Θεολογικά και άλλα θέματα

Η προσφορά της Ιεράς Μονής Κύκκου στα ελληνικά γράμματα

Kωστής Kοκκινόφτας Kέντρο Mελετών Iεράς Mονής Kύκκου H Mονή εργαστήριο παραγωγής χειρογράφων Η Iερά Mονή Kύκκου επετέλεσε από τα πρώτα χρόνια της ίδρυσής της ένα πολύπλευρο εθνικό, πνευματικό και πολιτιστικό έργο και υπήρξε χώρος, όπου προαγόταν το μοναχικό ιδεώδες, και όαση καλλιέργειας των ελληνικών γραμμάτων, των τεχνών και του πολιτισμού. (περισσότερα…)

Η ιταλική εφημερίδα «Notizie Del Giorno» και τα γεγονότα του 1821 στην Κύπρο

Κωστής Κοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου H σημασία της έκδοσης αρχειακών και αθησαύριστων πηγών Aπό τη δεκαετία του 1970, κυρίως, και εξής έχουν δει το φως της δημοσιότητας πολλά ιστορικά έγγραφα, που αναφέρονται στην περίοδο της Τουρκοκρατίας (1571-1878) στην Κύπρο, και είναι αξιοσημείωτο ότι έκτοτε αρκετοί ερευνητές επικέντρωσαν την προσοχή τους στην έκδοση οθωμανικών, γαλλικών, ιταλικών, ελληνικών, ακόμη και ισπανικών αρχείων, η αξιοποίηση των οποίων αναμένεται ότι θα συμβάλει στη συγγραφή μίας σύνθετης ιστορίας για τον τόπο. Tο ίδιο συμβαίνει και με τις εκδόσεις των οδοιπορικών των ξένων περιηγητών, οι οποίοι [...]

Άγιος Μάμας Μεσαορίας – Στα ίχνη ενός χωριού που χάθηκε

Η αρχειακή έρευνα μάς οδηγεί ακόμη και στα ίχνη των πρόδρομων οικισμών κάποιων χωριών, που δημιουργήθηκαν στα νεότερα χρόνια. Ένα τέτοιο χωριό είναι το χωριό της Μεσαορίας με το όνομα Άγιος Μάμας. Όπως τεκμηριώνεται στις πηγές, στην περιοχή στην οποία κάποτε ήταν οικοδομημένο το χωριό Άγιος Μάμας, το οποίο εδώ και αιώνες εξέλιπε, δημιουργήθηκε πολύ αργότερα κατά την ύστερη Τουρκοκρατία το χωριό Κοντέα. Η Κοντέα ασφαλώς φέρει το όνομα αυτό από το τοπωνύμιο της περιοχής «ο Κοντός», κατά παραφθορά του ιταλικού conte (κόμης) και contea, δηλαδή κομητεία. Ας σημειωθεί ότι [...]

Ὁμιλία εἰς τὴν ἀρχὴν τῆς Ἰνδίκτου (1/9)

Ἀρχιμανδρίτου Φωτίου Ἰωακεὶμ Ἡ ἁγία Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας, ἀγαπητοὶ ἐν Κυρίῳ ἀδελφοί, ἑορτάζει σήμερα, μαζὶ μὲ τοὺς ἁγίους τῆς ἡμέρας, καὶ τὴν ἀρχὴ τῆς Ἰνδίκτου, δηλαδὴ τὴν ἔναρξη τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους. Τί σημαίνει αὐτό, καὶ μάλιστα ὅταν ἐμεῖς στὶς μέρες μας θεωροῦμε αὐτονόητο ὅτι ἡ πρωτοχρονιὰ εἶναι ἡ 1η Ἰανουαρίου, θὰ ἐξηγήσουμε στὴ συνέχεια. Ἡ λέξη Ἰνδικτιὼν -καὶ ἀργότερα Ἴνδικτος- παράγεται ἀπὸ τὴ λατινικὴ λέξη indictio,ποὺ σημαίνει ὁρισμός, διάταγμα. Ὁ ὅρος αὐτὸς προῆλθε ἀπὸ τὴ συνήθεια τῶν Ρωμαίων αὐτοκρατόρων νὰ ὁρίζουν μὲ εἰδικὸ θέσπισμα τὸ ποσὸ τοῦ ἐτησίου φόρου, ποὺ εἰσέπρατταν [...]

Λόγος στὴν ἀποτομὴ τῆς κεφαλῆς τοῦ Τιμίου Προδρόμου

Ἀρχιμανδρίτου Φωτίου Ἰωακεὶμ Σεβάσμια καὶ αἰδέσιμη ἡ σημερινὴ ἡμέρα, ἀγαπητοὶ ἐν Κυρίῳ ἀδελφοί. Σήμερα ἡ ἁγία τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησία τιμᾶ τὴν ἀποτομὴ τῆς κεφαλῆς τοῦ μεγίστου τῶν Προφητῶν, τοῦ κήρυκα τοῦ Φωτὸς τοῦ ἀληθινοῦ, τοῦ ἐνσάρκου ἀγγέλου, τοῦ Βαπτιστοῦ καὶ Προδρόμου τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ. Καὶ ἐμεῖς, ποὺ συναχθήκαμε στὸν εὐλογημένο τοῦτο ναό του καὶ ποὺ τόσα χρεωστοῦμε γιὰ τὶς ἱκεσίες του μπροστὰ στὸν θρόνο τοῦ Κυρίου γιὰ χάρη μας, ἂς τοῦ ἀπευθύνουμε χρεωστικὰ λόγια ἐγκωμιαστικά, δανεισμένα ἀπὸ ἕνα Ἐγκώμιο πρὸς αὐτὸν ἑνὸς μεγάλου Πατέρα τῆς Ἐκκλησίας μας, τοῦ ἁγίου Ἀνδρέα, ἀρχιεπισκόπου [...]

Ο Άγιος Μεγαλομάρτυς Φανούριος ο Νεοφανής

Χριστόδουλου Γ. Παχουλίδη Η Αγία μας Εκκλησία στις 27 Αυγούστου τιμά με ύμνους και ωδές πνευματικές την ιερή μνήμη του μεγαλομάρτυρα αγίου Φανουρίου. Ο άγιος Φανούριος υπήρξε για πολλά χρόνια αφανής. Η χάρη του Θεού ευδόκησε ώστε με παράδοξο τρόπο να βρεθεί η σεπτή αγία εικόνα στη νήσο Ρόδο, την εποχή που η νήσος αυτή στέναζε κάτω από την στυγνή διοίκηση των λατινοφρόνων Ιπποτών, των επιλεγομένων «Ιπποτών της Ρόδου» και όταν Μητροπολίτης της ήταν κάποιος ευσεβής ιεράρχης με το όνομα Νείλος. Θέλησε λοιπόν ο Κύριος να χαρίσει στους πιστούς Ορθόδοξους Χριστιανούς [...]

Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλὸς – «Ψυχὴ καὶ Χριστὸς σᾶς χρειάζονται»

Πρωτοπρ. Μιχαὴλ Βοσκοῦ Ἡ περίοδος τῆς Τουρκοκρατίας, ποὺ κράτησε σχεδὸν τέσσερεις αἰῶνες, ἦταν γιὰ τὸν Ἑλληνισμὸ μιὰ ἰδιαίτερα δύσκολη ἱστορικὴ περίοδος. Σ’ ἐκεῖνα τὰ μαῦρα χρόνια, ποὺ ὅλα «τὰ ’σκιαζε ἡ φοβέρα καὶ τὰ πλάκωνε ἡ σκλαβιά», κατὰ τὴ διατύπωση τοῦ ἐθνικοῦ μας ποιητῆ Διονυσίου Σολωμοῦ, οἱ Ὀρθόδοξοι Ἕλληνες – Ρωμιοὶ βρέθηκαν ἀντιμέτωποι μὲ τὸν πειρασμὸ τοῦ ἐξισλαμισμοῦ, μὲ τοὺς διωγμούς, τὴν καταπίεση καὶ τὸ μαρτύριο, μὲ τὴν ἔλλειψη παιδείας, τὴν ἀγραμματοσύνη, τὴν ἄγνοια. Ἡ Ἐκκλησία σὰν φιλόστοργη μάνα, ποὺ ἀγκαλιάζει προστατευτικὰ τὰ παιδιά της, καὶ ἡ ὀρθόδοξη πίστη καὶ [...]

Περί Εκκλησίας

Από τις Διδαχές του αγίου Κοσμᾶ του Αιτωλού Περί Εκκλησίας σήμερα ο λόγος και σκέφτομαι πως η Ορθόδοξος Εκκλησία του Χριστού παραμένει εις τον αιώνα ο μυστικός τόπος της καταφυγής και της προστασίας μας. Ο μυστικός τόπος της παραμυθίας και της παρακλήσεως και της χάριτος. Καθώς η άκτιστος Εκκλησία είναι ο ίδιος ο Χριστός παρατεινόμενος εις τους αιώνας. Η Εκκλησία είναι τόπος μυστικός. Είναι ο τόπος της Αναστάσεως. Είναι η αγκάλη του Κυρίου μας και η στοργή Του και η προστασία Του. Η Εκκλησία είναι μία, αγία, καθολική και αποστολική. Αυτό [...]

Θεολογική Σχολή Χάλκης και Κύπρος

Kωστής Kοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου ΘEOΛOΓIKH ΣXOΛH XAΛKHΣ KAI KYΠPOΣ Οι απαρχές των θεολογικών σπουδών στην «Kαθ’ ημάς Aνατολή», κατά τα νεότερα χρόνια, ανάγονται στο έτος 1824, οπότε λειτούργησε η Θεολογική Σχολή της Iονίου Aκαδημίας, κυρίως με σκοπό την κατάρτιση των κληρικών των Επτανήσων (περισσότερα…)

Επιφανείς κληρικοί από τα χωριά της Μαραθάσας (18ος – 20ός αι.)

Κωστής Κοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Ιερός Μονής Κύκκου Επιφανείς κληρικοί από τα χωριά της Μαραθάσας (18ος - 20ός αι.) Η περιοχή της Μαραθάσας βρίσκεται στην οροσειρά του Τροόδους και περιλαμβάνει ένα σύμπλεγμα δεκατεσσάρων χωριών, που αποτελείται από τον Άγιο Δημήτριο, τον Παλαιόμυλο, τη Λεμύθου, τις Τρεις Ελιές, τα Καμινάρια, τον Πρόδρομο, το Μηλικούρι, τον Πεδουλά, τον Μουτουλλά, τον Καλοπαναγιώτη, (περισσότερα…)