Θεολογικά και άλλα θέματα

Οι γέροντες παιδαγωγοί του Αγίου Φιλούμενου κατά την παραμονή του στην Ιερά Μονή Σταυροβουνίου

ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΤΗΣ ΣΗΜΕΡΙΝΗΣ ΕΟΡΤΗΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΦΙΛΟΥΜΕΝΟΥ * * * Kωστής Kοκκινόφτας Kέντρο Mελετών Iεράς Mονής Kύκκου H ενορία του Αποστόλου Μάρκου έχει από τον Ιούλιο του 2019 τη μεγάλη χαρά και ευλογία να θησαυρίζει στον ναό της, ανάμεσα σε άλλα ιερά λείψανα Aγίων, και αυτό του Nεομάρτυρα Φιλουμένου του Kυπρίου. (περισσότερα…)

Φιλούμενος, ο τελευταίος Άγιος της Κύπρου

Η αγιοκατάταξή του έγινε την Κυριακή, 29 Νοεμβρίου 2009, από το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων. Ο Φιλούμενος για οκτώ χρόνια που ασκήτευε, δεν κάθισε ποτέ σε τραπέζι για να φάει, αλλά έτρωγε όρθιος και μέσα σε κατσαρόλα, για άσκηση και απλότητα. (περισσότερα…)

Οἱ Κατηχήσεις τοῦ Ἁγίου Κυρίλλου Ἱεροσολύμων

Πρωτ. Σωκράτη Ἀνδρέου Θεολόγου Ἡ Κατήχηση ἀποτελεῖ ἕνα πολυσήμαντο καί πολυδιάστατο ὄρο ὁ ὁποῖος δέν μπορεῖ εὔκολα νά προσδιοριστεῖ σέ προ-καθορισμένα σχολαστικά πλαίσια. Ἀναμφίβολα ὅμως, ὑπό τήν εὐρύτερη σημασία της, ἀποτελεῖ τή διαχρονική πρακτική τῆς ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας ἡ ὁποία διασώζει ποικιλοτρόπως, τήν πεμπτουσία τῆς διδασκαλίας τῆς Μίας, Ἁγίας, Καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας. (περισσότερα…)

Τα μετόχια του Σινά στην Κύπρο

ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΤΗΣ ΕΟΡΤΗΣ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗΣ * * * Kωστής Kοκκινόφτας Kέντρο Mελετών Iεράς Mονής Kύκκου Oι σχέσεις της Kύπρου με την Iερά Mονή της Aγίας Aικατερίνης του Σινά έχουν τις απαρχές τους στους πρώτους αιώνες της λειτουργίας της Mονής, όταν αρκετοί Kύπριοι εντάχθηκαν στην αδελφότητά της και με τον τρόπο της ζωής τους ή τα συγγράμματά τους έδωσαν έργο διαχρονικής αξίας. Σταδιακά, ανάμεσα στην Kύπρο και το Σινά, δημιουργήθηκε ένα πολύπλευρο πλέγμα σχέσεων, που είχε ισχυρές προεκτάσεις, ιδίως στους τομείς της τέχνης και της γεωκτησίας. Σημαντικό ρόλο στον τομέα αυτό [...]

Ὁ Ἅγιος Ἰάκωβος ὁ ἐν Εὐβοίᾳ ὁ νέος ἀσκητὴς

Πρωτοπρ. Μιχαὴλ Βοσκοῦ Ὁ εἰκοστὸς αἰώνας, ὁ αἰώνας τῶν δύο καταστροφικῶν παγκοσμίων πολέμων καὶ τῶν τόσων ἄλλων πολέμων καὶ συγκρούσεων, ὁ αἰώνας τῶν ἀθέων κομμουνιστικῶν καθεστώτων, ὁ αἰώνας τῆς ραγδαίας ἀνάπτυξης τῶν ἐπιστημῶν καὶ τῆς τεχνολογίας, ποὺ δημιούργησε στὸν ἄνθρωπο τὴν ψευδαίσθηση ὅτι εἶναι ἕνας μικρὸς “θεός”, ἀλλὰ καὶ ὁ αἰώνας τῆς μεγάλης πνευματικῆς κρίσης, ποὺ ἔθεσε ὑπὸ ἀμφισβήτηση ἀρχὲς καὶ ἀξίες αἰώνων, ἀνέδειξε χάριτι Θεοῦ ἀναρίθμητο πλῆθος ἁγίων. Ἐπαληθεύτηκε, τοιουτοτρόπως, μὲ τὸν καλύτερο τρόπο ὁ λόγος τοῦ Ἀπ. Παύλου: «οὗ δὲ ἐπλεόνασεν ἡ ἁμαρτία, ὑπερεπερίσσευσεν ἡ χάρις» (Ρωμ. ε’ [...]

Τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ «Λόγος εἰς τὰ Εἰσόδια τῆς Θεοτόκου»

Τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ «Λόγος εἰς τὰ Εἰσόδια τῆς Θεοτόκου» (νεοελληνικὴ ἀπόδοση) Ἐὰν τὸ δένδρο ἀναγνωρίζεται ἀπὸ τὸν καρπό, καὶ τὸ καλὸ δένδρο παράγει ἐπίσης καλὸν καρπὸ (Ματθ. 7, 16. Λουκ. 6, 44), ἡ μητέρα τῆς αὐτοαγαθότητος, ἡ γεννήτρια τῆς ἀΐδιας καλλονῆς, πῶς δὲν θὰ ὑπερεῖχε ἀσυγκρίτως κατὰ τὴν καλοκαγαθία ἀπὸ κάθε ἀγαθὸ ἐγκόσμιο καὶ ὑπερκόσμιο; Διότι ἡ δύναμις ποὺ ἐκαλλιέργησε τὰ πάντα, ἡ συναΐδια καὶ ἀπαράλλακτη εἰκὼν τῆς ἀγαθότητος, ὁ προαιώνιος καὶ ὑπερούσιος καὶ ὑπεράγαθος Λόγος, ἀπὸ ἀνέκφραστη φιλανθρωπία κι᾽ εὐσπλαγχνία γιὰ χάρι μας ἠθέλησε νὰ περιβληθῇ [...]

Λόγιοι και επιφανείς κληρικοί απο τα χωριά της Μητροπολιτικής Περιφέρειας Ταμασού και Ορεινής (19ος – 20ός αι.)

Kωστής Kοκκινόφτας Kέντρο Mελετών Iεράς Mονής Kύκκου Tα χωριά της μητροπολιτικής περιφέρειας Tαμασού και Oρεινής ανέδειξαν στα νεότερα χρόνια (19ος-20ός αι.), για τα οποία σώζονται επαρκή στοιχεία, αρκετούς κληρικούς, οι οποίοι υπηρέτησαν σε εκκλησιαστικά αξιώματα, ή προσέφεραν πολύτιμες υπηρεσίες στους τομείς των ελληνικών γραμμάτων και των εθνικών αγώνων. Iδιαίτερη αναφορά γίνεται σε 24 από αυτούς, οι οποίοι διαδραμάτισαν σημαίνοντα ρόλο σε πολλές πτυχές της ιστορικής και πνευματικής διαδρομής του νησιού, αναπτύσσοντας αξιόλογη εκκλησιαστική, εθνική και κοινωνική δράση. Σε τελική ανάλυση, η μελέτη του βίου και των δραστηριοτήτων τους αναδεικνύει τη σημαντική [...]

Ἡ κατήχηση τῶν πιστῶν ὡς διαρκὴς ποιμαντικὴ ἀνάγκη στὴν ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας

Πρωτ. Μιχαὴλ Βοσκοῦ Θεολόγου Τὸ εἰσαγωγικὸ μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας μας εἶναι τὸ μυστήριο τῆς βαπτίσεως, διὰ τοῦ ὁποίου γινόμαστε μέλη τοῦ ζῶντος Σώματος τοῦ Χριστοῦ, τῆς ἁγίας Του Ἐκκλησίας, καὶ ἀποκτοῦμε τὴν δυνατότητα νὰ μετέχουμε καὶ στὰ λοιπὰ ἐκκλησιαστικὰ μυστήρια μὲ ἐπίκεντρο καὶ ἀποκορύφωμα τὸ μέγα μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας. Μέχρι τὸν 4ο αἰ. οἱ ἄνθρωποι βαπτίζονταν κατὰ κύριο λόγο σὲ ὥριμη ἡλικία, παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι ἤδη ἀπὸ τὶς σελίδες τῆς Καινῆς Διαθήκης συνταντοῦμε καὶ περιπτώσεις νηπιοβαπτισμοῦ. Μέχρι τότε, λοιπόν, τοῦ μυστηρίου τῆς βαπτίσεως προηγεῖτο τριετὴς κατήχηση ἀπὸ τὸν ἐπίσκοπο [...]

Το Σαρανταλείτουργο

Τεσσαρακονταλείτουργον ή κοινώς Σαρανταλείτουργο, είναι η επί σαράντα συνεχόμενες μέρες τέλεση της Θείας Λειτουργίας, δηλαδή προσφορά της Θείας Ευχαριστίας, υπέρ ζώντων και κεκοιμημένων. Αυτό τελείται, συνήθως, κατά την περίοδο των σαράντα ημερών της Νηστείας των Χριστουγέννων. Το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας είναι η αναίμακτη συνέχεια της θυσίας του Θεανθρώπου επί του Σταυρού στο Γολγοθά. Αυτή η θυσία, που προσφέρεται κατά τη Θεία Λειτουργία, δεν είναι μόνο λατρευτική και ευχαριστήρια, ικετευτική και πρεσβευτική, αλλά συγχρόνως και θυσία ιλασμού, «εις άφεσιν αμαρτιών και ζωήν αιώνιον» (Βλ. Ματθ. κστ΄, 28. Μάρκ. ιδ΄, 24. [...]

Ὁ Ἅγιος Παΐσιος Βελιτσκόβσκυ

Διακόνου Ἀνδρέα Ματέι Ὁ Ἅγιος Παΐσιος Βελιτσκόβσκυ, γνωστός καί ὡς Παΐσιος ἁπό τό Νεάμτς (1722-1794), ἦταν ἕνας ἀπό τούς πιό σημαντικούς πνευματικούς πατέρες τοῦ 18ου αἰῶνα, ὁ ὁποῖος ξεκίνησε ἕνα κίνημα πνευματικῆς ἀναγέννησης και ἀναζωογόνησης τοῦ ὀρθόδοξου μοναχισμοῦ, βασισμένο στήν ἐπιστροφή στούς νηπτικούς Πατέρες τῆς Φιλοκαλίας καί στήν πρακτική τῆς νοερᾶς ἤ καρδιακῆς προσευχῆς τοῦ Ἰησοῦ. Αὐτό τό κίνημα εἴχε εὐρεία πολιτιστική καί ἠθική ἀπήχηση τόσο στή Ρωσία ὅσο καί στίς Ρουμανικές Χῶρες. (περισσότερα…)