Θεολογικά και άλλα θέματα

Ο Άγιος Σπυρίδων και η Κύπρος

ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΤΗΣ ΣΗΜΕΡΙΝΗΣ ΕΟΡΤΗΣ * * * Κωστής Κοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου Ο Άγιος Σπυρίδων υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους Κύπριους Αγίους των πρώτων βυζαντινών αιώνων και χαίρει πανορθόδοξης φήμης. Έζησε στα χρόνια του αυτοκράτορα Μεγάλου Κωνσταντίνου και του γιου του, επίσης αυτοκράτορα, Κωνστάντιου, στα τέλη του 3ου - αρχές του 4ου αιώνα, και για τον βίο του σώζονται αρκετές μαρτυρίες εκκλησιαστικών ιστορικών της βυζαντινής περιόδου, γεγονός που καταδεικνύει την πολύ σημαντική θέση του στη ζωή της Εκκλησίας. Όπως αναφέρεται σχετικά, ο Άγιος γεννήθηκε στο χωριό Άσσια της Μεσαορίας [...]

Ὁ ἅγιος Σπυρίδων, ἐπίσκοπος Τριμιθοῦντος, ὁ θαυματουργὸς (12 Δεκεμβρίου)

Ἀρχιμανδρίτου Φωτίου Ἰωακεὶμ Ὁ θεοφόρος πατὴρ ἡμῶν Σπυρίδων ὁ πολυθαύμαστος, τὸ θρέμμα τῆς νήσου τῶν ἁγίων Κύπρου, ὁ πολιοῦχος τῆς Κέρκυρας καὶ τὸ καύχημα σύνολης τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας, ἀποτελεῖ ἀναμφίβολα ἕνα ἀπὸ τοὺς λαοφιλέστερους ἁγίους, χάρη στὴν ὑψηλὴ ἀρετή, τὸ εὐσυμπάθητο καὶ τὴν ταχεία ἀνταπόκρισή του στὸν ἀνθρώπινο πόνο καὶ τὰ ἀναρίθμητα ἀνὰ τοὺς αἰῶνες θαύματά του. Ο ἅγιος εὐμοίρησε νὰ ἔχει ἀρκετὲς ἀναφορὲς στὸ πρόσωπο καὶ τὴ βιοτή του ἀπὸ πρώιμους ἐκκλησιαστικοὺς πατέρες καὶ ἱστορικούς, καθὼς καὶ ἀξιόπιστες βιογραφίες ἀπὸ δόκιμους συγγραφεῖς, ποὺ μᾶς διέσωσαν ἔτσι τὰ πλεῖστα τῆς ἰσάγγελης [...]

Ὁ Ἅγιος Σπυρίδων ὁ Θαυματουργός, Ἐπίσκοπος Τριμυθοῦντος

τοῦ μ. Ἀνδρέα Χ. Χριστοδούλου (+ 6/7/2023) Ὁ Ἅγιος Σπυρίδων ὁ Θαυματουργός, πρῶτος Ἐπίσκοπος Τριμυθοῦντος, γεννήθηκε περὶ τὸ 270 μ.Χ. στὸ χωριὸ Ἄσκεια (Ἄσσεια) τῆς Μεσαορίας τῆς Κύπρου. Ἄνθρωπος ἁπλοϊκὸς καὶ ταπεινός, ἀσκοῦσε τὰ δύο πιὸ συνηθισμένα ἐπαγγέλματα τῆς ἐποχῆς του, αὐτὰ τοῦ βοσκοῦ προβάτων καὶ αἰγῶν καὶ τοῦ γεωργοῦ. Γεννημένος ἀπὸ γονεῖς ἐνάρετους καὶ πιστούς, ἀνατράφηκε «ἐν παιδείᾳ καὶ νουθεσίᾳ Κυρίου» (Ἐφ. 6, 4). Βόσκοντας τὰ ζῶά του στὴ μεγάλη πεδιάδα τῆς Μεσαορίας, μποροῦσε νὰ ἱκανοποιεῖ μία μεγάλη ἐπιθυμία του, τὴ μελέτη τῆς Ἁγίας Γραφῆς. Ἔτσι, ἂν καὶ δὲν εἶχε [...]

Ἡ νηστεία πρὸ τῆς ἑορτῆς τῆς Χριστοῦ Γεννήσεως

Σταύρου Τσουλούπα Θεολόγου Ἡ ἑορτὴ τῆς Χριστοῦ Γεννήσεως εἶναι μεγάλη σὲ σημασία Δεσποτικὴ ἑορτὴ διότι «Θεὸς ἐφανερώθη ἐν σαρκί»[1], γι’ αὐτὸ καὶ ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος τὴν ὀνομάζει «μητρόπολιν πασῶν τῶν ἑορτῶν»[2]. Ἡ ἀρχαία Ἐκκλησία μέχρι τὸν δ’ αἰώνα, τὴν ἐποχὴ τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, συνεόρταζε μαζὶ τὶς δύο ἑορτές, τὴ Γέννηση δηλαδὴ καὶ τὴ Βάπτιση τοῦ Χριστοῦ ὡς τὴν ἡμέρα Ἐπιφάνειας-Θεοφάνειας, τῆς φανέρωσης τοῦ Θεοῦ στὸν κόσμο, κατὰ τὴν 6η Ἰανουαρίου. Αὐτὸ συνεχίζουν μέχρι καὶ σήμερα οἱ Ἀρμένιοι. Ἀρχικῶς αὐτὴ ἡ ἑορτὴ ἦταν ἀφιερωμένη σὲ γεγονότα τῆς ζωῆς τοῦ Χριστοῦ, [...]

«Σήμερον τῆς ἀτεκνίας δεσμὰ διαλύονται»

Του Επισκόπου Μεσαορίας Γρηγορίου «Χαίρε, ατεκνίας φυγούσα το όνειδος·» Στις 9 Δεκεμβρίου, η Αγία μας Ορθόδοξος Εκκλησία, μεταξύ των εορταζομένων Αγίων της, σε τιμητική θέση έχει τη Θεοπρομήτορα Άννα. Αυτή την ημέρα όρισαν οι Άγιοι Πατέρες να εορτάζεται πανηγυρικά η σύλληψη της Υπεραγίας Θεοτόκου από τη μητέρα της Αγία Άννα. Μετά από πόθο μεγάλο και προσευχή αδιάλειπτη συνέλαβε στα σπλάχνα της τη Μαριάμ. Μαζί με την Άννα, προσεύχεται για τεκνοποίηση ο Δίκαιος Ιωακείμ. Όταν η Εκκλησία μάς καλεί να εορτάσουμε τη σύλληψη της Θεοτόκου από τη γηραλέα μητέρα της Άννα, ταυτόχρονα [...]

Ὁμιλία εἰς τὸν ἅγιον Τυχικὸν τὸν ἐν Κύπρῳ (8 Δεκεμβρίου)

Ἀρχιμανδρίτης Φώτιος Ἰωακεὶμ Ἡ φιλόχριστος καὶ μεγαλώνυμος νῆσος τῆς Κύπρου, ἀγαπητοὶ ἐν Κυρίῳ ἀδελφοί, ἀπόλαυσε πλούσιες τὶς εὐλογίες τῆς παντοκρατορικῆς τοῦ Ὑψίστου δεξιᾶς κατὰ τὴν ἐποχὴ τῆς Χάριτος, μετὰ δηλαδὴ τὴν ἐνανθρώπηση τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ὕστερα ἀπὸ τὴν Παλαιστίνη καὶ Συρία, εἶναι ἡ πρώτη χώρα, ποὺ δέχθηκε τὸν ἅγιο σπόρο τοῦ Εὐαγγελικοῦ κηρύγματος, καὶ ἄνθισε δαψιλὴ πνευματικὴ καρποφορία. Στὴ μακαρία της γῆ εἶδε νὰ ἀναθάλλουν στίφος μέγα ἀμαράντων ἀνθέων τοῦ νοητοῦ παραδείσου: Ἀπόστολους, Μάρτυρες, Ἱεράρχες, Ὁμολογητές, Ὁσίους καὶ Δικαίους. Καθ᾿ ὅλο τὸ εὗρος καὶ μῆκος [...]

Oι αντιδράσεις στην επιστροφή Μακαρίου (7 Δεκεμβρίου 1974)

Στις 15 Ιουλίου του 1974 διενεργήθηκε το επονείδιστο πραξικόπημα εναντίον του Προέδρου Μακαρίου ο οποίος υποχρεώθηκε να αναχωρήσει στο εξωτερικό. Παρέμεινε μέχρι τις αρχές Δεκεμβρίου μακριά από την Κύπρο. Κάποιοι εντός και εκτός Κύπρου δεν ήθελαν την επιστροφή του. Προσπάθησαν μέχρι την τελευταία στιγμή να την εμποδίσουν. Γιατί; Προφανώς για να επιτύχουν εκείνα που το πραξικόπημα δεν μπόρεσε να ολοκληρώσει. Ιδού τα γεγονότα. Στις 16 Ιουλίου, ο Μακάριος έφυγε από την Κύπρο. Κυνηγημένος από τους πραξικοπηματίες, βρέθηκε στη Βαλέτα της Μάλτας, στο Λονδίνο, στη Νέα Υόρκη και μετά ξανά πίσω στο [...]

Στον Άγιο Νικόλαο της Στέγης

Νίκου Ορφανίδη Φιλολόγου – Λογοτέχνη Γυρίζω συχνὰ στὸν Ἅγιο Νικόλαο τῆς Στέγης, στὴν Κακοπετριά. Τότε ποὺ πήγαμε γιὰ πρώτη φορὰ κατασκήνωση. Στὴν κατασκήνωση τῶν κατηχητικῶν τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς. Ἦταν ἡ πρώτη φορὰ ποὺ φεύγαμε μὲ τὸν ἀδελφό μου ἀπὸ τὸ σπίτι, πήγαμε μὲ τὸν πατέρα μας καὶ ἀγοράσαμε μιὰ βαλίτσα καὶ γιὰ τοὺς δυό μας. Γιὰ μένα καὶ τὸν δίδυμο ἀδελφό μου, τὸν Λουκᾶ. Ὅλα ἦταν ἀκριβὰ τότε. Αὐτὴ τὴ βαλίτσα τὴν ἔχω μέχρι σήμερα. Μιὰ βαλίτσα τῆς ἐποχῆς, μὲ ξύλινο σκελετὸ καὶ πράσινο χαρτόνι, μ’ αὐτὴν πήγαμε μετὰ στὴν Ἀθήνα, [...]

Ἐκκλησιαστικοί θησαυροί ἀπό τή μονή τοῦ Ἁγίου Νικολάου τῆς Στέγης καί τό μετόχι της, Παναγία ἡ Ἀποθεριώτισσα, στήν Κακοπετριά

Χριστόδουλου Χατζηχριστοδούλου Βυζαντινολόγου Στά νότια της Κακοπετριᾶς στήν ὀρεινή, δύσβατη δασώδη τοποθεσία Ἀποθέρι ἤ Ἀποθέρκα[1], βρισκόταν τό παλαιό μετόχι τῆς Παναγίας τῆς Ἀποθεριώτισσας, μετόχι τῆς Μονῆς τοῦ Ἁγίου Νικολάου τῆς Στέγης. Τό μετόχι φαίνεται ὅτι καταστράφηκε κατά τόν 18ο αἰώνα, ἐποχή κατά τήν ὁποία ἡ κυρίωνυμος μονή δέν εἶχε μοναχούς, ὁπόταν οἱ εὐσεβεῖς κάτοικοι τῆς Κακοπετριᾶς μετέφεραν γιά προστασία στόν κεντρικό ναό τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος στήν Κακοπετριά ἐκκλησιαστικά βιβλία τῆς μονῆς τοῦ Ἁγίου Νικολάου καί ἱερά κειμήλια τῆς Ἀποθεριώτισσας. Στά κειμήλια αὐτά περιλαμβάνονται ἡ θαυματουργός ἐφέστιος εἰκόνα τῆς Παναγίας καί ἡ [...]

Η τιμή προς την Αγία Βαρβάρα στην Κύπρο

ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΤΗΣ ΣΗΜΕΡΙΝΗΣ ΕΟΡΤΗΣ  * * * Κωστής Κοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου H Aγία Bαρβάρα, σύμφωνα με μελετητή του βίου της, είναι «μία τῶν δημοφιλεστέρων Ἁγίων τῆς Ἐκκλησίας, κατέχουσα ἰδιαιτέραν θέσιν ἐν τῇ συνειδήσει τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ». Tο νεαρό της ηλικίας της, η ωραιότητα και η πνευματική της καλλιέργεια, το θάρρος που επέδειξε ενώπιον του ειδωλολάτρη πατέρα της και των χριστιανομάχων αρχών της εποχής (3ος αι.) και η παρρησία με την οποία ομολόγησε πίστη στον Xριστό, συνέτειναν ώστε να περιβληθεί, από τα πρώτα χρόνια του μαρτυρίου της, με ιδιαίτερη [...]