Θεολογικά και άλλα θέματα

Το Σαρανταλείτουργο

Τεσσαρακονταλείτουργον ή κοινώς Σαρανταλείτουργο, είναι η επί σαράντα συνεχόμενες μέρες τέλεση της Θείας Λειτουργίας, δηλαδή προσφορά της Θείας Ευχαριστίας, υπέρ ζώντων και κεκοιμημένων. Αυτό τελείται, συνήθως, κατά την περίοδο των σαράντα ημερών της Νηστείας των Χριστουγέννων. Το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας είναι η αναίμακτη συνέχεια της θυσίας του Θεανθρώπου επί του Σταυρού στο Γολγοθά. Αυτή η θυσία, που προσφέρεται κατά τη Θεία Λειτουργία, δεν είναι μόνο λατρευτική και ευχαριστήρια, ικετευτική και πρεσβευτική, αλλά συγχρόνως και θυσία ιλασμού, «εις άφεσιν αμαρτιών και ζωήν αιώνιον» (Βλ. Ματθ. κστ΄, 28. Μάρκ. ιδ΄, 24. [...]

15 Νοεμβρίου 2024 Θεολογικά και άλλα θέματα, Θεολογικά κείμενα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

Ὁ Ἅγιος Παΐσιος Βελιτσκόβσκυ

Διακόνου Ἀνδρέα Ματέι Ὁ Ἅγιος Παΐσιος Βελιτσκόβσκυ, γνωστός καί ὡς Παΐσιος ἁπό τό Νεάμτς (1722-1794), ἦταν ἕνας ἀπό τούς πιό σημαντικούς πνευματικούς πατέρες τοῦ 18ου αἰῶνα, ὁ ὁποῖος ξεκίνησε ἕνα κίνημα πνευματικῆς ἀναγέννησης και ἀναζωογόνησης τοῦ ὀρθόδοξου μοναχισμοῦ, βασισμένο στήν ἐπιστροφή στούς νηπτικούς Πατέρες τῆς Φιλοκαλίας καί στήν πρακτική τῆς νοερᾶς ἤ καρδιακῆς προσευχῆς τοῦ Ἰησοῦ. Αὐτό τό κίνημα εἴχε εὐρεία πολιτιστική καί ἠθική ἀπήχηση τόσο στή Ρωσία ὅσο καί στίς Ρουμανικές Χῶρες. (περισσότερα…)

14 Νοεμβρίου 2024 Θεολογικά και άλλα θέματα, Θεολογικά κείμενα Read more...

Ἰωάννου του Χρυσοστόμου, Είς τὸ «Ἀρκεῖ σοι ἡ χάρις μου· ἡ γὰρ δύναμίς μου ἐν ἀσθενείᾳ τελειοῦται» (Β΄ Κορ. 12, 9)

Ὅτε τὸν παναρμόνιον τουτονὶ κόσμον ἐξ ἀρχῆς ἔπλαττεν ὁ Θεὸς, θαύματα ἐπὶ θαύμασιν εἰργάσατο, οὐ νόμῳ φύσεως δουλεύων, ἀλλ' ἐξουσίᾳ δυνάμεως πάντατεκταινόμενος. Οἷόν τι λέγω· Ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ Θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν. Εἶδες τάξιν καὶ ἀκολουθίαν; Πρότερον τὸν ὄροφον, καὶ τότε τὸ ἔδαφος. Ὅπερ γὰρ εἶπον, οὐ νόμῳ φύσεως ἐδούλευεν, οὐδὲ τάξει τέχνης, ἀλλ' ἐξουσίᾳ δυνάμεως. Εἱστήκει ἡ στέγη, καὶ τὸ ἔδαφος οὐκ ἐφαίνετο· ἡ γὰρ δύναμις τοῦ ἐργαζομένου πάντα διεκράτει. Ἐρώτησον τὸν αἱρετικόν· Εἰπέ μοι, πῶς ἡ στέγη ἐγένετο, καὶ τὸ ἔδαφος οὐχ ὑπέκειτο; εἰπέ μοι τὸν λογισμὸν, εἰπέ μοι τὸν τρόπον. Ἀλλὰ σιγᾷς, καὶ πίστει σεαυτῷ παραχωρεῖς.  Ποίας ἄξιος εἶ συγγνώμης, τὰ μὲν κοσμικὰ καὶ ἐπίγεια τῇ πίστει σεαυτῷ παραχωρῶν, τὰ δὲ θεῖα καὶ ἐπουράνια περιεργαζόμενος καὶ πολυπραγμονῶν; Ἐποίησε τὸν οὐρανὸν [...]

12 Νοεμβρίου 2024 Θεολογικά και άλλα θέματα, Θεολογικά κείμενα Read more...

Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Ἐλεήμων, πατριάρχης Ἀλεξανδρείας (610-619), ὁ ἐξ Ἀμαθοῦντος. Ὁ βίος του καὶ οἱ πρῶτοι βιογράφοι του

Ἀρχιμανδρίτου Φωτίου Ἰωακεὶμ 1. Ὁ βίος τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Ἐλεήμονος, τὰ ἔργα του καὶ ἡ ἐποχή του Ὁ ἐν ἁγίοις πατὴρ ἡμῶν Ἰωάννης ὁ Ἐλεήμων, μὲ τὸν θαυμαστὸ βίο καὶ τὰ ἔνθεα ἔργα του ἔχει ἀναμφίβολα σφραγίσει ἀνεξίτηλα τὴ βυζαντινὴ ἱστορία τοῦ 7ου αἰώνα, ἑνὸς πολυτάραχου ὅσο καὶ σημαίνοντος αἰώνα, τόσο ἐκκλησιαστικά, ὅσο καὶ πολιτικά, καταλείποντας ἀπαράμιλλο ὑπόδειγμα ἁγιότητας πρὸς μίμηση. Ὁ ἅγιος καταγόταν ἀπὸ τὴν περιώνυμη ἀρχαία πόλη τῆς Ἀμαθοῦντος, τῆς ὁποίας τὰ ἐκτεταμένα κατάλοιπα ἁπλώνονται σήμερα στὴ νότια ἀκτὴ τῆς Κύπρου καὶ περὶ τὰ δέκα χιλιόμετρα ἀνατολικὰ τῆς πόλης Λεμεσοῦ. [...]

12 Νοεμβρίου 2024 Θεολογικά και άλλα θέματα, Θεολογικά κείμενα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

Κύπριοι Κληρικοί στη Μικρά Ασία και Μικρασιάτες Κληρικοί στην Κύπρο (18ος-20ός αι.)

Κωστής Κοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου Κύπριοι κληρικοί στη Μικρά Ασία Οι δύσκολες συνθήκες ζωής στην Κύπρο και η σχεδόν παντελής απουσία ελληνικών σχολών, κατά τον 18ο αιώνα, συνέτειναν ώστε αριθμός νεαρών Κυπρίων κληρικών να καταφύγει στην Κωνσταντινούπολη, όπου αναζήτησε ευκαιρίες για μόρφωση και εκκλησιαστική ανέλιξη. Σε μεταγενέστερο χρόνο ορισμένοι από αυτούς εντάχθηκαν στο κλίμα του Οικουμενικού Πατριαρχείου και υπηρέτησαν στις υπαγόμενες εκκλησιαστικά σε αυτό μικρασιατικές πόλεις, όπως ο Μητροπολίτης Βιζύης (1762-1783), αργότερα Νικομηδείας (1783-1791), στη συνέχεια Δέρκων (1791-1794) και ακολούθως Οικουμενικός Πατριάρχης (1794-1797) Γεράσιμος Γ´, ο οποίος, σε κάποια περίοδο [...]

11 Νοεμβρίου 2024 Εθνικά – Ιστορικά, Θεολογικά και άλλα θέματα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

Ἡ μαρτυρία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν (1923-1938) Χρυσόστομου Παπαδόπουλου γιὰ τὸν Ἅγιο Nἑκτάριο

Κωστῆς Κοκκινόφτας Κέντρο Μελετῶν Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου Μία ἀπὸ τὶς πρῶτες μαρτυρίες γιὰ τὴν προσωπικότητα καὶ τὸ ἦθος τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου[1] προέρχεται ἀπὸ τὸν πολυγραφότατο ἐκκλησιαστικὸ συγγραφέα, μετέπειτα Ἀρχιεπίσκοπο Ἀθηνῶν (1923-1938), καθηγητὴ στὴ Θεολογικὴ Σχολὴ τοῦ Πανεπιστημίου τῆς ἑλληνικῆς πρωτεύουσας (1914-1923) (περισσότερα…)

9 Νοεμβρίου 2024 Εθνικά – Ιστορικά, Θεολογικά και άλλα θέματα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

Τι μας εμποδίζει να γνωρίσουμε το Θεό (Οσίου Σιλουανού του Αθωνίτου)

Η απιστία προέρχεται από την υπερηφάνεια. Ο υπερήφανος ισχυρίζεται πως θα γνωρίσει τα πάντα με το νου του και την επιστήμη, αλλά η γνώση του Θεού παραμένει ανέφικτη γι’ αυτόν, γιατί ο Θεός γνωρίζεται μόνο με αποκάλυψη του Αγίου Πνεύματος. Ο Κύριος αποκαλύπτεται στις ταπεινές ψυχές. Σ’ αυτές δείχνει τα έργα Του, που είναι ακατάληπτα για το νου μας. Με τον φυσικό μας νου μπορούμε να γνωρίσουμε μόνο τα γήινα πράγματα, κι αυτά μερικώς, ενώ ο Θεός και όλα τα ουράνια γνωρίζονται με το Άγιο Πνεύμα. Μερικοί μοχθούν σ’ όλη τους [...]

6 Νοεμβρίου 2024 Θεολογικά και άλλα θέματα, Θεολογικά κείμενα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

Γεώργιος Μπαμπινιώτης για Κυπριακή διάλεκτο: Ένας θησαυρός που υπάρχει παράλληλα με την κοινή γλώσσα

Συνέχεια, καλλιέργεια και οικουμενικότητα είναι τα χαρακτηριστικά που καθιστούν την ελληνική γλώσσα μοναδική, δήλωσε τη Δευτέρα ο Ομότιμος Καθηγητής Γλωσσολογίας και πρώην Πρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Γεώργιος Μπαμπινιώτης, σε ομιλία του με θέμα τη «δύναμη της ελληνικής γλώσσας», στο πλαίσιο εκδήλωσης με θέμα «Δράσεις για την Ελληνική Γλώσσα στο εκπαιδευτικό σύστημα», που έλαβε χώρα στο Προεδρικό Μέγαρο, παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας, της Υπουργού Παιδείας και παιδιών από σχολεία όλης της Κύπρου. Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, σε χαιρετισμό του καλωσόρισε τον κ. Μπαμπινιώτη, λέγοντας [...]

5 Νοεμβρίου 2024 Ενδιαφέροντα θέματα, ενδιαφεροντα θεματα, Θεολογικά και άλλα θέματα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

Ο λόγιος εκκλησιαστικός συγγραφέας Χαρίλαος Παπαϊωάννου (1881-1954) και το έργο του

Κωστής Κοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου Ο Xαρίλαος Παπαϊωάννου συγκαταλέγεται ανάμεσα στους πλέον εξέχοντες λόγιους του Ελληνισμού των νεότερων χρόνων, οι οποίοι διακρίθηκαν στη συγγραφή επιστημονικών μελετών στους τομείς της εκκλησιαστικής ιστορίας και της ερμηνείας της Kαινής Διαθήκης. (περισσότερα…)

4 Νοεμβρίου 2024 Εθνικά – Ιστορικά, Θεολογικά και άλλα θέματα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

Τα μυστικά της Παναγίας Καρμιώτισσας στα Πολεμίδια φέρνουν στο φως ανασκαφές

Ο εντοπισμός 20 κενών τάφων, σκαλοπατιών που οδηγούν σε ένα ανεξερεύνητο κενό, κάτω από την εκκλησία, καθώς και ένα πηγάδι στο βάθος του οποίου φαίνεται να υπάρχει μια σφραγισμένη πόρτα, είναι μερικά από τα μυστήρια που επιχειρεί να αποκαλύψει η αρχαιολογική σκαπάνη στην Παναγία Καρμιώτισσα, στα Πολεμίδια. (περισσότερα…)

2 Νοεμβρίου 2024 Ενδιαφέροντα θέματα Read more...