Εθνικά – Ιστορικά

Στυλιανός Λένας: Ο Μαχητής της Ελευθερίας της Κύπρου (28 Μαρτίου 1957)

Ο θρυλικός Στυλιανός Λένας γεννήθηκε στο χωριό Χανδριά της Λεμεσού, στις 20 Ιουλίου του 1931. Φοίτησε στο Δημοτικό Σχολείο του χωριού του και στη συνέχεια εγκαταστάθηκε στη Λευκωσία, όπου εργάσθηκε ως σιδηρουργός. Λόγω της βαθιάς του χριστιανικής πίστης, γίνεται στέλεχος της ΟΧΕΝ, και δίνει πρόθυμα τον όρκο της ΕΟΚΑ ενώπιον Θεού και ανθρώπων. Την 1η Απριλίου 1955, ο Λένας, ως ένας από τους πέντε πρώτους ομαδάρχες Λευκωσίας, ανατινάσσει τον αγγλικό στρατιωτικό ραδιοσταθμό Γούσλεϊ Μπάρακς, ενώ στις 19 Ιουνίου συμμετέχει σε απόπειρα εναντίον του Άγγλου κυβερνήτη Άρμιτεϊζ, στην οποία παίρνει μέρος και [...]

Η Μονή Κύκκου κατά το 1821

Κωστής Κοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου Η δεσπόζουσα θέση της Ιεράς Mονής Kύκκου στην εκκλησιαστική και πολιτιστική ζωή της Κύπρου συνέτεινε ώστε, όταν ξέσπασε η Eλληνική Eπανάσταση του 1821, το μένος των Tούρκων να στραφεί εναντίον της με σφαγές και λεηλασίες, που προκάλεσαν μεγάλα προβλήματα στην ομαλή λειτουργία της. Tότε, ως γνωστόν, εκτελέστηκαν οι Αρχιερείς του νησιού, πολλοί εκκλησιαστικοί αξιωματούχοι, καθώς και μεγάλος αριθμός προκρίτων, ενώ οι περιουσίες τους δημεύθηκαν. Aνάμεσά τους περιλαμβάνεται και ο Hγούμενος Kύκκου (1819-1821) Iωσήφ, το όνομα του οποίου συγκαταλέγεται στον επίσημο κατάλογο των προγραφέντων, που [...]

Ελληνική επανάσταση και Κύπρος

Κύπριοι εθελοντές στην επανάσταση Είναι δύσκολο να αναφερθεί με ακρίβεια ο αριθμός των Κυπρίων εθελοντών που πολέμησαν τότε στην Ελλάδα. Ο Λοΐζος Φιλίππου, στο σύγγραμμά του Κύπριοι Ἀγωνισταί (Λευκωσία, 1953), κατονομάζει 56 απ' αυτούς, με βάση αρχειακό υλικό που είχε συγκεντρώσει. (περισσότερα…)

Οι ηρωίδες της Κύπρου στην Επανάσταση του 1821

Είναι πολλαπλά μαρτυρημένος ο βαρύς φόρος αίματος κληρικών και λαϊκών τον τραγικό Ιούλιο του 1821 στην Κύπρο. Τις ημέρες εκείνες του τρόμου και της οδύνης, και οι γυναίκες πλήρωσαν βαρύ τίμημα. Πέρα από τον πόνο και τη σιωπηλή εγκαρτέρηση, ιδιαίτερα επαχθής ήταν ο φόρος τιμής και αίματος που αναγκάστηκαν να καταβάλουν νεαρές Ελληνίδες. Ωστόσο, ανάμεσά τους, αναφάνηκαν και ηρωικές μορφές, που ύψωσαν το ανάστημά τους και αντιστάθηκαν με σθένος στη βία του Οθωμανού κατακτητή, όπως καταδεικνύεται από ιστορικές πηγές, προφορικές μαρτυρίες αλλά και τη λογοτεχνία, η οποία, έχοντας μια [...]

Η επανάσταση στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες

Στις 21 Φεβρουάριου 1821, τέσσερις περίπου μήνες ύστερα από την ολοκλήρωση του επιχειρησιακού «Γενικού σχεδίου» της Φιλικής    Εταιρείας, ο Αλέξανδρος Υψηλάντης (1792-1828), αξιωματικός του στρατού του Τσάρου της Ρωσίας, γιος του πρώην ηγεμόνα της Μολδοβλαχίας Κωνσταντίνου Α. Υψηλάντη, και αρχηγός της Φιλικής  Εταιρείας, (περισσότερα…)

Τά Νιάτα πάντα στίς Ἐπάλξεις (Ευδόκιος Δημητρίου, Θεολόγος)

Τά Νιάτα πάντα στίς Ἐπάλξεις Αποικιοκρατῆστε τήν ψυχή σας! Εὐδόκιου Δημητρίου θεολόγου Νά ’ναι κανείς νέος, νοιώθει πώς ἔχει φτερά γιά νά πετάξει μακριά στούς αἰθέρες σάν ἀϊτός. (περισσότερα…)

100 χρόνια απο τη Μικρασιατική καταστροφή. Μαρτυρίες για Μικρασιάτες προσκυνητές στη Μονή Κύκκου

Κωστής Κοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου Η πανορθόδοξη φήμη της θαυματουργού εικόνας της Παναγίας της Κυκκώτισσας, έργο, κατά την παράδοση, του Aποστόλου Λουκά, η οποία διαφυλάσσεται από τα τέλη του 11ου αιώνα στην ιστορική Μονή Κύκκου, συνέτεινε ώστε πολλοί Έλληνες Μικρασιάτες να εντάσσουν τη Μονή στα προσκυνηματικά τους ταξίδια. (περισσότερα…)

Αποχαιρετισμός

(Ο Γρηγόρης ΑΥΞΕΝΤΙΟΥ αποκλεισμένος στη σπηλιά της Μονής Μαχαιρά). Τέλειωσαν πια τα ψέματα – δικά μας και ξένα Η φωτιά η παντάνασσα πλησιάζει. Δεν μπορείς πια Να ξεχωρίσεις αν καίγεται σκοίνος ή φτέρη ή θυμάρι. Η φωτιά πλησιάζει. Κι όμως πρέπει να προφτάσω να ξεχωρίσω, Να δω, να υπολογίσω, να σκεφτώ – ( για ποιόν; Για μένα; Για τους άλλους; ) Πρέπει. Μου χρειάζεται πριν απ’ το θάνατό μου μια ύστατη γνώση, η γνώση του θανάτου μου, για να μπορέσω να πεθάνω. Οι άλλοι τέσσερις έφυγαν. Στο καλό. Τι ησυχία – σα νάναι εδώ να γεννηθεί ένα παιδί [...]

Οι σχέσεις της Μονής Κύκκου με την κοινότητα της Γαλάτας

Κωστής Κοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου Η Γαλάτα συγκαταλέγεται ανάμεσα στα πλουσιότερα σε ιστορία και παράδοση χωριά της Κύπρου, με τις ξυλόστεγες τοιχογραφημένες εκκλησίες της και τον μεγάλο αριθμό των καταγομένων από την κοινότητα Αρχιερέων, Ιερομονάχων και Μοναχών, οι οποίοι υπηρέτησαν και υπηρετούν σε αρχιερατικούς θρόνους και σε διάφορα άλλα εκκλησιαστικά διακονήματα στην Κύπρο και το εξωτερικό. Ανάμεσά τους περιλαμβάνονται και δεκαπέντε Μοναχοί, οι οποίοι διετέλεσαν μέλη της Αδελφότητας της Μονής Κύκκου, από τα μέσα του 19ου αιώνα και στη συνέχεια. Ο αριθμός τους, όμως, είναι οπωσδήποτε πολύ μεγαλύτερος, αφού [...]

Μαρτυρίες ξένων περιηγητών για το 1821 στην Κύπρο

Κωστής Κοκκινόφτας Kέντρο Mελετών Iεράς Mονής Kύκκου ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΞΕΝΩΝ ΠΕΡΙΗΓΗΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟ 1821 ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Η έναρξη της Επανάστασης των Ελλήνων για ελευθερία το 1821, αρχικά στις Παραδουνάβιες Ηγεµονίες και στη συνέχεια στην Πελοπόννησο, θορύβησε την Πύλη, που εξέδωσε διάταγµα, το οποίο επέβαλλε τον αφοπλισµό των Pαγιάδων της Οθωµανικής Αυτοκρατορίας. (περισσότερα…)