Θεολογικά κείμενα

Χριστούγεννα

† Πρωτ. Ἀλεξάνδρου Σμέμαν Ὁ Ἥλιος τῆς Δικαιοσύνης Ἡ ἡμέρα τῆς γέννησης τοῦ Χριστοῦ δέν ἔχει ἀποθησαυρισθεῖ στά εὐαγγέλια. Δέ δίνεται οὔτε ἡ ἐποχή τοῦ ἔτους, ἄν καί ἀπό τήν ἀναφορά στούς ποιμένες πού «ἀγραυλοῦντες καί φυλάσσοντες φυλακάς τῆς νυκτός ἐπί τήν ποίμνην αὐτῶν» (Λουκ. β’, 8), μποροῦμε νά συμπεράνουμε πώς γεννήθηκε τό καλοκαίρι. Αὐτή ἡ ἀβεβαιότητα προκαλεῖ τό ἐρώτημα: πῶς καί γιατί οἱ χριστιανοί καθόρισαν τήν 25η Δεκεμβρίου ὡς ἡμερομηνία γέννησης τοῦ Χριστοῦ; Αὐτό τό ἐρώτημα εἶναι κάτι περισσότερο ἀπό συνηθισμένο, ἐπειδή ἀπό τήν ἀπάντησή του μαθαίνουμε ἐπίσης κάτι τό σημαντικό [...]

23 Δεκεμβρίου 2023 Θεολογικά και άλλα θέματα, Θεολογικά κείμενα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

Ὁ Ἅγιος Ἰγνάτιος Ἐπίσκοπος Ἀντιοχείας ὁ Θεοφόρος

Πρωτ. Μιχαὴλ Βοσκοῦ Θεολόγου Οἱ δύο κεντρικὲς ἑορτὲς τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ μας ἔτους εἶναι οἱ ἑορτὲς τῶν Χριστουγέννων καὶ τοῦ Πάσχα. Ἡ μὲν ἑορτὴ τῶν Χριστουγέννων, τὴν ὁποία ὁ Ἅγ. Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος ὀνομάζει «μητρόπολιν πασῶν τῶν ἑορτῶν», ἀποτελεῖ τὴν κορωνίδα καὶ τὸ ἐπίκεντρο ὅλων τῶν ἀκινήτων ἑορτῶν, ἡ δὲ ἑορτὴ τοῦ Πάσχα τὴν κορωνίδα καὶ τὸ ἐπίκεντρο ὅλων τῶν κινητῶν ἑορτῶν. Ἡ ἑορτὴ τῶν Χριστουγέννων, ὡς ἰδιαιτέρως μεγάλη Δεσποτικὴ ἑορτή, ὄχι μόνο ἔχει ἀφιερωμένες σ’ αὐτὴν τρεῖς Κυριακὲς (Κυριακὴ τῶν Προπατόρων, Κυριακὴ πρὸ τῆς Χριστοῦ Γεννήσεως, Κυριακὴ μετὰ τὴν Χριστοῦ Γέννησιν), [...]

20 Δεκεμβρίου 2023 Θεολογικά και άλλα θέματα, Θεολογικά κείμενα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

Προϋποθέσεις τῆς Θεολογίας

Ἐπισκόπου Καρπασίας κ. Χριστοφόρου Ἡ βασικότερη προϋπόθεση τῆς Θεολογίας ξεκινᾶ ἀπό τήν ἀρχή πού διατυπώνει ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος ὅτι, «Θεόν φράσαι μέν ἀδύνατον, νοῆσαι δέ ἀδυνατώτερον». Δηλαδή εἶναι ἀδύνατο νά ἐκφράσει κάποιος καί νά περιγράψει τόν Θεό, ἀλλά εἶναι πολύ περισσότερο ἀδύνατο νά τόν κατανοήσει[2]. Γι’ αὐτό καί ὁ Ὀρθόδοξος Θεολόγος δέν ἐπιδιώκει νά κατανοήσει καί νά μιλήσει γιά τόν Θεό μέ βάση λογικές, διανοητικές ἤ φιλοσοφικές μεθόδους, ἀλλά μέ βάση τήν ἀποκάλυψη πού ὁ ἴδιος ὁ Θεός ἔχει κάνει στόν κόσμο. Ἡ φανέρωση τῆς δόξας τοῦ Θεοῦ μέσα [...]

19 Δεκεμβρίου 2023 Θεολογικά και άλλα θέματα, Θεολογικά κείμενα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

Ἡ ἑορτὴ τῶν Χριστουγέννων κατὰ τοὺς πρώτους αἰῶνες μέχρι τὰ τέλη τοῦ 4ου αἰώνα μ.Χ.

Σύμφωνα μὲ τὴ νοοτροπία τοῦ πρώιμου χριστιανισμοῦ, ὁ ὁποῖος βρισκόταν ἐν μέσω σκληροῦ διωγμοῦ, ἔμφαση δινόταν πρώτιστα στὴν ἡμέρα θανάτου καὶ ὄχι τόσο τῆς γέννησης. Γιὰ τοὺς μάρτυρες ἡ ἡμέρα θανάτου ἦταν ἡ γενέθλιος ἡμέρα στὴ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν. Γι΄ αὐτὸ καὶ ἡ λατρεία πρὸς τὸν Σωτήρα Ἰησοῦ Χριστὸ στὴν πρώιμη Ἐκκλησία ἐστιαζόταν γύρω ἀπὸ τὰ Πάθη, τὸν ἑκούσιο θάνατο καὶ τὴν τριήμερη Ἀνάστασή Του. Ἔτσι, τὰ χριστιανικὰ ἁγιολόγια διατηροῦν ὄχι τὶς ἡμερομηνίες γέννησης τῶν μαρτύρων καὶ τῶν ἁγίων, ἀλλὰ τὶς ἡμερομηνίες θανάτου τους. Ὡς ἐκ τούτου, ἡ Γέννηση [...]

4 Δεκεμβρίου 2023 Θεολογικά και άλλα θέματα, Θεολογικά κείμενα Read more...

Ἐπανευαγγελισμός καί μάθημα Θρησκευτικῶν

Γιάννη Ἀντωνιάδη Θεολόγου  Ἐκπαιδευτικοῦ   Στήν ἐποχή μας τίθεται καί πάλι μέσα ἀπό νέες προκλήσεις, πού δοκιμάζουν τήν αὐθεντικότητα τῆς ἐκκλησιαστικῆς μας αὐτοσυνειδησίας, τό ζήτημα τῆς σχέσης Θεοῦ καί ἀνθρώπου. Χρέος τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἡ μετάδοση τοῦ μηνύματος τοῦ Εὐαγγελίου σέ πολλαπλούς ἀποδέκτες. Ἀφενός σέ αὐτούς πού δέν ἔχουν ἀκούσει ποτέ γιά τόν Ἰησοῦ Χριστό καί τό κοσμοσωτήριο ἔργο του, καί ἀφετέρου σ’ ἐκείνους πού ἔχουν ἄμεσες ἤ ἔμμεσες χριστιανικές καταβολές καί πιθανότατα εἶναι βαπτισμένοι. Ἔχουν ὅμως ἀποχριστιανοποιηθεῖ γιά λόγους πού σχετίζονται κυρίως μέ τό πνεῦμα τῆς ἐκκοσμίκευσης. Ὅσοι ἀνήκουν στίς αὐξανόμενες αὐτές [...]

28 Νοεμβρίου 2023 Θεολογικά και άλλα θέματα, Θεολογικά κείμενα Read more...

Ἡ πνευματική ζωή στήν οἰκογένεια

Ἐπισκόπου Νεαπόλεως κ. Πορφυρίου   Ὁ σκοπός τῆς οἰκογενειακῆς ζωῆς δέν εἶναι διαφορετικός ἀπό τόν σκοπό τῆς ζωῆς τοῦ κάθε ἀνθρώπου. Αὐτός εἶναι ὁ ἁγιασμός, ἡ θέωση. Μέσα στόν στίβο τῆς κατά Θεόν συζυγίας τό ἕνα μέλος προσπαθεῖ νά βοηθήσει τό ἄλλο νά φθάσουν μαζί στόν ἁγιασμό πού εἶναι ἡ κλήση τοῦ Χριστοῦ πρός κάθε ἄνθρωπο, «ἅγιοι γίνεσθε, ὅτι ἐγώ ἅγιος εἰμι»[1]. Ὁ καθένας ἀγωνίζεται νά ἐκριζώσει τά πάθη καί τίς ἀδυναμίες του μέσα ἀπό τόν πνευματικό του ἀγώνα καί νά καταστήσει τήν καρδία του χῶρο δεκτικό τῆς Θείας Χάριτος. Καλοῦνται οἱ [...]

25 Νοεμβρίου 2023 Θεολογικά και άλλα θέματα, Θεολογικά κείμενα Read more...

Ἡ Ὀρθόδοξη Κατήχηση στή σύγχρονη ἐποχή

Ἐπισκόπου Καρπασίας κ. Χριστοφόρου   Κατήχηση εἶναι ἡ μαθητεία στίς δογματικές ἀλήθειες τῆς πίστεως καί τήν ἠθική διδαχή τῆς Ἐκκλησίας. Αὐτό σημαίνει ὅτι κάθε βαπτισμένος Χριστιανός εἶναι ὑποχρεωμένος νά γνωρίζει καί τά δόγματα τῆς πίστης του καί τίς ἐντολές τοῦ Χριστοῦ. Μέσα ἀπό αὐτή τή γνώση γεννᾶται ἡ ὀρθή πίστη, ἡ δέ ὀρθή πίστη ὁδηγεῖ στήν αὐθεντική πνευματική ζωή καί στή συνέχεια στήν τελείωση. Αὐτή ἡ τάξη ἐτηρεῖτο ἀπό τήν ἀρχαία ἀποστολική Ἐκκλησία καί θά ἐφαρμόζεται μέχρι τήν συντέλεια τοῦ κόσμου. Θά πρέπει νά ποῦμε, ὅτι μέσα στό πέρασμα τοῦ χρόνου καί μέ [...]

24 Νοεμβρίου 2023 Θεολογικά και άλλα θέματα, Θεολογικά κείμενα Read more...

Η Γ’ Οικουμενική Σύνοδος του 431 στην Έφεσο και το Αυτοκέφαλο της Εκκλησίας της Κύπρου

Εις μνημόσυνον του π. Παναγιώτη Θεοδώρου, Θεολόγου.   Γράφουμε, αγαπητοί μας αναγνώστες, με αφορμή τα 1592 χρόνια από τη σύγκληση της Γ’ Οικουμενικής Συνόδου στην Έφεσο και της επικύρωσης του Αυτοκεφάλου της Εκκλησίας της Κύπρου από την εν λόγω Οικουμενική Σύνοδο. Τον 5ο αιώνα, λοιπόν, διαφάνηκε η αίρεση του Νεστορίου, Πατριάρχη Κωνταντινουπόλεως. Η διαπίστωση της κακοδοξίας του Νεστορίου σημειώθηκε όταν ο νομικός Ευσέβιος, εντόπισε στα λεγόμενα του Αναστασίου (συγκέλου του Νεστορίου), αιρετικές δοξασίες, οι οποίες αφορούσαν στο πρόσωπο της Θεοτόκου. Ο Αναστάσιος δεν αποδεχόταν τον όρο «Θεοτόκος» και αντ’ αυτού, παρόντος του Νεστορίου, [...]

30 Οκτωβρίου 2023 Θεολογικά και άλλα θέματα, Θεολογικά κείμενα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

Η Υπέρμαχος Στρατηγός

"Ο Μήνας Αύγουστος είναι γνωστός και ως μήνας της Παναγίας γιατί στις δεκαπέντε του τιμάται με λαμπρότητα η Κοίμηση της Θεοτόκου. Η ημέρα δηλαδή, κατά την οποία η Παναγία μας εγκατέλειψε, ως άνθρωπος, αυτή τη ζωή και ετάφη στη Γεσθημανή από τους Αγίους Αποστόλους. Η λέξη κοίμηση χρησιμοποιείται στην εκκλησιαστική γλώσσα ως δηλωτική του θανάτου, όχι μόνο για τους αγίους αλλά για κάθε χριστιανό. Διότι, σύμφωνα με τη χριστιανική διδασκαλία που θεμελιώνεται στην Ανάσταση του Χριστού, ο θάνατος έχει νικηθεί και δεν έχει εξουσία επί των ανθρώπων...Αν λοιπόν αυτά [...]

16 Αυγούστου 2023 Θεολογικά και άλλα θέματα, Θεολογικά κείμενα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

Η Παναγία ως καταφυγή και προστασία και μητέρα στοργική

Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΩΣ ΚΑΤΑΦΥΓΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΜΗΤΕΡΑ ΣΤΟΡΓΙΚΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΑΠΑΔΑΜΑΝΤΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΑΒΑΦΗ ΣΤΟΝ ΒΡΕΤΤΑΚΟ, ΤΟΝ ΠΑΣΙΑΡΔΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΜΟΝΤΗ Νίκου Ορφανίδη   Στη σημερινή μου εισήγηση θά ’θελα να σταθώ στην Παναγία ως καταφυγή και προστασία πάντων ημών, αλλά και ως στοργική μητέρα, (περισσότερα…)

11 Αυγούστου 2023 Θεολογικά και άλλα θέματα, Θεολογικά κείμενα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...