Θεολογικά και άλλα θέματα

Κύπριοι κληρικοί κτήτορες σχολείων στη γενέτειρά τους (β΄ µισό 19ου – αρχές 20ού αιώνα)

Kωστής Kοκκινόφτας Kέντρο Mελετών Iεράς Mονής Kύκκου Ένας από τους µεγαλύτερους κινδύνους που αντιµετώπισε ο Eλληνισµός της Kύπρου κατά τη διάρκεια της Tουρκοκρατίας (1571-1878) ήταν αυτός της άµβλυνσης των πνευµατικών του αντιστάσεων, εξαιτίας της σχεδόν παντελούς έλλειψης σχολείων. Tο αποτέλεσµα ήταν µεγάλο µέρος του να ζει στην αµάθεια και σηµαντικό τµήµα του να γίνει φορέας δεισιδαιµονικών αντιλήψεων, ενώ ένα άλλο, σε συνδυασµό µε τις αυθαιρεσίες των τοπικών διοικητών και τη βαριά φορολογία, να εξισλαµισθεί και σταδιακά να εκτουρκισθεί. Mοναδικό καταφύγιο και πηγή της παραµυθίας των υποδούλων, καθόλο το χρονικό διάστηµα της περιόδου [...]

Η ενότητα της Εκκλησίας

Η Εκκλησία, εφόσον είναι σώμα Χριστού, που σκοπό έχει την σωτηρία των ανθρώπων, δεν κινδυνεύει να αφανιστεί, να καταποντιστεί (PG 52,429), να χαθεί. Άρχοντες θρησκευτικοί, λέγει ο ιερός Χρυσόστομος, άλλοτε και τώρα, φορείς της κοσμικής εξουσίας, αιρετικοί και οι ίδιοι οι δαίμονες «επολέμησαν την Εκκλησίαν», η οποία όχι μόνο δεν νικήθηκε αλλ’ «υπέρ τους ουρανούς αναβέβηκε» (PG 52, 397-8). Παρά ταύτα κινδυνεύει συνεχώς η ενότητα της Εκκλησίας, ενώ το γεγονός του Σώματος του Χριστού, η Εκκλησία δηλαδή, σημαίνει και αποτελεί ενότητα πραγματική, «… Εκκλησίαν δε Θεού καλεί (= ο Παύλος), [...]

Η εικόνα της Αναλήψεως

Σε διάστημα σαράντα ημερών, ο Χριστός εμφανίστηκε στους μαθητές του έντεκα φορές. Είδαν, ψηλάφισαν  και πίστεψαν ότι είναι πράγματι ο Χριστός κι όχι φάντασμα. Ο Χριστός απευθύνεται στους  μαθητές μετά την ανάστασή Του, για να διαπιστώσουν με τις ίδιές τους τις αισθήσεις ότι είναι πραγματικά ο Διδάσκαλός τους: «ἴδετε τὰς χεῖράς μου καὶ τοὺς πόδας μου, ὅτι αὐτὸς ἐγώ εἰμι· ψηλαφήσατέ με καὶ ἴδετε, ὅτι πνεῦμα σάρκα καὶ ὀστέα οὐκ ἔχει καθὼς ἐμὲ θεωρεῖτε ἔχοντα». (περισσότερα…)

Η συμβολή του Νέαρχου Κληρίδη στην Κυπριακή Μοναστηριολογία και στην καταγραφή τοπικών Εκκλησιαστικών παραδόσεων

Κωστής Κοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου O Nέαρχος Kληρίδης (Αγρός 1892 - Λευκωσία 1969) συγκαταλέγεται ανάμεσα στους πρωτοπόρους συγγραφείς βιβλίων και μελετών, που αφορούν στην κυπριακή μοναστηριολογία και την τοπική εκκλησιαστική παράδοση, και συνέβαλε όσο λίγοι στην καταγραφή και διάσωση του λαϊκού πολιτισμού του τόπου. (περισσότερα…)

Λόγος εἰς τὴν μνήμην τῶν θεοστέπτων καὶ ἰσαποστόλων Μεγάλων Βασιλέων Κωνσταντίνου καὶ Ἑλένης

Ἀγαπητοὶ ἐν Κυρίῳ ἀδελφοί, εἶναι γνωστό, πὼς λίγα πρόσωπα στὴν Ἱστορία τιμήθηκαν μὲ τὸν τίτλο τοῦ Μεγάλου. Ἐξέχουσα θέση ἀνάμεσά τους κατέχει ἀναμφίβολα ὁ Μέγας Κωνσταντῖνος. (περισσότερα…)

Οι δεκατρείς Οσιομάρτυρες της Ιεράς Μονής Καντάρας

                                                          Χριστόδουλου Γ. Παχουλίδη «Μέγα καύχημα μονής Καντάρας, στύλοι άσειστοι Ορθοδοξίας, ανεδείχθητε Θεοφόροι Πατέρες. Την πίστιν γαρ αλώβητον τηρήσαντες, ποικίλοις βασάνοις  ενηθλήσατε και πυρί τελειωθέντες, συνόμιλοι Αγγέλων  γεγόνατε. Δι’ ο αδιαλείπτως  πρεσβεύετε, δωρηθήναι ημίν το μέγα έλεος». Με αυτόν τον υπέροχο ύμνο και άλλους πολλούς, η Κύπριδα Εκκλησία τιμά στις 19 Μαΐου εκάστου έτους, τους δεκατρείς στεφανηφόρους μάρτυρες της ιεράς μονής Καντάρας, Ιωάννη, Κόνωνα, Ιερεμία, Μάρκο, Κύριλλο,  Θεόκτιστο, Βαρνάβα, Μάξιμο, Θεόγνωστο, Ιωσήφ, Γεννάδιο, Γεράσιμο και Γερμανό, οι οποίοι περίλαμπρα στολίζουν την εν ουρανοίς χορεία των Κυπρίων αγίων, και που με το [...]

Ομιλία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Μεσσηνίας κ. Χρυσοστόμου προς τα στελέχη του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού με θέμα: «Οι κοινωνικές αξίες στα όρια της χριστιανικής ηθικής και οντολογίας» (07.02.2017)

Οἱ κοινωνικές ἀξίες στά ὅρια τῆς χριστιανικῆς ἠθικῆς καί τῆς ὀντολογίας. Ἡ προσέγγιση τῶν κοινωνικῶν ἀξιῶν, μέ βάση τά πατερικά κείμενα, καί τήν ἀναφορική τους σχέση πρός τίς ἀρ­χές τῆς χριστιανικῆς ἠθικῆς καί τῆς ὀντολογίας, ἀπαιτεῖ ὁρισμένες ἀξιωματικές ἀρχές, ὡς πρός τή σημασία καί τή λειτουρ­γικότητα τῶν ἀξιῶν αὐτῶν στά πλαίσια τῆς ἀνθρώπινης κοινωνίας. (περισσότερα…)

Φανατισμός και ανεκτικότητα

Το πρώτο γνώρισμα του φανατικού είναι η μισαλλοδοξία του. Χωρίς να ενδιαφερθεί καν να μάθει τι ακριβώς υποστηρίζουν οι αντίπαλοί του, απορρίπτει ευθύς εξ αρχής κάθε θέση τους ως εσφαλμένη και στη συνέχεια ψάχνει να βρει τα επιχειρήματα για την απόρριψη. Άλλωστε βλέπει πάντα τα πράγματα άσπρα – μαύρα, χωρίς καμιά ενδιάμεση απόχρωση. (περισσότερα…)

Θεολογικό σχόλιο στον Κανόνα της Αναστάσεως

1. Κατά την ορθόδοξον διδασκαλία η Ανάστασις αποτελεί την κεντρικωτέραν στιγμήν του σωτηρίου έργου του Χριστού. Το έργον τούτο αρχόμενον από της στιγμής της θείας ενανθρωπήσεως και κορυφούμενον εν τω σωτηρίω πάθει σφραγίζεται ανεξιτήλως και κυρούται υπό της ενδόξου εκ νεκρών Εγέρσεως του Σωτήρος. (περισσότερα…)

Άγιος Επιφάνιος

Ὁ Ἅγιος Ἐπιφάνιος καὶ τὸ Αὐτοκέφαλον τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου

του Κώστα Ν. Κωνσταντινίδη Καθηγητή Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Πανιερώτατε, ἅγιε Κωνσταντίας καὶ Ἀμμοχώστου, κ.κ. Βασίλειε, Κύριοι ἐκπρόσωποι τῶν πολιτικῶν καὶ τῶν λοιπῶν ἀρχῶν, Σεβαστοὶ πατέρες, Κυρίες καὶ Κύριοι,   Εἰσαγωγὴ Ἀποτελεῖ ἰδιαίτερη τιμὴ γιὰ μένα ἡ πρόσκληση να μιλήσω στὸ Σαλαμίνιο Ἐλεύθερο Πανεπιστήμιο Ἀμμοχώστου, στὴν κατακλεῖδα τῶν ἐφετινῶν ἐκδηλώσεων γιὰ τὸν ἅγιο Ἐπιφάνιο, προστάτη καὶ ὀρθοστάτη τῆς μητροπόλεως Κωνσταντίας καὶ Ἀμμοχώστου. Ἀπρόβλεπτες περιστάσεις μοῦ στεροῦν τὴ φυσικὴ παρουσία στὴν ἀγαπημένη πόλη τοῦ Παραλιμνίου. Ὀφείλω λοιπὸν χάριτας στὸν Πανιερώτατο, ὁ ὁποῖος προσεφέρθη νὰ ἀνακοινώσει τὴν διάλεξή μου στὴν ἀποψινὴ πανηγυρικὴ ἐκδήλωση. Ἐπιτρέψατέ μου, ἀγαπητοὶ κάτοικοι τῆς κατεχόμενης Ἀμμοχώστου καὶ τῶν [...]