Ενδιαφέροντα θέματα

Ιερό Σπήλαιο της Αποκάλυψης

Τοποθετημένο στο λόφο μεταξύ της Σκάλας και της Χώρας, το Ιερό Σπήλαιο της Αποκάλυψης είναι ένα από τα σημεία αναφοράς όχι μόνο της Πάτμου, αλλά του χριστιανισμού παγκοσμίως. Το σπήλαιο αυτό αποτέλεσε το καταφύγιο του Ηγαπημένου Μαθητή του Ιησού Ιωάννη το 95 μ.Χ., όταν ο αυτοκράτορας Δομητιανός τον εξόρισε στην Πάτμο, τιμωρώντας τον για την κήρυξη του λόγου του Θεού στην Έφεσο. Όπως καταθέτει όμως ο ίδιος ο Ιωάννης, δεν φτάνει στην Πάτμο ως ένας εξόριστος ηττημένος ή ένας πολιτικός κρατούμενος σε καιρούς χαλεπούς, αλλά ως εξόριστος «εν πνευματική [...]

Ο Μητροπολίτης Πάφου (1767-1790) Άγιος Πανάρετος

Κωστής Κοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου O ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΠΑΦΟΥ (1767-1790) AΓIOΣ ΠANAPETOΣ Η Κυπριακή Εκκλησία ανέδειξε στα χρόνια της Τουρκοκρατίας τέσσερις Αγίους, τον Επίσκοπο Πάφου Πανάρετο και τους Νεομάρτυρες Γεώργιο ή Ιωάννη, όπως είναι στην πραγματικότητα το όνομά του, Πολύδωρο και Μιχαήλ, οι οποίοι, όμως, σε αντίθεση με τον Άγιο Πανάρετο, έζησαν και μαρτύρησαν μακριά από την Κύπρο. H παλαιότερη μαρτυρία, που έχουμε υπόψη μας για τον βίο του Aγίου Παναρέτου, ανάγεται στο έτος 1746, οπότε, σύμφωνα με τα γραφόμενα σε κώδικα της Mονής του Aγίου Nεοφύτου, ο τότε Aρχιεπίσκοπος Kύπρου [...]

Οι ταξιδιωτικές εντυπώσεις του Κύριλλου Κ. Παυλίδη απο τον Ελληνισμό της καθ’ ημάς Ανατολής (1904-1906)

Κωστής Κοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου Κύριλλος Κ. Παυλίδης Ο διευθυντής και εκδότης της εφημερίδας της Λευκωσίας «Φωνή της Κύπρου» Κύριλλος Κ. Παυλίδης υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους Κύπριους δημοσιογράφους των χρόνων της Αγγλοκρατίας. Γεννημένος στη Λευκωσία το 1870 και απόφοιτος της Ελληνικής Σχολής της κυπριακής πρωτεύουσας, ο Παυλίδης εργάστηκε αρχικά ως δάσκαλος στα δημοτικά σχολεία των χωριών Μένοικο, Περιστερώνα και Γαλάτα, καθώς και των πόλεων Κερύνειας (1892-1898), όπου πρωτοπορώντας ίδρυσε τον πρώτο Διδασκαλικό Σύνδεσμο, και Αμμοχώστου (1899-1902). Ακολούθως δίδαξε αγγλικά στη Σχολή Νιούχαμ στη Λευκωσία (1903-1917), τη μετέπειτα γνωστή με [...]

Τροφή: αιτία ρήξης ή ενότητας; Η νηστεία στην εποχή της παγκοσμιοποίησης

Σταύρος Σ. Φωτίου Ιδρυτικό Μέλος της Κυπριακής Ακαδημίας Καθηγητής Πανεπιστημίου Κύπρου 1. Η αναγκαιότητα της άσκησης. Θεογνωσία και αυτογνωσία, κοινωνικότητα και φυσική θεωρία, είναι η πρόταση ζωής που ο Χριστός κομίζει στους ανθρώπους. Κάθε άνθρωπος καλείται να υποδεχθεί την αγάπη του Θεού, να κατανοήσει τον έσωθέν του κόσμο, να θεωρήσει τον συνάνθρωπο ως αδελφό, να εκλάβει τη φύση ως τον μέγα οίκο μέσα στον οποίο φιλοξενείται η ζωή. Για την επίτευξη της υπαρξιακής αυτής στοχοθεσίας απαιτείται διαρκής προσπάθεια, πράγμα που στη θεολογική ορολογία ονομάζεται άσκηση. Τα ιερά και τίμια της ζωής, τα βαθιά υπαρξιακά [...]

Ο Χαρταετός (2023)

Ήθελα φέτος να φτιάξω ένα χαρταετό. Θα μου πεις απόφαση χρειάζεται! Ναι, έχεις δίκαιο. Έτσι μιαν καλήν ημέραν μάζεψα καλάμια, σπάγκο, χαρτί και άρχισα την κατασκευή. Η αλήθεια είναι, άλλο να τον αγοράζεις κι άλλο να τον φτιάχνεις. Τέχνη κι αυτή πολύ μεγάλη. (περισσότερα…)

Λευκωσία: Tα νερά, οι βρύσες και οι πηγές της

Στους Κύπριους χρονογράφους αλλά και στις φραγκικές και βενετικές πηγές απαντούν ειδήσεις για τα νερά της πρωτεύουσάς μας Λευκωσίας. Ενδιαφέροντα σχετικά στοιχεία για τα νερά της πόλης αναφέρει ο ιστορικός Στέφανος Lusignan, που έλκει την καταγωγή του από τον φραγκικό βασιλικό οίκο της δυναστείας των Lusignan, οι οποίοι κυριάρχησαν στην Κύπρο σχεδόν τρεις αιώνες. Παράλληλα, βενετικές πηγές μας έδωσαν στοιχεία για δύο υδροδοτήσεις από την πηγή η οποία ήταν γνωστή τότε ως Νερό του Φρουρίου ή της Οχύρωσης (Acqua della citadella), τις οποίες είχαν πραγματοποιήσει οι Βενετοί κατά τα [...]

Οι σχέσεις της Μονής Κύκκου με την κοινότητα της Γαλάτας

Κωστής Κοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου Η Γαλάτα συγκαταλέγεται ανάμεσα στα πλουσιότερα σε ιστορία και παράδοση χωριά της Κύπρου, με τις ξυλόστεγες τοιχογραφημένες εκκλησίες της και τον μεγάλο αριθμό των καταγομένων από την κοινότητα Αρχιερέων, Ιερομονάχων και Μοναχών, οι οποίοι υπηρέτησαν και υπηρετούν σε αρχιερατικούς θρόνους και σε διάφορα άλλα εκκλησιαστικά διακονήματα στην Κύπρο και το εξωτερικό. Ανάμεσά τους περιλαμβάνονται και δεκαπέντε Μοναχοί, οι οποίοι διετέλεσαν μέλη της Αδελφότητας της Μονής Κύκκου, από τα μέσα του 19ου αιώνα και στη συνέχεια. Ο αριθμός τους, όμως, είναι οπωσδήποτε πολύ μεγαλύτερος, αφού [...]

Οἱ ἄξονες τῆς ἐπιστροφῆς τοῦ Ἀσώτου Υἱοῦ

Νίκος Ὀρφανίδης Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης: Οἱ ἄξονες τῆς  ἐπιστροφῆς τοῦ Ἀσώτου Υἱοῦ ἢ Ἡ ἐκκλησία ὡς διαχρονικὸ καταφύγιο καὶ σκέπη καὶ θαλπωρὴ Καθὼς προσεγγίζουμε τὴν παπαδιαμαντικὴ διηγηματογραφία ἔχουμε ὁλοένα καὶ περισσότερο τὴν αἴσθηση πὼς ἐκεῖνο ποὺ διαπερνᾶ συχνὰ τὴ θεματική της εἶναι ἡ μεταμέλεια καὶ ἡ μεταστροφὴ τῶν ἀνθρώπων καὶ ἡ συνακόλουθη σωτηρία. Ἡ ἀνάδειξη τῆς Ἐκκλησίας ὡς καταφυγίου καὶ σκέπης καὶ ἀνάπαυσης ὅλων τῶν ναυαγισμένων καὶ σπαρασσομένων ἀπὸ τὰ δεινὰ καὶ τὰ πάθη τοῦ βίου ἀνθρώπων. Ὁ Παπαδιαμάντης προσεγγίζει τρυφερὰ καὶ ἁπαλὰ καὶ μὲ ἀγάπη ἕναν σπαρασσόμενο κόσμο καὶ πληθυσμό, ποὺ διαπερνᾶ τὰ ἀφηγηματικά του τοπία. [...]

Κύπριοι λόγιοι και εκδοτική δραστηριότητα

Kωστής Kοκκινόφτας Kέντρο Mελετών Iεράς Mονής Kύκκου KYΠPIOI ΛOΓIOI KAI EKΔOTIKH ΔPAΣTHPIOTHTA (MEΣA 18ου - APXEΣ 19ου αι.) H ίδρυση από τον απόφοιτο της Πατριαρχικής Ακαδημίας της Κωνσταντινούπολης, Aρχιεπίσκοπο Kύπρου (1734-1759) Φιλόθεο, Ελληνικής Σχολής στη Λευκωσία και η ανάληψη της διεύθυνσής της από τον μετέπειτα Πατριάρχη Iεροσολύμων (1766-1770) Eφραίμ Aθηναίο, το 1742, συνέτεινε ώστε να δημιουργηθεί στο αρχιεπισκοπικό περιβάλλον αξιόλογη πνευματική κίνηση με σημαντική εκδοτική δραστηριότητα. Ο Εφραίμ υπήρξε απόφοιτος της Πατμιάδας Σχολής, η οποία την περίοδο αυτή αποτελούσε σπουδαίο εκπαιδευτικό κέντρο, με έμφαση στη διδασκαλία, τόσο των πατερικών κειμένων, όσο και της [...]

Ο Μέγας Ευεργέτης της Κυπριακής Εκπαίδευσης Γρηγόριος Σιναΐτης (†1866)

Kωστής Kοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου O MEΓAΣ EYEPΓETHΣ TΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΓPHΓOPIOΣ ΣINAΪTHΣ (†1866) Tο 1854 εξελέγη στον αρχιεπισκοπικό θρόνο της Eκκλησίας της Kύπρου ο Mακάριος A΄, ο οποίος είχε υπηρετήσει προηγουµένως, ως Iεροδιάκονος, στις αρχές της δεκαετίας του 1820 στη Mητρόπολη Πάφου και από το 1827 στην Aρχιεπισκοπή του νησιού. (περισσότερα…)