Αυτή η μέρα Κυρίου...» Β. Χριστούγεννα «Η γέννησίς σου Χριστέ ο Θεός ημών...» «Επισκέψατο ημάς ...» «Δεύτε ύδωμεν...» «Χριστός γεννάται...» «Μάγοι και ποιμένες....Νεηγενές...» «Μεγάλυνον ψυχή μου...Μυστήριον ξένον» «Αύγουστου μοχαρχήσαντος...» «Η Παρθένος σήμερον...» Γ. Θεοφάνια «Εν Ιορδάνη...» «Φως εκ φωτός...» «Νάματα Ιορδάνεια...» Δ. Η Υπαπαντή του Κυρίου «Θεοτόκε η ελπίς...Εν νόμω σκιά και γράμματι...» Ε. Τριώδιον «Το στάδιον των αστέρων...» «Γεύσασθε και ίδατε...» «Τη Υπερμάχω...» ΣΤ. Αγία και Μεγάλη Εβδομάς «Ήδη βάπτεται κάλαμος...» «Η ζωή εν τάφω...» «Άξιον Εστίν...» «Αι γενεαί [...]

20 Απριλίου 2020 Βυζαντινή μουσική, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...