Θεολογικά και άλλα θέματα

Χριστούγεννα

† Πρωτ. Ἀλεξάνδρου Σμέμαν Ὁ Ἥλιος τῆς Δικαιοσύνης Ἡ ἡμέρα τῆς γέννησης τοῦ Χριστοῦ δέν ἔχει ἀποθησαυρισθεῖ στά εὐαγγέλια. Δέ δίνεται οὔτε ἡ ἐποχή τοῦ ἔτους, ἄν καί ἀπό τήν ἀναφορά στούς ποιμένες πού «ἀγραυλοῦντες καί φυλάσσοντες φυλακάς τῆς νυκτός ἐπί τήν ποίμνην αὐτῶν» (Λουκ. β’, 8), μποροῦμε νά συμπεράνουμε πώς γεννήθηκε τό καλοκαίρι. Αὐτή ἡ ἀβεβαιότητα προκαλεῖ τό ἐρώτημα: πῶς καί γιατί οἱ χριστιανοί καθόρισαν τήν 25η Δεκεμβρίου ὡς ἡμερομηνία γέννησης τοῦ Χριστοῦ; Αὐτό τό ἐρώτημα εἶναι κάτι περισσότερο ἀπό συνηθισμένο, ἐπειδή ἀπό τήν ἀπάντησή του μαθαίνουμε ἐπίσης κάτι τό σημαντικό [...]

Γιά τή λογοτεχνία τῶν Χριστουγέννων

Νίκου Ὀρφανίδη Φιλολόγου – Λογοτέχνη Καθώς προσεγγίζουμε τά Χριστούγεννα, μέσα ἀπό ἐκείνη τή λογοτεχνία πού τά συνοδεύει, ἔχουμε ὁλοένα καί περισσότερο τήν αἴσθηση πώς ἐκεῖνο πού προβάλλει εἶναι ἡ ἀνάδειξη τῆς θαλπωρῆς. Ἔχουμε τήν ἀναζήτηση τῆς γαλήνης τῆς ψυχῆς. Τήν εἴσοδο στόν τόπο τῆς εὐσπλαχνίας. Στόν τόπο τῆς καλοσύνης καί τῆς ἀγάπης καί τῆς στοργῆς. Στόν τόπο τοῦ φωτός. Αὐτό ζητοῦμε μέσα στούς αἰῶνες. Ἔτσι καί ἡ ἐκκλησιαστική σύναξη τῶν ἀνθρώπων ἀναδεικνύει τήν Ἐκκλησία ὡς καταφύγιο καί σκέπη καί τόπο ἀνάπαυσης ὅλων τῶν ναυαγισμένων καί σπαρασσομένων ἀπό τά δεινά καί τά [...]

Ὁ Ἅγιος Ἰγνάτιος Ἐπίσκοπος Ἀντιοχείας ὁ Θεοφόρος

Πρωτ. Μιχαὴλ Βοσκοῦ Θεολόγου Οἱ δύο κεντρικὲς ἑορτὲς τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ μας ἔτους εἶναι οἱ ἑορτὲς τῶν Χριστουγέννων καὶ τοῦ Πάσχα. Ἡ μὲν ἑορτὴ τῶν Χριστουγέννων, τὴν ὁποία ὁ Ἅγ. Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος ὀνομάζει «μητρόπολιν πασῶν τῶν ἑορτῶν», ἀποτελεῖ τὴν κορωνίδα καὶ τὸ ἐπίκεντρο ὅλων τῶν ἀκινήτων ἑορτῶν, ἡ δὲ ἑορτὴ τοῦ Πάσχα τὴν κορωνίδα καὶ τὸ ἐπίκεντρο ὅλων τῶν κινητῶν ἑορτῶν. Ἡ ἑορτὴ τῶν Χριστουγέννων, ὡς ἰδιαιτέρως μεγάλη Δεσποτικὴ ἑορτή, ὄχι μόνο ἔχει ἀφιερωμένες σ’ αὐτὴν τρεῖς Κυριακὲς (Κυριακὴ τῶν Προπατόρων, Κυριακὴ πρὸ τῆς Χριστοῦ Γεννήσεως, Κυριακὴ μετὰ τὴν Χριστοῦ Γέννησιν), [...]

Προϋποθέσεις τῆς Θεολογίας

Ἐπισκόπου Καρπασίας κ. Χριστοφόρου Ἡ βασικότερη προϋπόθεση τῆς Θεολογίας ξεκινᾶ ἀπό τήν ἀρχή πού διατυπώνει ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος ὅτι, «Θεόν φράσαι μέν ἀδύνατον, νοῆσαι δέ ἀδυνατώτερον». Δηλαδή εἶναι ἀδύνατο νά ἐκφράσει κάποιος καί νά περιγράψει τόν Θεό, ἀλλά εἶναι πολύ περισσότερο ἀδύνατο νά τόν κατανοήσει[2]. Γι’ αὐτό καί ὁ Ὀρθόδοξος Θεολόγος δέν ἐπιδιώκει νά κατανοήσει καί νά μιλήσει γιά τόν Θεό μέ βάση λογικές, διανοητικές ἤ φιλοσοφικές μεθόδους, ἀλλά μέ βάση τήν ἀποκάλυψη πού ὁ ἴδιος ὁ Θεός ἔχει κάνει στόν κόσμο. Ἡ φανέρωση τῆς δόξας τοῦ Θεοῦ μέσα [...]

68 χρόνια από τη θυσία του αγωνιστή της ΕΟΚΑ, Χαράλαμπου Μούσκου (1955-2023)

Στις 15 Δεκεμβρίου πέφτει ο πρώτος νεκρός σε μάχη της ΕΟΚΑ, Χαράλαμπος Μούσκος. Πρώτος ξάδελφος του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ’, από τους πρωτεργάτες της ΕΟΚΑ, ο Χαράλαμπος υπήρξε ένας από τους πέντε της ΕΟΚΑ που ξύπνησαν τους Βρετανούς το βράδυ της 1ης Απριλίου. Γεννήθηκε στις 10 Μαΐου 1932 στο χωριό Παναγιά της Πάφου και σκοτώθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 1955, σε ένοπλη σύγκρουση στο Μερσινάκι της επαρχίας Λευκωσίας. Η κηδεία του έγινε στις 17 Δεκεμβρίου και τάφηκε στο κοιμητήριο των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης της Λευκωσίας. (περισσότερα…)

Παρέμβαση Εκκλησιαστική. Τεύχος 56 (Σεπτέμβριος – Δεκέμβριος 2023)

Διαβάστε το περιοδικό “Παρέμβαση Εκκλησιαστική” με αφιέρωμα «Θεός εφανερώθη εν σαρκί».

Ὁ ἅγιος Σπυρίδων, ἐπίσκοπος Τριμιθοῦντος, ὁ θαυματουργὸς (12 Δεκεμβρίου)

Ἀρχιμανδρίτου Φωτίου Ἰωακεὶμ Ὁ θεοφόρος πατὴρ ἡμῶν Σπυρίδων ὁ πολυθαύμαστος, τὸ θρέμμα τῆς νήσου τῶν ἁγίων Κύπρου, ὁ πολιοῦχος τῆς Κέρκυρας καὶ τὸ καύχημα σύνολης τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας, ἀποτελεῖ ἀναμφίβολα ἕνα ἀπὸ τοὺς λαοφιλέστερους ἁγίους, χάρη στὴν ὑψηλὴ ἀρετή, τὸ εὐσυμπάθητο καὶ τὴν ταχεία ἀνταπόκρισή του στὸν ἀνθρώπινο πόνο καὶ τὰ ἀναρίθμητα ἀνὰ τοὺς αἰῶνες θαύματά του. Ο ἅγιος εὐμοίρησε νὰ ἔχει ἀρκετὲς ἀναφορὲς στὸ πρόσωπο καὶ τὴ βιοτή του ἀπὸ πρώιμους ἐκκλησιαστικοὺς πατέρες καὶ ἱστορικούς, καθὼς καὶ ἀξιόπιστες βιογραφίες ἀπὸ δόκιμους συγγραφεῖς, ποὺ μᾶς διέσωσαν ἔτσι τὰ πλεῖστα τῆς ἰσάγγελης [...]

Ὁ Ἅγιος Σπυρίδων ὁ Θαυματουργός, Ἐπίσκοπος Τριμυθοῦντος

τοῦ μ. Ἀνδρέα Χ. Χριστοδούλου (+ 6/7/2023) Ὁ Ἅγιος Σπυρίδων ὁ Θαυματουργός, πρῶτος Ἐπίσκοπος Τριμυθοῦντος, γεννήθηκε περὶ τὸ 270 μ.Χ. στὸ χωριὸ Ἄσκεια (Ἄσσεια) τῆς Μεσαορίας τῆς Κύπρου. Ἄνθρωπος ἁπλοϊκὸς καὶ ταπεινός, ἀσκοῦσε τὰ δύο πιὸ συνηθισμένα ἐπαγγέλματα τῆς ἐποχῆς του, αὐτὰ τοῦ βοσκοῦ προβάτων καὶ αἰγῶν καὶ τοῦ γεωργοῦ. Γεννημένος ἀπὸ γονεῖς ἐνάρετους καὶ πιστούς, ἀνατράφηκε «ἐν παιδείᾳ καὶ νουθεσίᾳ Κυρίου» (Ἐφ. 6, 4). Βόσκοντας τὰ ζῶά του στὴ μεγάλη πεδιάδα τῆς Μεσαορίας, μποροῦσε νὰ ἱκανοποιεῖ μία μεγάλη ἐπιθυμία του, τὴ μελέτη τῆς Ἁγίας Γραφῆς. Ἔτσι, ἂν καὶ δὲν εἶχε [...]

Ὁμιλία εἰς τὸν ἅγιον Τυχικὸν τὸν ἐν Κύπρῳ (8 Δεκεμβρίου)

Ἀρχιμανδρίτης Φώτιος Ἰωακεὶμ Ἡ φιλόχριστος καὶ μεγαλώνυμος νῆσος τῆς Κύπρου, ἀγαπητοὶ ἐν Κυρίῳ ἀδελφοί, ἀπόλαυσε πλούσιες τὶς εὐλογίες τῆς παντοκρατορικῆς τοῦ Ὑψίστου δεξιᾶς κατὰ τὴν ἐποχὴ τῆς Χάριτος, μετὰ δηλαδὴ τὴν ἐνανθρώπηση τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ὕστερα ἀπὸ τὴν Παλαιστίνη καὶ Συρία, εἶναι ἡ πρώτη χώρα, ποὺ δέχθηκε τὸν ἅγιο σπόρο τοῦ Εὐαγγελικοῦ κηρύγματος, καὶ ἄνθισε δαψιλὴ πνευματικὴ καρποφορία. Στὴ μακαρία της γῆ εἶδε νὰ ἀναθάλλουν στίφος μέγα ἀμαράντων ἀνθέων τοῦ νοητοῦ παραδείσου: Ἀπόστολους, Μάρτυρες, Ἱεράρχες, Ὁμολογητές, Ὁσίους καὶ Δικαίους. Καθ᾿ ὅλο τὸ εὗρος καὶ μῆκος [...]

Στον Άγιο Νικόλαο της Στέγης

Νίκου Ορφανίδη Φιλολόγου – Λογοτέχνη Γυρίζω συχνὰ στὸν Ἅγιο Νικόλαο τῆς Στέγης, στὴν Κακοπετριά. Τότε ποὺ πήγαμε γιὰ πρώτη φορὰ κατασκήνωση. Στὴν κατασκήνωση τῶν κατηχητικῶν τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς. Ἦταν ἡ πρώτη φορὰ ποὺ φεύγαμε μὲ τὸν ἀδελφό μου ἀπὸ τὸ σπίτι, πήγαμε μὲ τὸν πατέρα μας καὶ ἀγοράσαμε μιὰ βαλίτσα καὶ γιὰ τοὺς δυό μας. Γιὰ μένα καὶ τὸν δίδυμο ἀδελφό μου, τὸν Λουκᾶ. Ὅλα ἦταν ἀκριβὰ τότε. Αὐτὴ τὴ βαλίτσα τὴν ἔχω μέχρι σήμερα. Μιὰ βαλίτσα τῆς ἐποχῆς, μὲ ξύλινο σκελετὸ καὶ πράσινο χαρτόνι, μ’ αὐτὴν πήγαμε μετὰ στὴν Ἀθήνα, [...]