Εθνικά – Ιστορικά

«Στις 29 Μαΐου 1453 ένας πολιτισμός σαρώθηκε αμετάκλητα»

Με τη φράση αυτή ο Άγγλος βυζαντινολόγος Στίβεν Ράνσιμαν περιγράφει την κατάληψη της Πόλης από τους Οθωμανούς, τις εκτεταμένες λεηλασίες και την πανηγυρική είσοδο του Μωάμεθ του Πορθητή στην Αγία Σοφία το βράδυ της άλωσης (περισσότερα…)

Κωνσταντίνος Παλαιολόγος. Ο τελευταίος Αυτοκράτορας του Βυζαντίου

«Ανήρ αγαθός ην και του κοινού κηδεμών» (Κριτόβουλος) Χριστόδουλου Γ. Παχουλίδη Η 29η Μαΐου φέρνει κάθε χρόνο στη μνήμη των Ελλήνων την αποφράδα Τρίτη της 29ης Μαΐου 1453, κατά την οποία η Κωνσταντινούπολη, «το μάτι της Ανατολής» και «το κλειδί της Οικουμένης» κατά τον ανώνυμο θρηνωδό, έπεσε στα χέρια των αλλοθρήσκων Τούρκων∙ φέρει ακόμη στη μνήμη και την υπέροχη μορφή, τον τελευταίο Αυτοκράτορα του Βυζαντίου, τον ασκητικό αγωνιστή Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, τον Εθνομάρτυρα (1449-1453), ο οποίος έπεσε μαχόμενος στην πύλη του Αγίου Ρωμανού, αγωνιζόμενος ως λέων για να αναχαιτίσει το χείμαρρο των [...]

Η Γενοκτονία τῶν Ποντίων καί ἡ Γενοκτονία τῆς Μνήμης

«Παντοῦ ὑπήρχαν ἴχνη βίας» Η Γενοκτονία τῶν Ποντίων καί ἡ Γενοκτονία τῆς Μνήμης Ἤδη ἀπό τόν 11ο αἰώνα οἱ Μιλήσιοι ἄρχισαν νά ἀποικοῦν στήν περιοχή τῆς Μαύρης Θάλασσας καί κατόπιν ἵδρυσαν τή Σινώπη (785 π.Χ.), τήν Τραπεζούντα (756 π.Χ.), τήν Κερασούντα (700 π.Χ.) καί ἄλλες πόλεις. Τόν 5ο αἰώνα ὁ ἀρχαίος Ἕλληνας Ξενοφώντας ἱστορώντας τήν Κάθοδο τῶν Μυρίων στά παράλια τῆς Ποντικῆς Καππαδοκίας, χαρακτήρισε τήν Τραπεζούντα «πόλιν ἑλληνίδαν οἰκουμένῃ ἐν τῷ Εὐξείνῳ Πόντῳ». Ἀπό τόν 1ο κιόλας αἰώνα ὁ Πόντος δέχθηκε τό μήνυμα τοῦ Χριστοῦ ἀπό τόν Ἀπόστολο Ἀνδρέα, ἱδρυτή τῶν [...]

Μιχαλάκης Καραολής: Αγώνας μέχρις εσχάτων για μια πατρίδα τριών χιλιάδων χρόνων

Ο τιμηθείς προσφάτως με το Βραβείον Νομπέλ της Λογοτεχνίας Γάλλος συγγραφεύς Αλμπέρ Καμύ έχει συνδέσει το όνομά του και με τον αγώνα του Κυπριακού λαού. Το 1955, όταν η συνείδησις όλων των ελευθέρων ανθρώπων είχεν εξεγερθή διά την σωτηρίαν του νεαρού Κυπρίου ήρωος Καραολή, τον οποίον οι Άγγλοι δήμιοι είχαν καταδικάσει εις τον δι’ αγχόνης θάνατον, ο Αλμπέρ Καμύ, πιστός εις την παράδοσιν του Ουγκώ, είπε το θαρραλέον «παρών» του με το κατωτέρω εμπνευσμένον άρθρον του, που υπό τον τίτλον L’enfant Grec (Το Ελληνόπουλο) εδημοσίευσεν εις την γνωστήν επιθεώρησιν Express. Εδώ και μερικές [...]

Φυλακισμένα Μνήματα

Kατά τη διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα του 1955-59 για την απαλλαγή της Κύπρου από τον βρετανικό ζυγό, οι αποικιοκράτες κατασκεύασαν στις Κεντρικές Φυλακές της Λευκωσίας ένα μικρό κοιμητήριο που έμεινε στην Ιστορία με την ονομασία «Φυλακισμένα Μνήματα». (περισσότερα…)

Η Συμβολή της Εκκλησίας της Κύπρου στους Εθνικοαπελευθερωτικούς Αγώνες του 1821 και του 1955

Κωστής Κοκκινόφτας Kέντρο Mελετών Iεράς Mονής Kύκκου H ΣYMBOΛH THΣ EKKΛHΣIAΣ ΤΗΣ KYΠPOY ΣTOYΣ EΘNIKOAΠEΛEYΘEPΩTIKOYΣ AΓΩNEΣ TOY 1821 KAI TOY 1955 H συμμετοχή της Κύπρου στην προεργασία για την απελευθέρωση των υπόδουλων ελληνικών χωρών μαρτυρείται ήδη από τα τέλη του 18ου αιώνα με την ενεργό συμπαράσταση του λόγιου Iωάννη Kαρατζά από τη Λευκωσία στο διαφωτιστικό και επαναστατικό έργο του Pήγα Φεραίου. (περισσότερα…)

Στυλιανός Λένας: Ο Μαχητής της Ελευθερίας της Κύπρου (28 Μαρτίου 1957)

Ο θρυλικός Στυλιανός Λένας γεννήθηκε στο χωριό Χανδριά της Λεμεσού, στις 20 Ιουλίου του 1931. Φοίτησε στο Δημοτικό Σχολείο του χωριού του και στη συνέχεια εγκαταστάθηκε στη Λευκωσία, όπου εργάσθηκε ως σιδηρουργός. Λόγω της βαθιάς του χριστιανικής πίστης, γίνεται στέλεχος της ΟΧΕΝ, και δίνει πρόθυμα τον όρκο της ΕΟΚΑ ενώπιον Θεού και ανθρώπων. Την 1η Απριλίου 1955, ο Λένας, ως ένας από τους πέντε πρώτους ομαδάρχες Λευκωσίας, ανατινάσσει τον αγγλικό στρατιωτικό ραδιοσταθμό Γούσλεϊ Μπάρακς, ενώ στις 19 Ιουνίου συμμετέχει σε απόπειρα εναντίον του Άγγλου κυβερνήτη Άρμιτεϊζ, στην οποία παίρνει μέρος και [...]

Η Μονή Κύκκου κατά το 1821

Κωστής Κοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου Η δεσπόζουσα θέση της Ιεράς Mονής Kύκκου στην εκκλησιαστική και πολιτιστική ζωή της Κύπρου συνέτεινε ώστε, όταν ξέσπασε η Eλληνική Eπανάσταση του 1821, το μένος των Tούρκων να στραφεί εναντίον της με σφαγές και λεηλασίες, που προκάλεσαν μεγάλα προβλήματα στην ομαλή λειτουργία της. Tότε, ως γνωστόν, εκτελέστηκαν οι Αρχιερείς του νησιού, πολλοί εκκλησιαστικοί αξιωματούχοι, καθώς και μεγάλος αριθμός προκρίτων, ενώ οι περιουσίες τους δημεύθηκαν. Aνάμεσά τους περιλαμβάνεται και ο Hγούμενος Kύκκου (1819-1821) Iωσήφ, το όνομα του οποίου συγκαταλέγεται στον επίσημο κατάλογο των προγραφέντων, που [...]

Ελληνική επανάσταση και Κύπρος

Κύπριοι εθελοντές στην επανάσταση Είναι δύσκολο να αναφερθεί με ακρίβεια ο αριθμός των Κυπρίων εθελοντών που πολέμησαν τότε στην Ελλάδα. Ο Λοΐζος Φιλίππου, στο σύγγραμμά του Κύπριοι Ἀγωνισταί (Λευκωσία, 1953), κατονομάζει 56 απ' αυτούς, με βάση αρχειακό υλικό που είχε συγκεντρώσει. (περισσότερα…)

Οι ηρωίδες της Κύπρου στην Επανάσταση του 1821

Είναι πολλαπλά μαρτυρημένος ο βαρύς φόρος αίματος κληρικών και λαϊκών τον τραγικό Ιούλιο του 1821 στην Κύπρο. Τις ημέρες εκείνες του τρόμου και της οδύνης, και οι γυναίκες πλήρωσαν βαρύ τίμημα. Πέρα από τον πόνο και τη σιωπηλή εγκαρτέρηση, ιδιαίτερα επαχθής ήταν ο φόρος τιμής και αίματος που αναγκάστηκαν να καταβάλουν νεαρές Ελληνίδες. Ωστόσο, ανάμεσά τους, αναφάνηκαν και ηρωικές μορφές, που ύψωσαν το ανάστημά τους και αντιστάθηκαν με σθένος στη βία του Οθωμανού κατακτητή, όπως καταδεικνύεται από ιστορικές πηγές, προφορικές μαρτυρίες αλλά και τη λογοτεχνία, η οποία, έχοντας μια [...]