Η πνευματικότητα στην Κύπρο
Για να υπάρξουν ικανά πρόσωπα στα ψηλά επίπεδα της εξουσίας και στους θεσμούς της πρέπει να πληρούν τις θέσεις άνθρωποι πνευματικοί. Και αυτό είναι ένα τεράστιο πρόβλημα στον τόπο μας που υποφέρει από κατοχή και άλλα σοβαρά προβλήματα που προέρχονται από αυτήν και που όλα αυτά πρέπει να λύνονται από πνευματικούς ανθρώπους με αποτελεσματική σκέψη, κρίση, γνώση και μόρφωση. Υπάρχει έλλειψη πνευματικών ανθρώπων και ακόμη πνευματικής δραστηριότητας από ανθρώπους σε ψηλά επίπεδα εξουσίας.
Το θέμα ήρθε σε εμένα στην επιφάνεια διαβάζοντας ορισμένα βιβλία Κυπρίων συγγραφέων από τα οποία συμπέρανα ότι η οποιαδήποτε πνευματικότητα εκδηλώνεται μόνο έξω από τους χώρους της εξουσίας. Ρίξτε μία ματιά στους υψηλόβαθμους της κρατικής μας δομής και θα απογοητευτείτε. Με ελάχιστες εξαιρέσεις, όπως είναι η περίπτωση του ποιητή μας Μόντη, ενός χαμηλόβαθμου δημοσίου υπαλλήλου και ορισμένων απλοϊκών ανθρώπων που ασχολήθηκαν με την ποίηση και την αρθρογραφία, θα δυσκολευτείς να βρεις στα ψηλά δώματα πρόσωπα που ασχολούνται με οποιαδήποτε εκδήλωση του πνεύματος, όπως είναι η συγγραφή βιβλίων, η ποίηση, η ζωγραφική και η μελέτη πνευματικών έργων. Διάβασα πρόσφατα το εξαιρετικό βιβλίο του κ. Ρένου Λυσιώτη « Το ημερολόγιο του D.P. 743», που μεταφέρει με θαυμαστό τρόπο τη ζωή του ενώ ήταν κρατούμενος των Άγγλων στην Ομορφίτα και την Πύλα. Η έκφρασή του, η γλώσσα που χρησιμοποιεί, η συνοχή της σκέψης, τα συναισθήματα, η δύναμη της ψυχής και ο πατριωτισμός, εκδηλώνονται έξοχα. Και αυτό γράφτηκε, με βάση σημειώματα που κρατούσε στη διάρκεια της νεανικής του κράτησης. Αν εξαιρέσεις μερικούς άλλους συγγραφείς όπως τον Γιάννη Σπανό, τον Κυριάκο Χαραλαμπίδη, την Κωνσταντίνα Σωτηρίου, την Πίτσα Γαλάζη και άλλους, δεν βρίσκεις πνευματικούς ανθρώπους αυτού του ύψους όσο ανεβαίνεις στα επίπεδα της εξουσίας. Στο βιβλίο στο οποίο αναφέρθηκα αλλά και άλλα παρόμοια, κυριαρχεί ο πατριωτισμός, η αυτοθυσία και η δύναμη της θέλησης για απαλλαγή από την κατοχή των Άγγλων αποικιοκρατών. Τέτοια αισθήματα με τον ίδιο βαθμό δεν τα συναντάς εκεί που αναμένεις τους ανθρώπους να δίδουν τη μάχη από θέσεως εξουσίας. Φτάσαμε μάλιστα στο σημείο ο πατριωτισμός να μετονομαστεί σε εθνικισμό, σε ρομαντισμό, σε ακρότητα, γραφικότητα και άλλα υποτιμητικά επίθετα. Τα περί πατριωτισμού, ελευθερίας και τα παρόμοια, δύσκολα βγαίνουν από τα χείλη των ηγετών. Είναι για αυτό που πιστεύω ότι όσοι ασκούν εξουσία πρέπει να είναι άνθρωποι με αξιόλογη πνευματικότητα για να τους βοηθήσει να προβαίνουν σε τολμηρά σχέδια και τολμηρές σκέψεις και όχι να σύρονται από τις εξελίξεις γύρω τους, ιδίως των εχθρών της Κύπρου και των συμμάχων τους. Τους λείπει η πνευματικότητα. Δεν θα ακούσετε μια ομιλία από κάποιον σε θέση εξουσίας που θα σας εντυπωσιάσει η έκφρασή της. Ιδίως όταν έχετε ακούσει ομιλητές στην Ελλάδα από διακεκριμένους πνευματικά πολιτικούς. Νιώθω την ανάγκη εδώ να αναφέρω μια προσωπική μου εμπειρία, στη νεανική μου ηλικία. Στην πόλη από την οποία κατάγομαι, δηλαδή τη Λάρνακα, στο κτήριο του σωματείου του Πεζοπορικού, είχε καθιερωθεί ένα βράδυ της εβδομάδας για ελεύθερη συζήτηση πνευματικών θεμάτων με ανοιχτή την πόρτα σε όλους. Σιγά-σιγά, μετά τη συμφωνία της Ζυρίχης ο θεσμός αυτός διαλύθηκε παρόλη την ωφελιμότητά του. Τώρα που υπάρχουν τόσα προβλήματα σχετικά με την επιβίωση του τόπου μας, επιβάλλεται να αναπτυχθεί περισσότερη πνευματικότητα έτσι που να εκδηλώνονται ελεύθερα ιδέες και σκέψεις, ανεξαρτήτως κομμάτων και προσωπικών σκοπιμοτήτων. Οι αξιωματούχοι του κράτους έχουν ειδική υποχρέωση να ενθαρρύνουν την πνευματική δραστηριότητα με ανάλογες εκδηλώσεις και θεσμούς. Αυτό θα βοηθήσει την ανύψωση του ηθικού της αγωνιστικότητας και του πατριωτισμού. Στοιχεία, που τόσο πολύ χρειαζόμαστε για την συνέχιση της προσπάθειας επιβίωσής μας.
Δυστυχώς το πρόβλημα δεν βρίσκεται μόνο στην κορυφή της κρατικής δομής της χώρας μας, αλλά επεκτείνεται σε χειρότερη μορφή και στην νεολαία μας η πλειοψηφία της οποίας δεν ασχολείται με πνευματικά θέματα και περιορίζεται στην επιλογή και κριτική των διαφόρων αυτοκινήτων και στις πολυθρόνες των καφετεριών όπου σπαταλούν κυρίως τον χρόνο τους χωρίς πάλι όμως να ασχολούνται με σοβαρά θέματα. Ελάχιστοι είναι εκείνοι που διάβασαν βιβλία του Καζαντζάκη και ακόμα λιγότεροι εκείνοι που γνωρίζουν την ιστορία της Κύπρου. Πρόσφατα, στις 28 του Οκτώβρη έγινε μια δημοσιογραφική έρευνα και οι περισσότεροι νεαροί όταν ρωτήθηκαν τι γιορτάζουμε την ημέρα αυτή, δεν ήξεραν να απαντήσουν. Πάντως έλεγαν ότι δεν εργάζονται. Κρίμα.
Λουκής Λουκαΐδης
Πηγή: philenews.com