Ιστορια - Πολιτισμος

Aνασκαφή στα ερείπια ιερού προσκυνήματος

Κάτοικοι της κοινότητας Δένειας στην επαρχία Λευκωσίας, επισκέφτηκαν για πρώτη φορά μετά το 1974 τα ερείπια του προσκυνήματος , που συνδέεται με ένα όσιο , ο οποίος φέρει με το όνομα Περνιακός, και μια ιαματική πηγή. Ο χώρος αυτός βρίσκεται μέσα στην νεκρή ζώνη και οι κάτοικοι μετέβησαν με την συνοδεία της Ειρηνευτικής Δύναμης του ΟΗΕ. Πολύ πιο σημαντικό όμως είναι ότι μετά από συμφωνία του Κοινοτικού Συμβουλίου της Δένειας και της Ειρηνευτικής Δύναμης αναμένεται να αρχίσουν τον επόμενο μήνα στον συγκεκριμένο χώρο ανασκαφές. Ο κοινοτάρχης, Χριστάκης Παναγιώτου , δήλωσε [...]

Η Χρυσοκάβα στην Κερύνεια

Αφορμή για το κείμενο αυτό έδωσε επίσκεψή μας πριν τρία χρόνια, αλλά και πρόσφατα, στην περιοχή της Χρυσοκάβας στην Κερύνεια, η οποία περιλαμβάνει τρία εξαιρετικής σημασίας βυζαντινά μνημεία: το παλαιοχριστιανικό κοιμητήριο (4ος-7ος αι.), τον καμαροσκέπαστο ναό της Αγίας Αικατερίνης και τον εν μέρει λαξευτό ναΐσκο της Αγίας Μαύρας με τις σημαντικότατες βυζαντινές τοιχογραφίες του 10ου αι. Από τα μνημεία αυτά, μόνο το τελευταίο είναι κηρυγμένο ως Αρχαίο Μνημείο πίνακα Α΄ από το Τμήμα Αρχαιοτήτων της Κυπριακής Δημοκρατίας. Πιθανότατα γύρω στο 2009, μέρος της περιοχής εξαιρέθηκε της στρατιωτικής ζώνης, όπου [...]

Περιδιαβάζοντας στην ανατολική εσχατιά της Βυζαντινής αυτοκρατορίας

του Δρ Βάσου Καραγιώργη Με συνοδοιπόρο τον φίλο βυζαντινολόγο Χαράλαμπο Μπακιρτζή, Σύμβουλο του Ιδρύματος Λεβέντη, βρεθήκαμε, στις 18 Ιουλίου στη νοτιοδυτική γωνιά της Τουρκίας, εκεί που συνορεύει με τη Συρία και το Ιράκ, στη λοφώδη περιοχή του Τούρ Αμπδίν (Όρος των προσκυνητών του Θεού) με υψόμετρο 1200 μέτρων. Πετάξαμε από τη Λάρνακα στην Αθήνα, από εκεί με αεροπλάνο των Τουρκικών Αερογραμμών στην Κωνσταντινούπολη, την Άγκυρα, το Ντιγιαρμπακίρ (‘πρωτεύουσα’ των Κούρδων) για να βρεθούμε, ύστερα από κοπιώδες ταξίδι τριών ωρών με αυτοκίνητο στο Μοναστήρι του Αγίου Γαβριήλ ή Μαρ Γκαμπριέλ, όπως [...]

Άγιοι Σαράντα – Kirklar Tekke στην Τύμπου

Συμβίωση θρησκειών σε ένα σημαντικό αρχαιολογικό χώρο: Άγιοι Σαράντα/Kirklar Tekke στην Τύμπου Στον κάμπο της Μεσαορίας μεταξύ του κατεχόμενου σήμερα χωριού Τύμπου και του τουρκοκυπριακού χωριού Αγυιά Κεπίρ, βρίσκεται η τοποθεσία Άγιοι Σαράντα/Kirklar Tekke, δηλαδή Μονή των Σαράντα, όπου υπάρχει ένα ερειπωμένο μουσουλμανικό τέμενος και κάτω απ’ αυτό ένα εντυπωσιακό «τρίκλιτο» υπόγειο σύμπλεγμα λαξευτών τάφων, που χρονολογούνται πιθανότατα στην προχριστιανική εποχή. (περισσότερα…)

Νέα στοιχεία για τη βυζαντινή μονή της Αχειροποιήτου

Της Νάσας Παταπίου (Ιστορικός-Ερευνήτρια, Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών Κύπρου) Στην Καλλιόπη Πρωτοπαπά Νέα στοιχεία φέρνουμε στο φως για τη βυζαντινή μονή της Παναγίας της Αχειροποιήτου, εκτός από τις αναφορές το 1557 του μετέπειτα δόγη Λεονάρδου Dona, τις οποίες ήδη δημοσιεύσαμε. Ένα πολυτιμότατο έγγραφο του 1490 και άγνωστο έως σήμερα υπόμνημα της βασίλισσας Αικατερίνης Κορνάρο προς τον δόγη, το οποίο εντοπίσαμε πρόσφατα, καθώς και τέσσερα ανέκδοτα έγγραφα από το Κρατικό Αρχείο της Βενετίας προσθέτουν στοιχεία στις σελίδες της ιστορίας της μονής, για την οποία, ομολογουμένως, τα στοιχεία που είχαμε στη διάθεσή μας μέχρι [...]

Η Αγιά Σοφιά στη Λευκωσία

Η Αγιά Σοφιά στη Λευκωσία, είναι το μεγαλοπρεπέστερο κτίριο των χρόνων της Φραγκοκρατίας, ορατό από 'ποιαδήποτε κατεύθυνση κι αν αντίκριζε κανείς την πόλη τα παλιά χρόνια. Είναι πράγματι επιβλητικό το ύψος του ναού, όπως και το ύψος των δύο μιναρέδων που τον συνοδεύουν (84μ. ο ψηλότερος), τους οποίους πρόσθεσαν οι Τούρκοι αργότερα. Στη θέση που είναι τώρα κτισμένος ο φράγκικος αυτός ναός, ήταν πρωτύτερα κτισμένος μικρός ναός με το ίδιο όνομα. (περισσότερα…)

Αγία Παρασκευή η Θεομορφίτισσα

Του δρος Χριστόδουλου Α. Χατζηχριστοδούλου, Αρχαιολόγου - Εφόρου του Πολιτιστικού Ιδρύματος Τραπέζης Κύπρου Κειμήλια προσφύγων στην έκθεση "Η Μόρφου ως Θεομόρφου. Του χθες, του σήμερα και του αύριο" (Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου, Λευκωσία 22 Μαρτίου -11 Σεπτεμβρίου 2011). (περισσότερα…)

Ο ναός της Παναγίας της Αγγελόκτιστης στο Κίτι

Το χωριό και ο ναός Ο ναός της Παναγίας Αγγελόκτιστης στο Κίτι της Λάρνακας, είναι ένα σημαντικό μνημείο, γνωστό όχι μόνο στην Κύπρο αλλά και στο εξωτερικό λόγω κυρίως του σημαντικού προεικονομαχικού ψηφιδωτού που κοσμεί το τεταρτοσφαίριο της αψίδας. (περισσότερα…)