Ο Ερντογάν δεν έχει μεταβάλει την τουρκική πολιτική στο Κυπριακό

Αποκλειστική συνέντευξη Χρ. Ζαχαράκη

 Του Αριστείδη Βικέτου

Ο πρώην πρέσβης επί τιμή της Ελλάδος και πρώην ευρωβουλευτής Χρήστος Ζαχαράκης διατυπώνει την εκτίμηση ότι δεν υπάρχει κοινή στρατηγική Ελλάδος-Τουρκίας και μάλιστα επί της ουσίας του Κυπριακού. Βαθύς γνώστης του κυπριακού και των ελληνοτουρκικών σχέσεων ο κ. Ζαχαράκης επισημαίνει ότι στην οικονομική κατάσταση, που βρίσκονται Ελλάδα και Κύπρος είναι διαπραγματευτικά ανίσχυρες και εκτιμά ότι οι ξένοι πιέζουν για ένα σχέδιο εξ ορισμού χειρότερο από εκείνο του Κόφι Ανάν. Στην αποκλειστική συνέντευξη του στον «Φ» ο κ. Ζαχαράκις επισημαίνει : «Εξάλλου,  δεν νομίζω ότι ο Ερντογάν έχει ούτε κατά κεραία μεταβάλει την τουρκική πολιτική στο Κυπριακό που όντως συνίσταται στην αμετακίνητη θέση ¨«η μη λύση είναι λύσ稻. Επίσης, εκφράζει την διαφωνία του στην άποψη για  συζήτηση μικρών ή μεγάλων ΜΟΕ πριν ή παράλληλα με ενδεχόμενη έναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων

Υπάρχει επί της ουσίας κοινή στρατηγική Ελλάδας- Τουρκίας στο κυπριακό;

Δεν αντιλαμβάνομαι την ερώτηση,  γιατί δεν μπορώ να διανοηθώ κοινή στρατηγική Ελλάδος-Τουρκίας και μάλιστα επί της ουσίας του Κυπριακού.

Στην οικονομική κατάσταση , που βρίσκονται οι δύο χώρες- ιδιαίτερα η Κύπρος- μπορεί να διαπραγματευτεί από ισχυρότερη θέση για να πετύχει μια βελτιωμένη εκδοχή του σχεδίου Ανάν;

Ασφαλώς όχι. Κυρίως αν αληθεύουν – όπως είναι πολύ πιθανό- τα σενάρια ότι η οικονομική κρίση στην Κύπρο και ιδίως η οξύτητα της αντιμετωπίσεως της από τους εμπλεκόμενους ξένους παράγοντες υποκρύπτουν, σε κάποιο τουλάχιστον βαθμό, την πρόθεση των παραγόντων αυτών να εκμεταλλευθούν τις συναφείς δυσκολίες της Κυπριακής Κυβερνήσεως για να την πιέσουν και να την αναγκάσουν να αποδεχθεί το αλήστου μνήμης σχέδιο Ανάν ή κάτι παρεμφερές και εξ ορισμού χειρότερο.

Πως κρίνεται την στάση του διεθνούς παράγοντα και κυρίως (γ.γ. ΟΗΕ, Ντάουνερ, ΗΠΑ, Βρετανίας και Ρωσίας);

Η στάση των αναφερομένων παραμένει αμετάβλητη από τριακονταετίας και πλέον. Και συνίσταται παγίως στην άσκηση πιέσεων στην Ε/κή πλευρά για να στέρξει να συμβιβασθεί με μία διευθέτηση που θα ικανοποιούσε πρωταρχικά την Τουρκία.

Ο Ερντογάν έχει την πολιτική βούληση για βιώσιμη λύση ή έχει επιστρέψει στην θέση ότι «η μη λύση είναι λύση»; Σε τελική ανάλυση την πολιτική του στο κυπριακό την καθορίζει ο ίδιος , ο στρατός, ή ο Νταβούτογλου;

Την τουρκική πολιτική στο Κυπριακό – όπως άλλωστε σε όλα τα «εθνικά» θέματα της Τουρκίας- δεν καθορίζουν στην πράξη ούτε οι εκάστοτε πρωθυπουργοί ούτε οποιοιδήποτε άλλοι φορείς, αλλά το σύστημα που χαρακτηρίζεται από το αρραγές εθνικό και πολιτικό μέτωπο προς προώθηση της επιβαλλόμενης κατά περίπτωση τακτικής και στρατηγικής αντιμετωπίσεως των θεμάτων αυτών. Εξάλλου δεν νομίζω ότι ο Ερντογάν έχει ούτε κατά κεραία μεταβάλει την τουρκική πολιτική στο Κυπριακό που όντως συνίσταται στην αμετακίνητη θέση «η μη λύση είναι λύση», αφού, όσο και να θέλουμε να στρουθοκαμηλίσουμε, η επιδιωκόμενη από την Τουρκία λύση του Κυπριακού έχει ήδη επιβληθεί και επιτευχθεί επί του εδάφους.

Ποια γνώμη έχετε για συζήτηση μεγάλων, όπως λέγονται ΜΟΕ, πριν ή παράλληλα με την έναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων;

Τυχόν συζήτηση μικρών ή μεγάλων ΜΟΕ πριν ή παράλληλα με ενδεχόμενη έναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων δεν θα έχει άλλη συνέπεια παρά την παροχή πρόσθετης πλατφόρμας στους «γνωστούς αγνώστους» για να εκβιάσουν περαιτέρω την αδύναμη πλευρά –εν προκειμένω την Ε/κή- στο πλαίσιο των σχετικών διαπραγματεύσεων.

Όταν η τουρκική πλευρά θέτει ως «κόκκινη γραμμή» το θέμα των εγγυήσεων , ποιά λύση μπορεί να βρεθεί;

Δεν νομίζω ότι οι «κόκκινες γραμμές» της Τουρκίας στο Κυπριακό είναι οι εγγυήσεις. Όπως θα έπρεπε να μας έχει διδάξει η πολύχρονη εμπειρία αυτές αποτελούν μόνο το πρόσχημα για να συγκαλυφθούν οι πραγματικές «κόκκινες γραμμές» της Άγκυρας, δηλαδή η πλήρης νομιμοποίηση και μονιμοποίηση των κατοχικών τετελεσμένων.

Θα ήταν ορθή κίνηση η μεταφορά φυσικού αερίου μέσω Τουρκίας και χωρίς λύση του κυπριακού;

Και πάλι δεν αντιλαμβάνομαι την ερώτηση, εκτός αν υπονοείται ότι η Κυπριακή Δημοκρατία θα προωθούσε το φυσικό προϊόν της μέσω Τουρκίας χωρίς προηγούμενη λύση του Κυπριακού, πράγμα που θα ήταν προφανώς εσφαλμένη και αδιανόητη κίνηση.

Κατά την γνώμη σας ποιά λάθη έκανε ο πρόεδρος Χριστόφιας και τί πρέπει να αποφύγει ο πρόεδρος Αναστασιάδης;

Θα περιορισθώ να τονίσω ότι θα πρέπει να αγνοούνται πλήρως οι συνήθεις φαρισαϊκές εγκωμιαστικές δηλώσεις ενδιαφερόμενων ξένων σε κάθε εκλογή Προέδρου της Κύπρου –Βασιλείου, Κληρίδη, Χριστόφια με εξαίρεση τον Τάσσο Παπαδόπουλο. Ότι δηλαδή, θα διευκολύνετο, δήθεν, η λύση του Κυπριακού λόγω της διαλλακτικής διαθέσεως του εκάστοτε νεοκλεγέντος που κάθε φορά χαρακτηριζόταν ως «καλύτερος» του προκάτοχου του, για τον οποίον οι ξένοι είχαν, εν τούτοις, στρώσει τα ίδια «κόκκινα χαλιά», αλλά τον οποίον ουδέποτε βοήθησαν τελικά για να επιτευχθεί λύση.

(Δημοσιεύτηκε στον «Φ» 13.5.13)