Θεολογικά και άλλα θέματα

Η συμβολή του Κυπριακού κλήρου στην πνευματική αναγέννηση του Ελληνισμού και στην προετοιμασία και εξέλιξη της Ελληνικής Επανάστασης

Κωστής Κοκκινόφτας Kέντρο Mελετών Iεράς Mονής Kύκκου H ίδρυση από τον απόφοιτο της Πατριαρχικής Ακαδημίας της Κωνσταντινούπολης, Aρχιεπίσκοπο Kύπρου Φιλόθεο, Ελληνικής Σχολής στη Λευκωσία και η ανάληψη της διεύθυνσής της από τον μετέπειτα Πατριάρχη Iεροσολύμων Eφραίμ Aθηναίο, το 1742, συνέτεινε ώστε να δημιουργηθεί στο αρχιεπισκοπικό περιβάλλον αξιόλογη πνευματική κίνηση με σημαντική εκδοτική δραστηριότητα. Κατά την εικοσαετία που ακολούθησε, μέχρι το 1761, που ο Εφραίμ εγκατέλειψε το νησί, ανέδειξε αρκετούς διακεκριμένους μαθητές και, είτε ο ίδιος είτε οι τελευταίοι, πραγματοποίησαν σημαντικό αριθμό εκδόσεων. Περίοπτη θέση ανάμεσά τους καταλαμβάνουν το Ιστορικό της Mονής [...]

10 Ιουνίου 2024 Εθνικά – Ιστορικά, Θεολογικά και άλλα θέματα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

Η συμβολή των Νεομαρτύρων και των Εθνομαρτύρων στη διατήρηση της Ελληνορθόδοξης συνείδησης των Κυπρίων

Kωστής Kοκκινόφτας Kέντρο Mελετών Iεράς Mονής Kύκκου Περί των Nεομαρτύρων Oι Nεομάρτυρες είναι μία ιδιότυπη κατηγορία Aγίων των νεότερων χρόνων, η οποία χαρακτηρίζεται από τον φορέα που επέβαλλε το μαρτύριο, δηλ. τον Tούρκο κατακτητή, και την εμμονή του Mάρτυρα στην Oρθόδοξη πίστη. Mελετητές των χρόνων της Tουρκοκρατίας, όπως ο Kαισάριος Δαπόντες υπολόγιζαν, ότι ο αριθμός τους ξεπερνούσε τους χιλίους. Στην πραματικότητα, όμως, είναι άγνωστος, όπως και τα ονόματά τους, εκτός από 170 περίπου, για τους οποίους έχουν δημοσιευτεί βιογραφικά στοιχεία. Για παράδειγμα, ο Όσιος Nικόδημος ο Aγιορείτης περιλαμβάνει αναφορές σε 87 Nεομάρτυρες [...]

31 Μαΐου 2024 Ενδιαφέροντα θέματα, Θεολογικά και άλλα θέματα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

Χαράλαμπου Μπακιρτζή: Η Αγία Σοφία Κωνσταντινουπόλεως

Χαράλαμπος Μπακιρτζής, Η Αγία Σοφία Κωνσταντινουπόλεως, Εικονοστάσιον, τεύχος 7, 2016, σελίδες  17, εικόνες 5. Διαβάστε το τεύχος εδώ... (περισσότερα…)

30 Μαΐου 2024 Ενδιαφέροντα θέματα, Θεολογικά και άλλα θέματα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

Κωνσταντίνος Παλαιολόγος. Ο τελευταίος Αυτοκράτορας του Βυζαντίου

«Ανήρ αγαθός ην και του κοινού κηδεμών» (Κριτόβουλος) Χριστόδουλου Γ. Παχουλίδη Η 29η Μαΐου φέρνει κάθε χρόνο στη μνήμη των Ελλήνων την αποφράδα Τρίτη της 29ης Μαΐου 1453, κατά την οποία η Κωνσταντινούπολη, «το μάτι της Ανατολής» και «το κλειδί της Οικουμένης» κατά τον ανώνυμο θρηνωδό, έπεσε στα χέρια των αλλοθρήσκων Τούρκων∙ φέρει ακόμη στη μνήμη και την υπέροχη μορφή, τον τελευταίο Αυτοκράτορα του Βυζαντίου, τον ασκητικό αγωνιστή Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, τον Εθνομάρτυρα (1449-1453), ο οποίος έπεσε μαχόμενος στην πύλη του Αγίου Ρωμανού, αγωνιζόμενος ως λέων για να αναχαιτίσει το χείμαρρο των [...]

29 Μαΐου 2024 Εθνικά – Ιστορικά, Θεολογικά και άλλα θέματα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

«Στις 29 Μαΐου 1453 ένας πολιτισμός σαρώθηκε αμετάκλητα»

Με τη φράση αυτή ο Άγγλος βυζαντινολόγος Στίβεν Ράνσιμαν περιγράφει την κατάληψη της Πόλης από τους Οθωμανούς, τις εκτεταμένες λεηλασίες και την πανηγυρική είσοδο του Μωάμεθ του Πορθητή στην Αγία Σοφία το βράδυ της άλωσης, όπου, «αναβάς επί της Αγίας Τραπέζης», ευχαρίστησε τον Αλλάχ. Οι αιτίες της πτώσης Η κατάληψη της Πόλης από τους Μωαμεθανούς ήταν το τραγικό τέλος μιας θλιβερής ιστορίας με ποικίλες διαπλοκές, εντός και εκτός των τειχών.  Το ειδεχθές έγκλημα των σταυροφόρων του 1204, η πνευματική παρακμή, τα θρησκευτικά πάθη, οι προσπάθειες επιβολής της Ένωσης των Ορθοδόξων με [...]

29 Μαΐου 2024 Εθνικά – Ιστορικά, Θεολογικά και άλλα θέματα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

Κυριακή του Παραλύτου: Λόγος εις τον Απόστολον

Κυριακή τοῦ Παραλύτου Λόγος εἰς τόν Ἀπόστολον Τό θαῦμα τό ἐνεργεῖ ὁ Χριστός  «Αἰνέα, ἰᾶταί σε Ἰησοῦς ὁ Χριστός» (Πράξ. θ΄34) ************* «Αἰνέα, ἰᾶταί σε Ἰησοῦς ὁ Χριστός» Τά σημερινά ἁγιογραφικά ἀναγνώσματα, τό­σο τό Εὐαγγελικό ὅσο καί τό Ἀποστολικό  μᾶς πε­ριέγραψαν τρία καταπληκτικά θαύματα. Τό πρῶτο εἶναι τό θαῦμα τῆς θεραπείας τοῦ παραλυτικοῦ πού ἐπετέλεσεν ὁ Κύριος  δίπλα στήν «κολυμβή­θρα», στή μικρή στέρνα τῆς Βηθεσδᾶ. Τά δύο ἄλ­λα τά ἐπετέλεσεν ὁ Ἀπόστολος Πέτρος. Ἀνέστησε πρῶτα τήν Ταβιθά, τήν εὐλογημένη ἐκείνη ψυχή τῆς ἀνιδιοτελοῦς θυσιαστικῆς ἀγάπης καί στή συν­έχεια θεράπευσε τόν παράλυτο  Αἰνέα. Τό ἐρώ­τημα εἶναι: [...]

26 Μαΐου 2024 Θεολογικά και άλλα θέματα, Θεολογικά κείμενα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

Ο Άγιος Αυτοκράτορας Μέγας Κωνσταντίνος και η Αγία Μητέρα του Ελένη

Χριστόδουλου Γ. Παχουλίδη Ο Μέγας Κωνσταντίνος με οδοδείκτη τον Τίμιο Σταυρό, τον οποίο είδε στον ουρανό, προ της μάχης παρά τη Μουλβία Γέφυρα, με το «ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ», να τον περιβάλλει, στάθηκε ορθός στο σταυροδρόμι της ιστορίας. Τόλμησε και διάλεξε να ακολουθήσει το δύσβατο δρόμο που χάραξε η συνείδησή του. Με το Σταυρό του Χριστού επικεφαλής του στρατού του, νίκησε κατά κράτος το χριστιανομάχο Μαξέντιο και εισήλθε θριαμβευτής στην αιώνια πόλη, τη Ρώμη, και αναγορεύτηκε Αυτοκράτορας από το στράτευμά του. Συνέβαλε στη μεταστροφή της Αυτοκρατορίας και του εαυτού του από της [...]

21 Μαΐου 2024 Θεολογικά και άλλα θέματα, Θεολογικά κείμενα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

Επιμνημόσυνος λόγος του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Χριστοδουλίδη στο μνημόσυνο των θυμάτων της Γενοκτονίας του Πόντου (19 Μαΐου 2024)

Επιμνημόσυνος λόγος του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Χριστοδουλίδη στο μνημόσυνο των θυμάτων της Γενοκτονίας του Πόντου που συνδιοργάνωσαν η Ένωση Ελλήνων Ποντίων Κύπρου, το Κέντρο Νεότητας «Παναγία Σουμελά» και ο Δήμος Έγκωμης Η 19η Μαΐου δεν είναι μια συνηθισμένη μέρα για τον Ελληνισμό. Από το 1994 έχει καθιερωθεί επίσημα με ομόφωνη απόφαση της Βουλής των Ελλήνων ως ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου. Σήμερα, ο απανταχού Ελληνισμός και κυρίως οι Έλληνες Πόντιοι σε ολόκληρο τον κόσμο, όπου κι αν βρίσκονται, όπου κι αν βρέθηκαν μετά τα τραγικά εκείνα [...]

20 Μαΐου 2024 Εθνικά – Ιστορικά Read more...

Η Γενοκτονία τῶν Ποντίων καί ἡ Γενοκτονία τῆς Μνήμης

«Παντοῦ ὑπήρχαν ἴχνη βίας» Η Γενοκτονία τῶν Ποντίων καί ἡ Γενοκτονία τῆς Μνήμης Ἤδη ἀπό τόν 11ο αἰώνα οἱ Μιλήσιοι ἄρχισαν νά ἀποικοῦν στήν περιοχή τῆς Μαύρης Θάλασσας καί κατόπιν ἵδρυσαν τή Σινώπη (785 π.Χ.), τήν Τραπεζούντα (756 π.Χ.), τήν Κερασούντα (700 π.Χ.) καί ἄλλες πόλεις. Τόν 5ο αἰώνα ὁ ἀρχαίος Ἕλληνας Ξενοφώντας ἱστορώντας τήν Κάθοδο τῶν Μυρίων στά παράλια τῆς Ποντικῆς Καππαδοκίας, χαρακτήρισε τήν Τραπεζούντα «πόλιν ἑλληνίδαν οἰκουμένῃ ἐν τῷ Εὐξείνῳ Πόντῳ». Ἀπό τόν 1ο κιόλας αἰώνα ὁ Πόντος δέχθηκε τό μήνυμα τοῦ Χριστοῦ ἀπό τόν Ἀπόστολο Ἀνδρέα, ἱδρυτή τῶν [...]

19 Μαΐου 2024 Εθνικά – Ιστορικά, Θεολογικά και άλλα θέματα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

Το Χαίρε των Μυροφόρων

 ΤΟ ΧΑΙΡΕ ΤΩΝ ΜΥΡΟΦΟΡΩΝ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ Δέσποινα Ιωάννου Βασιλείου   Για να δηλωθεί η ανάσταση του Χριστού, κατά καιρούς, χρησιμοποιήθηκαν διάφορες  αναπαραστάσεις, που πολλές φορές ήταν δυτικής εμπνεύσεως.  Για παράδειγμα, ο Χριστός που εξέρχεται γυμνός από το τάφο και κρατεί κόκκινη σημαία, στερείται παντελώς του μυστικού, θεολογικού νοήματος. (περισσότερα…)

18 Μαΐου 2024 Θεολογικά και άλλα θέματα, Θεολογικά κείμενα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...