Θεολογικά και άλλα θέματα

Ἑρμηνεία τῆς εἰκόνας τῶν Θεοφανείων

του Παύλου Ευδοκίμωφ Μέχρι τόν Δ° αἰώνα, ἡ Γέννηση καί ἡ Βάπτιση τοῦ Κυρίου ἑορτάζονταν τήν ἴδια ἡμέρα. Ἡ ἑνότης τους εἶναι ἀκόμη ὁρατή στήν παρόμοια σύσταση τῶν ἀκολουθιῶν αὐτῶν τῶν δύο ἑορτῶν καί δείχνει μιά ὁρισμένη συμπλήρωση τοῦ γεγονότος τῆς Γεννήσεως σ’ἐκεῖνο τῆς Βαπτίσεως. (περισσότερα…)

Μέγας Βασίλειος και «Santa Claus»

Η πρώτη μέρα του νέου έτους συνδέεται με μια μεγάλη μορφή. Εκείνη του Μεγάλου Βασιλείου. Με την παρουσία της έρχεται να δώσει ένα ξεχωριστό νόημα, ενσωματωμένο στο γενικότερο κλίμα του Δωδεκαημέρου, από το οποίο αποκρυπτογραφούνται αλήθειες διαχρονικές. Αλήθειες που δίνουν ποιότητα στονχρόνο και εκβάλλουν εκεί όπου το πέρασμά του παύει να είναι μια πορεία προς την φθορά. Με υψηλή πνευματική εμβέλεια, εκτός από τη γνώση πολλών επιστημών, δίδαξε έμπρακτα πώς ο άνθρωπος μπορεί να βιώσει στη βαθύτερη και αληθινή διάσταση την έννοια της αγάπης-αδιάψευστη μαρτυρία το μεγαλείο της “Βασιλειάδας”-αλλά [...]

Χρόνος καὶ ζωὴ κατὰ τὸν Μέγα Βασίλειο

Του Γεωργίου Μαντζαρίδη Ὁ Μ. Βασίλειος ἔζησε καὶ παρουσίασε στὰ συγγράμματά του μὲ τὸν διεισδυτικότερο τρόπο τὴ σχέση χρόνου καὶ ζωῆς. Καὶ ἡ ἀντίστοιχη διδασκαλία του, ποὺ ἐπηρέασε βαθύτατα τὴ μεταγενέστερη θεολογία καὶ διανόηση, παραμένει ἐξαιρετικὰ ἐπίκαιρη καὶ σήμερα. (περισσότερα…)

Μια φορά και ένα καιρό ένας κύριος άσχετος

΄Ητανε μια φορά και ένα καιρό ένας άνθρωπος που τον λέγανε άσχετο. Για  την ακρίβεια αυτό δεν ήταν το όνομά του. Τον φώναζαν όμως έτσι οι συγχωριανοί του, γιατί  τίποτα δεν δεχότανε. Αν ήταν μεγάλες γιορτές, αυτός σηκωνόταν το πρωί και αρχινούσε στο ρυθμό της καθημερινότητας τις όποιες δουλειές του. Περνούσε βέβαια κλεφτάτα-κλεφτάτα  από καμιά εκκλησιά και ψιθύριζε κάτι σαν προσευχή στο Θεό. Aν πάλι ήταν χαρά και σχόλη στο χωριό, ούτε που το λογάριαζε. Δούλευε από το πρωί ίσαμε το βράδυ και ήταν σκυφτός και λιγόλογος, όποιον και αν [...]

Γιὰ τὴν παραμονὴ τῆς Πρωτοχρονιᾶς

Metropolitan Anthony Bloom Γιὰ μία ἀκόμη φορὰ ἕνας νέος χρόνος πλησιάζει. Ὅταν εἴμαστε νέοι ὑποδεχόμαστε τὸν καινούριο χρόνο μὲ ἀνοιχτὲς καρδιές, νομίζοντας πὼς ὅλα θὰ μᾶς εἶναι δυνατὰ κατὰ τὴ διάρκειά του. Τὸν βλέπουμε ν’ ἁπλώνεται μπροστὰ μας σὰν μία ἀτέλειωτη πεδιάδα καλυμμένη μὲ παρθένο χιόνι, ποὺ οὔτε μιὰ πατημασιὰ δὲν ἔχει ἀκόμη σημαδέψει τὴ λευκότητά της, τὰ πάντα εἶναι δυνατά, τὰ πάντα εἶναι ἁγνὰ καὶ φωτεινά. Στὴν προχωρημένη ἡλικία περιμένουμε τὸ νέο χρόνο μὲ ἕνα εἶδος ἐσωτερικῆς ὑπομονῆς, μὲ τὴν αἴσθηση πὼς θὰ εἶναι μιὰ ἁπλὴ ἐπανάληψη τοῦ παρελθόντος [...]

Ὁ χρόνος καὶ ὁ κόσμος τῆς φθορᾶς

Φωτίου Κόντογλου Ἡ πιὸ φοβερὴ καὶ ἡ πιὸ ἀνεξιχνίαστη δύναμη στὸν κόσμο εἶναι ὁ Χρόνος, ὁ Καιρός. Καλὰ-καλὰ τί εἶναι αὐτὴ ἡ δύναμη δὲν τὸ ξέρει κανένας, κι ὅσοι θελήσανε νὰ τὴν προσδιορίσουνε, μάταια πασκίσανε. Τὸ μυστήριο τοῦ Χρόνου ἀπόμεινε ἀκατανόητο, κι ἂς μᾶς φαίνεται τόσο φυσικὸς αὐτὸς ὁ Χρόνος. (περισσότερα…)

Ὁ Λόγος σὰρξ ἐγένετο – Θεολογικό κείμενο για την εορτή των Χριστουγέννων

Του Οσίου Συμεών, του Νέου Θεολόγου. Κεφάλαιο γ´. Περὶ τῆς τοῦ Λόγου Σαρκώσεως καὶ κατὰ τίνα τρόπον δι᾿ ὑμᾶς ἐσαρκώθη. Γιὰ νὰ προσεγγίσουμε τὴν σάρκωση τοῦ Λόγου καὶ τὴν ἀπόῤῥητη γέννησή του ἀπὸ τὴν ἀειπάρθενο Μαρία καὶ νὰ κατανοήσουμε καλὰ τὸ μυστήριο τῆς οἰκονομίας γιὰ τὴν σωτηρία τοῦ γένους μας τὸ κρυμμένο πρὸ τῶν αἰώνων (Ἐφεσίους 3:9), θὰ μᾶς βοηθήσει ἡ ἑξῆς γνωστὴ εἰκόνα: Κατὰ τὴν δημιουργία τῆς προμήτορος Εὔας ὁ Θεὸς πῆρε τὴν ἔμψυχη πλευρὰ τοῦ Ἀδὰμ καὶ τὴν ὁλοκλήρωσε σὲ γυναῖκα, γι᾿ αὐτὸ δὲν ἐμφύσησε σ᾿ αὐτὴν πνοὴ ζωῆς καθὼς [...]

Σχόλια στὴν παπαδιαμαντικὴ λογοτεχνία τῶν Χριστουγέννων

Του Νίκου Ορφανίδη   Ἡ ἐκκλησία ὡς καταφύγιο καὶ σκέπη καὶ θαλπωρὴ 1. Εἰσαγωγικὸ Καθὼς προσεγγίζουμε τὴν παπαδιαμαντικὴ λογοτεχνία τῶν Χριστουγέννων, ἔχουμε ὁλοένα καὶ περισσότερο τὴν αἴσθηση πὼς ἐκεῖνο ποὺ διαπερνᾶ τὴ θεματική της εἶναι ἡ μεταμέλεια καὶ ἡ μεταστροφὴ τῶν ἀνθρώπων καὶ ἡ συνακόλουθη σωτηρία. Ἡ εἴσοδος στὸν τόπο τοῦ φωτός. Ἡ ἀνάδειξη τῆς Ἐκκλησίας ὡς καταφυγίου καὶ σκέπης καὶ ἀνάπαυσης ὅλων τῶν ναυαγισμένων καὶ σπαρασσομένων ἀπὸ τὰ δεινὰ καὶ τὰ πάθη τοῦ βίου ἀνθρώπων. Ὁ Παπαδιαμάντης προσεγγίζει τρυφερὰ καὶ ἁπαλὰ καὶ μὲ ἀγάπη, τὶς ἡμέρες τῶν Χριστουγέννων, ἕναν σπαρασσόμενο κόσμο, ποὺ [...]

Ευαγγέλιο Αγίου Πρωτομάρτυρος και Αρχιδιακόνου Στεφάνου

Πρωτ. Κωνσταντίνου Λ. Κωνσταντίνου Θεολόγου (Ματθ. κα΄, 33 - 42) Εἶπεν ὁ Κύριος τήν παραβολήν ταύτην· ἄνθρωπός τις ἦν οἰκοδεσπότης, ὅστις ἐφύτευσεν ἀμπελῶνα καί φραγμόν αὐτῶ περιέθηκε καί ὤρυξεν ἐν αὐτῷ ληνόν καί ὠκοδόμησεν πύργον, καί ἐξέδοτο αὐτόν γεωργοῖς, καί ἀπεδήμησεν. 34 ὅτε δέ ἤγγισεν ὁ καιρός τῶν καρπῶν, ἀπέστειλε τούς δούλους αὐτοῦ πρός τούς γεωργούς λαβεῖν τούς καρπούς αὐτοῦ. 35 καί λαβόντες οἱ γεωργοί τους δούλους αὐτοῦ ὅν μέν ἔδειραν, ὅν δέ ἀπέκτειναν, ὅν δέ ἐλιθοβόλησαν. 36 πάλιν ἀπέστειλεν ἄλλους δούλους πλείονας τῶν πρώτων, καί ἐποίησαν αὐτοῖς ὠσαύτως. 37 Ὕστερον δέ [...]

«Τὸν ἀγεώτρητον βότρυν βλαστήσασα ἡ ἄμπελος»

Χρήστου Πεττεμερίδη Θεολόγου - Φιλολόγου Κοντάκιον Ἦχος πλ. β΄ «Ὁ πρὸ Ἑωσφόρου ἐκ Πατρὸς ἀμήτωρ γεννηθείς, ἐπὶ τῆς γῆς ἀπάτωρ ἐσαρκώθη σήμερον ἐκ σοῦ· ὅθεν Ἀστὴρ εὐαγγελίζεται Μάγοις, Ἄγγελοι δὲ μετὰ Ποιμένων ὑμνοῦσι, τὸν ἄχραντον Τόκον σου, ἡ Κεχαριτωμένη. Ὁ Οἶκος Τὸν ἀγεώργητον βότρυν βλαστήσασα, ἡ μυστικὴ ἄμπελος ὡς ἐπὶ κλάδων, ἀγκάλαις ἐβάσταζε, καὶ ἔλεγε. Σὺ εἶ καρπός μου, σὺ εἶ ἡ ζωή μου. Ἀφ' οὗ ἔγνων, ὅτι καὶ ὃ ἤμην εἰμί, σύ μου Θεός· τὴν γὰρ σφραγῖδα τῆς Παρθενίας μου ὁρῶσα ἀκατάλυτον, κηρύττω σε ἄτρεπτον Λόγον, σάρκα γενόμενον. Οὐκ οἶδα σποράν, οἶδά σε λύτην τῆς [...]