Η Εκκλησία της Κύπρου κατά την Αγγλοκρατία (1878-1960)

Κωστής Κοκκινόφτας
Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου

H καθεστωτική αλλαγή του 1878 βρήκε στο πηδάλιο της Eκκλησίας της Kύπρου τον μετριοπαθή Aρχιεπίσκοπο Σωφρόνιο1, ο οποίος υποδέχθηκε με αισθήματα ευφορίας τους νέους κατακτητές, γιατί πίστευε πως η «χριστιανική και φιλελεύθερη» βρετανική διοίκηση θα συνεργούσε στην εθνική αποκατάσταση του λαού και στον τερματισμό των δεινών του. Γι’ αυτό και επεδίωξε, σε πρώτο στάδιο, τη συνεργασία μαζί τους για τη βελτίωση του διοικητικού και δικαστικού συστήματος και την εισαγωγή βασικών μεταρρυθμίσεων, που θα συνέβαλλαν στην ανάπτυξη της γεωργίας, του εμπορίου και της παιδείας, και έθεσε τις βάσεις για τη δυναμική διεκδίκηση του ενωτικού αιτήματος σε μεταγενέστερο στάδιο. Πρωτοστάτησε για τον σκοπό αυτό στην αποστολή Πρεσβείας, το 1889, στο Λονδίνο, που απαρτίστηκε από τον ίδιο και τους βουλευτές Πασχάλη Kωνσταντινίδη, Aχιλλέα Λιασίδη και Θεόδωρο Περιστιάνη, για την προώθηση του ζητήματος της εθνικής αποκατάστασης και την επίλυση διαφόρων θεμάτων, που αφορούσαν τη δημοσιονομική πολιτική της τοπικής διοίκησης.

Ωστόσο, πολύ γρήγορα οι ελπίδες αυτές διαψεύστηκαν, αφού οι Άγγλοι αντιμετώπισαν την Κύπρο με κύριο γνώμονα τα συμφέροντα και τις πολιτικές επιδιώξεις τους. Επίσης, δεν αναγνώρισαν προνόμια και δικαιώματα στην Κυπριακή Εκκλησία και στόχευσαν στην εξασθένιση της επιρροής της στον λαό και στη μείωση της δύναμής της, γεγονός που προκάλεσε, τουλάχιστον στα πρώτα χρόνια της αγγλικής διοίκησης, αρκετά προβλήματα στην εύρυθμη λειτουργία της με τη φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας της και την αμφισβήτηση της κυριότητας σημαντικών εκτάσεων γης, για τις οποίες δεν είχε τίτλους ιδιοκτησίας. Τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν απαίτησαν λεπτούς χειρισμούς και πολλά από αυτά επέλυσε ο χρόνος και η διαφοροποίηση των πολιτικών επιλογών των κυβερνώντων, παρά η κατανόηση και συνεργασία της κατοχικής δύναμης με τους εκπροσώπους της Κυπριακής Εκκλησίας, που κατάφεραν να τη διατηρήσουν «ως τον πιο ζωντανό θεσμό συνέχειας και μονιμότητας» στην κυπριακή πολιτική ζωή της εποχής.

Διαβάστε ολόκληρο το κείμενο εδώ…