Θεολογικά και άλλα θέματα

Το έθιμο του εκκλησιαστικού πλειστηριασμού στο χωριό Άγιος Δημήτριος Μαραθάσας

Κωστής Κοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου Aνάμεσα στα δέντρα που καλλιεργήθηκαν στο χωριό από τα πολύ παλιά χρόνια είναι και η ροδιά, η οποία αποτέλεσε απαραίτητο συμπλήρωμα σε κάθε περιβόλι. (περισσότερα…)

Ὁμιλία στὴν ἑορτὴ τῶν ὁσίων καὶ θεοφόρων πατέρων ἡμῶν Βαρνάβα καὶ Ἱλαρίωνος τῶν ἐν Περιστερώνῃ τῆς Μόρφου κειμένων (21/10)

Ἀρχιμανδρίτης Φώτιος Ἰωακεὶμ Ἡ σύντομη, ἀλλὰ γεμάτη ἀπὸ ὑψηλὰ νοήματα καὶ θεῖες διδαχὲς εὐαγγελικὴ περικοπή, ποὺ μόλις ἀκούσαμε (Λουκ. 6, 17-23), ἀγαπητοί μου ἐν Κυρίῳ ἀδελφοί, μᾶς παρουσιάζει μὲ ἐξαιρετικὴ λιτότητα, μὰ καὶ συνάμα ἀνάγλυφη παραστατικότητα, ὡραιότατες στιγμὲς ἀπὸ τὴν ἐπὶ γῆς θαυμαστὴ ζωὴ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ὁ Κύριος βρέθηκε κάποτε σὲ μιὰ ἀπὸ τὶς ὄμορφες ἐκεῖνες καὶ εὔφορες ἐκτεταμένες πεδιάδες τῆς Ἰουδαίας, ὅπου μαζεύτηκε ἕνας μεγάλος ἀριθμὸς τῶν μαθητῶν του, καθὼς καὶ πλῆθος πολὺ τοῦ λαοῦ ἀπ᾽ὅλη τὴν Ἰουδαία, τὰ Ἱεροσόλυμα, ἀκόμη κι ἀπ᾽ τὶς παραλιακὲς πόλεις τῆς [...]

Η μαρτυρία του Γερμανού γιατρού Karl Schneider για την πανήγυρη της Μονής Κύκκου (1878)

Κωστής Κοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Μονής Κύκκου Από τα πρώτα χρόνια της ίδρυσής της, η Mονή Kύκκου αποτέλεσε το σημαντικότερο προσκυνηματικό κέντρο στο νησί, χάριν της θαυματουργής Eικόνας της Παναγίας που διαφυλάσσεται στο καθολικό της, έργο κατά την παράδοση του Aποστόλου Λουκά. Το γεγονός αυτό συνέτεινε, ώστε με το πέρασμα του χρόνου η Μονή να αποκτήσει παγκύπρια φήμη και σεβασμό, με αποτέλεσμα να την επισκέπτονται ετησίως χιλιάδες προσκυνητές, για να ενισχυθούν πνευματικά, ή να αιτηθούν τη βοήθειά της, για να ξεπεράσουν ένα ιατρικό ή άλλο πρόβλημα. Σύμφωνα με τις σχετικές μαρτυρίες, μαζική προσέλευση [...]

Αρχιεπισκόπου Κύπρου Μακαρίου Γ΄: Κύπρος η Αγία Νήσος

ΚΥΠΡΟΣ Η ΑΓΙΑ ΝΗΣΟΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑ 1997 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Ὁ ἀείμνηστος Ἀρχιεπίσκοπος Μακάριος ὁ Γ´ ἐπεχείρησε μὲ τὴ μελέτη του «Κύπρος ἡ Ἁγία Νῆσος» νὰ συγκεντρώσει τοὺς Ἁγίους τῆς Κύπρου καὶ νὰ τοὺς παρουσιάσει κατ᾿ ἐξοχὴν στὸ ὀρθόδοξο πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου. Γνώριζε ὅτι τὸ ἐγχείρημα δὲν ἦταν εὔκολο. Εἶχε λάβει ὑπ᾿ ὄψιν ὅλα, σχεδόν, ὅσα εἶχαν γραφῆ γιὰ τοὺς Ἁγίους τῆς Κύπρου, ὅπως φαίνεται καὶ ἀπὸ τὴν ἐκτεταμένη βιβλιογραφία ποὺ παραθέτει στὸ τέλος τῆς μελέτης του. Δὲν ἔδωσε ὅμως σ᾿ αὐτὴ αὐστηρὰ ἐπιστημονικὸ χαρακτήρα, ἐπειδὴ ἤθελε νὰ εἶναι προσιτὴ σ᾿ ἐκείνους γιὰ [...]

Ο αοίδιμος Μητροπολίτης Κυρήνειας Παύλος ως λειτουργός του Μυστήριου της Ιεράς Εξομολογήσεως

Επί τη συμπληρώσει 13 ετών από την προς Κύριον εκδημία του (1 Οκτωβρίου 2011) Χριστόδουλου Γ. Παχουλίδη Ο αοίδιμος Μητροπολίτης Κυρηνείας Παύλος, κατά τη δεκαοκταετή παρουσία του στο Μητροπολιτικό Θρόνο Κυρηνείας, καθώς και καθ’ όλη την Ιερατική σταδιοδρομία του, υπήρξε μία από τις μεγαλύτερες σύγχρονες πνευματικές μορφές της Κυπριακής Εκκλησίας. (περισσότερα…)

Παραδόσεις για τον Άγιο Λάζαρο στην Κύπρο

Κωστής Κοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου Πολλές είναι οι παραδόσεις που συνδέουν τον γνωστό από τα αγιογραφικά κείμενα τετραήμερο φίλο του Χριστού Άγιο Λάζαρο με την Κύπρο, όπου έφθασε ύστερα από την εκ νεκρών ανάστασή του και έζησε μέχρι τον δεύτερο θάνατό του. Από τις παλαιότερες αυτές παραδόσεις είναι η σχετική με τη δημιουργία της αλυκής της πόλης, η οποία ανάγεται στη βυζαντινή περίοδο, όπως μαρτυρείται από τη συμπερίληψη εκδοχής της στο Συναξάρι της Κωνσταντινούπολης, το οποίο χρονολογείται στον 9ο αιώνα. Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στο Συναξάρι αυτό, η περιοχή [...]

«Μέγα οὖν καί πάνυ μέγα τό τῆς ταπεινοφροσύνης χρῆμα…» κατά τόν Ἅγιο Νεόφυτο τόν Ἔγκλειστο

Διακόνου Μιχαήλ Νικολάου Θεολόγου «Μέγα οὖν καί πάνυ μέγα τό τῆς ταπεινοφροσύνης χρῆμα, ὅτι Χριστοῦ δόμα (δῶρον) καθέστηκε»[2]. Μεγάλη ἡ ἀλήθεια τήν ὁποία διακηρύττει ὁ Ἅγιος Νεόφυτος γιά τήν ὑψοποιό καί θεοποιό ἀρετή τῆς ταπείνωσης. Πράγματι, ἡ ἀρετή αὐτή εἶναι τό θεμέλιο καί ἡ βάση τῆς πνευματικῆς ζωῆς. Εἶναι τό πρωταρχικό καθῆκον τοῦ χριστιανοῦ, διότι ὅπως ἀναφέρει ὁ Ἅγιος «καλή δέ καί ἡ μακαρία ταπείνωσις, ὅτι Χριστοῦ μαθητής ὁ ταπεινός ἀναδείκνυται»[3]. Ὁ ἴδιος ὁ Χριστός μέ τήν ἔνσαρκο παρουσία τοῦ πρῶτος διδάσκει ἔμπρακτα τό ταπεινό φρόνημα, μέ τή σάρκωσή Του, τήν [...]

Ὁ ἅγιος Νεόφυτος καὶ ὁ καημὸς τῆς Ρωμιοσύνης στὸ ποίημα τοῦ Γιώργου Σεφέρη «Nεόφυτος ὁ Ἔγκλειστος μιλᾶ». Ἕνα μικρὸ σχόλιο.

Δρ. Νίκου Ὀρφανίδη Φιλολόγου – Λογοτέχνη Tὸ ποίημα «Nεόφυτος ὁ Ἔγκλειστος μιλᾶ» τοῦ Γιώργου Σεφέρη παραπέμπει στὴν πολιτικὴ ἐμπειρία, τόσο τοῦ Βυζαντινοῦ, ὅσο καὶ τοῦ νεότερου Ἑλληνισμοῦ τῆς Kύπρου. Στὴν ἐμπειρία τῆς καθ’ ἡμᾶς Ἀνατολῆς, τῆς Ρωμιοσύνης, ποὺ ζεῖ καὶ δοκιμάζει γιὰ αἰῶνες τὸν ἀμοραλισμὸ καὶ τὴν ἀθλιότητα καὶ πολεμικὴ τῶν Ευρωπαίων τῆς Δύσεως. Μαζὶ παραπέμπει στὴν ἀγγλικὴ ἀποικιοκρατία, καὶ συνακόλουθα στὴν ἀναμέτρηση καὶ τὴ σύγκρουση τοῦ Ἑλληνισμοῦ μὲ τὴ Δύση. Tόπος καὶ χρόνος σύνθεσης τοῦ ποιήματος ἡ Ἐγκλείστρα: «Ἐγκλείστρα, 21 Nοεμ. ’53.» Ἔτσι ὑποσημειώνεται στὸ ποίημα. Εἶναι ἀκόμα καὶ οἱ σχετικὲς ἐγγραφὲς ἀπὸ τὶς [...]

Εισαγωγές και εξαγωγές απο το λιμάνι της Κερύνειας (1921-1922)

Κωστής Κοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου Από αρχαιοτάτων χρόνων το μικρό λιμάνι της Κερύνειας συνέδεσε την πόλη και τα γύρω χωριά με τη Μικρά Ασία, τα νησιά του Αιγαίου και τη Συροπαλαιστίνη, με αποτέλεσμα να στηρίζει σε μεγάλο βαθμό την οικονομία και να καταστεί «η ψυχή της πόλεως». Στα νεότερα χρόνια, όμως, οι Βαλκανικοί Πόλεμοι (1912-1913) και ο Α´ Παγκόσμιος Πόλεμος (1914-1918) συνέτειναν ώστε το εισαγωγικό και εξαγωγικό εμπόριο, που είχε επίκεντρό του το λιμάνι, να ατονήσει. Ξαναβρήκε, κάπως, την παλιά του αίγλη μετά το τέλος του πολέμου, αλλά η [...]

Το Μαρτύριο του αγίου ιερομάρτυρος Πλάτωνος Αΐβαζίδη, πρωτοσυγκέλου Αμασείας του Πόντου (21 Σεπτεμβρίου 1921)

Η σύλληψη και η φυλάκισή του Ἤδη ἀπὸ τὸν Ἰανουάριο τοῦ 1921, εἶχαν ἀρχίσει οἱ συλλήψεις πολλῶν προυχόντων τῆς περιοχῆς ὅπου ἡ Μητρόπολη τῆς Ἀμασείας. Τὴν νύχτα τῆς 4ης Φεβρουαρίου 1921, γίνεται ἔφοδος ἀπὸ τὶς τουρκικὲς ἀρχὲς στὸ Μητροπολιτικὸ Μέγαρο. Συλλαμβάνεται ὁ Ἐπίσκοπος Ζήλων Εὐθύμιος, ὁ Πρωτοσύγκελλος Πλάτων καὶ ἀρκετοὶ ἀπὸ τὸ διοικητικὸ προσωπικό, καὶ ἄλλοι ὑπάλληλοι τῆς Μητροπόλεως. Ὁ Χρῆστος Σαμουηλίδης σημειώνει: Τὰ ὀνόματά τους ἦταν ἀπὸ τὰ πιὸ γνωστὰ τῆς Σαμψοῦντας. Ἀντιπροσώπευαν τὴν ἀφόκρεμα τῆς κοινωνίας, τὸν πλοῦτο, τὴν μόρφωση καὶ τὴν ἐπιῤῥοή. Ἀνάμεσά τους ἦταν ἐπιστήμονες, γιατροί, φαρμακοποιοί, δικηγόροι, καθηγητές, δάσκαλοι, [...]