Βιβλιογραφία χωριών και πόλεων της Κύπρου (1942-2007)

Κωστής Κοκκινόφτας

Kέντρο Mελετών Iεράς Mονής Kύκκου

Tα τελευταία χρόνια είδαν το φως της δημοσιότητας αρκετά βιβλία, που αναφέρονται στην ιστορία των τοπικών κοινωνιών της Kύπρου, την καθημερινή ζωή των κατοίκων, τα ήθη και έθιμά τους. Γραμμένα, τα περισσότερα, από ανθρώπους με μεγάλη αγάπη για τον τόπο, διασώζουν άγνωστες τοπικές ιστορίες, παραδόσεις και, κυρίως, πολλές και αξιόλογες πληροφορίες για τον τρόπο ζωής των προηγούμενων γενεών του νησιού. Αρκετά από αυτά αναφέρονται στις κατεχόμενες κοινότητες της πατρίδας μας, οι κάτοικοι των οποίων υποχρεώθηκαν να τις εγκαταλείψουν και να καταφύγουν στο ελεύθερο τμήμα του νησιού ή και στο εξωτερικό, για να μπορέσουν να επιβιώσουν. Στις περιπτώσεις αυτές, οι σχετικές εκδόσεις λαμβάνουν εθνικές προεκτάσεις, αφού προβάλλουν τη συμβολή των κατεχόμενων κοινοτήτων στην πνευματική, εθνική και κοινωνική ζωή του νησιού και αποτελούν απάντηση στην προσχεδιασμένη πολιτική των κατακτητών, οι οποίοι με μεθοδικότητα επιχειρούν να καταστρέψουν την πολιτιστική κληρονομιά και να αλλοιώσουν τη φυσιογνωμία των περιοχών, που κατέλαβαν.

Eπίσης, αρκετά βιβλία τοπικής ιστορίας αναφέρονται σε κοινότητες της ελεύθερης Κύπρου, που επλήγησαν από την αστυφιλία, καθώς και σε άλλες, όπου η απότομη διαφοροποίηση του τρόπου ζωής των τελευταίων δεκαετιών επέφερε την αποκοπή των κατοίκων από το παραδοσιακό τους περιβάλλον. Aπό τα βιβλία αυτά, ο αναγνώστης πληροφορείται για την ιστορία της κάθε κοινότητας και τις διάφορες εκδοχές της προέλευσης του ονόματός της, αντλεί πολύτιμες πληροφορίες για τα μνημεία της, γνωρίζει τα τοπωνύμιά της, τη χλωρίδα και την πανίδα της, τις εκκλησίες και τα ξωκκλήσια της, την αγιογραφική παράδοση και τα ιερά κειμήλιά της. Aκόμη, μαθαίνει για την καθημερινή ζωή των κατοίκων και τη συμβολή τους στους κοινωνικούς και εθνικούς αγώνες του τόπου, την ιστορία της εκπαίδευσής τους, τα ήθη και έθιμά τους, τους θρύλους και τις παραδόσεις τους, τις γεωργοκτηνοτροφικές ασχολίες και τα επαγγέλματά τους, τις πολλές δυσκολίες, που αντιμετώπιζαν στον αγώνα για επιβίωση στα παλαιότερα χρόνια, τα σχετικά με τη διατροφή τους, το γενεαλογικό τους δέντρο και πολλά άλλα.

Διαβάστε ολόκληρο το κείμενο εδώ…