Ιστορια - Πολιτισμος

Η προσκύνησις της Τιμίας αλύσεως του Αγίου και ενδόξου Αποστόλου Πέτρου (16 Ιανουαρίου)

Την προσκύνηση της τιμίας αλύσεως, δηλαδή της αλυσίδας με την οποία είχαν δέσει τον Απόστολο Πέτρο, εορτάζει σήμερα η Εκκλησία. Επιπλέον τιμούμε τη μνήμη των Μαρτύρων και αυταδέλφων, Πευσίππου, Ελασίππου και Μεσίππου, τῆς μάμμης αυτών Νεονίλλης, καθώς και του Νεομάρτυρος Νικολάου του Μυτιληναίου. «Τὸν Κορυφαῖον καὶ πρῶτον τῶν Ἀποστόλων, τῆς ἀληθείας τὸν ἔνθεον ὑποφήτην, Πέτρον τὸν μέγιστον εὐφημήσωμεν». Ο Πέτρος, «η κρηπίς της Εκκλησίας, η πέτρα της Πίστεως», σύμφωνα με το δοξαστικό των στιχηρών του εσπερινού, συνελήφθη με διαταγή του τετράρχη Ηρώδη και οδηγήθηκε αλυσοδεμένος στη φυλακή. Τα μέτρα επιτήρησής του ήταν [...]

Mνήμη του Οσίου Ιωάννη του Καλυβίτη (15 Ιανουαρίου)

Σήμερα η Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη των Οσίων Παύλου του Θηβαίου, Ιωάννου του Καλυβίτη, του διά Χριστόν πτωχού, και του Αγίου Πανσοφίου.  Ο Όσιος Ιωάννης, ο λεγόμενος Καλυβίτης, έζησε στα μέσα του 5ου μ.Χ. αιώνα στην Κων/πολη και ήταν γιος του συγκλητικού Ευτροπίου και της Θεοδώρας. Ο Ιωάννης δεν θέλησε ν' ακολουθήσει το δρόμο των δύο μεγαλύτερων αδελφών του, πού κατέλαβαν λαμπρά αξιώματα, αλλά προτίμησε την υπηρεσία της χριστιανικής πίστης. Για το λόγο όμως ότι οι γονείς του επέμεναν, έφυγε από το πατρικό του σπίτι και αφιερώθηκε στη Μονή των [...]

Μνήμη του Αγίου Σάββα, πρώτου Αρχιεπισκόπου Σερβίας (14 Ιανουαρίου)

Σήμερα η Εκκλησία εορτάζει την απόδοση της εορτής των Θεοφανείων, δηλ. την ολοκλήρωση της εορτής των Φώτων. Με τη βάπτιση του Σωτήρος Χριστού στον Ιορδάνη ποταμό, ολόκληρη η φύση αγιάζεται και ο άνθρωπος φωτίζεται από το φως το αληθινό, που είναι ο ίδιος ο Θεάνθρωπος. (περισσότερα…)

Ὁ Χριστός ἠθο-ποιός στήν ἑλληνική μᾶς Παράδοση

Εὐδόκιου Δημητρίου Θεολόγου Στήν μακραίωνη Ἱστορία τοῦ γένους μας, ὁ ἑλληνικός λαός διαμόρφωσε τή ζωή του, τήν παράδοσή του, θέτοντας ἀκρογωνιαῖο λίθο τόν Θεό. Τόσο στήν εἰδωλολατρική ἀρχαιότητα ὅσο καί στό χριστιανικό παρόν ὁ ἐπίγειος κόσμος λειτουργεῖ στή σκιά τοῦ ἐπουρανίου, συσχετίζει κάθε πτυχή τῆς ζωῆς μέ τό θεῖον καί τό καθετί λαμβάνει πνευματικές διαστάσεις[1]. Στό πνεῦμα τῶν πλείστων στοιχείων τῆς Παράδοσης, δηλαδή τῶν παροιμιῶν, ποιημάτων, χορῶν, ἐθίμων τῆς Πατρίδας μας, μπορεῖς νά καταλάβεις τήν Ὀρθοδοξία. Πιό κάτω θά δοῦμε πόσο βαθειά στήν ψυχή μας βάλαμε τόν Χριστό, ὥστε ἀκόμα καί [...]

Μνήμη των Αγίων Μαρτύρων Ερμύλου και Στρατονίκου (13 Ιανουαρίου)

Σήμερα, η Εκκλησία τιμά τη μνήμη των Αγίων μαρτύρων Ερμύλου και Στρατονίκου, οι οποίοι έζησαν επί Λικινίου (308-323 μ.Χ.), ο οποίος, για να φανεί αρεστός τους ειδωλολάτρες που αντιπαθούσαν το Μέγα Κωνσταντίνο, διέταξε διωγμό κατά των Χριστιανών. Ο Έρμυλος ήταν διάκονος στο λειτουργικό έργο της Εκκλησίας. Υποβλήθηκε σε βασανιστήρια όταν ομολόγησε την πίστη του ενώπιον του αυτοκράτορα. (περισσότερα…)

Μνήμη Αγίας Μάρτυρος Τατιανής (12 Ιανουαρίου)

Σήμερα, Κυριακή μετά τα Φώτα, η Εκκλησία τιμά τη μνήμη της Αγίας Μάρτυρος Τατιανής, η οποία καρατομήθηκε επί Αλεξάνδρου Σεβήρου, επειδή ήταν Χριστιανή και ομολογούσε θαρραλέα την πίστη. Καταγόταν από τη Ρώμη και ο πατέρας της είχε διατελέσει ύπατος. Η Τατιανή είχε το εκκλησιαστικό αξίωμα της διακόνισσας και στην υμνολογία αναφέρεται ως μαθήτρια των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου. Οι διακόνισσες κατά τους πρώτους αιώνες ήταν σπουδαία ομάδα γυναικών που τις διέκρινε ο ένθεος ζήλος και ο ενάρετος βίος και το έργο τους ήταν βασικά να βοηθούν στην εξυπηρέτηση των γυναικών στο [...]

Μνήμη του Οσίου Θεοδοσίου του Κοινοβιάρχου (11 Ιανουαρίου)

Σήμερα, η Εκκλησία εορτάζει τον Άγιο  Θεοδόσιο τον Κοινοβιάρχη. Γέννημα της Καππαδοκίας, από πιστούς και ενάρετους γονείς, έζησε επί Λέοντος και Αναστασίου.  Νεαρός έγινε μοναχός. Διακρίθηκε στην εγκράτεια με ταπεινοφροσύνη, άσκηση και εμπιστοσύνη στο θέλημα του Θεού. Μαθήτευσε κοντά σε αββάδες, όπως το Συμεών το Στυλίτη, και αποσύρθηκε σε απομακρυσμένο ησυχαστήριο, όπου δίδασκε το λόγο του Θεού στους εκεί μοναχούς. (περισσότερα…)

Μνήμη του Αγίου Γρηγορίου Νύσσης (10 Ιανουαρίου)

Σήμερα, η Εκκλησία τιμά τη μνήμη ενός εκ των μεγίστων θεολόγων, το Γρηγόριο Επίσκοπο Νύσσης. Γεννήθηκε στη Νεοκαισάρεια του Πόντου το 332 μ.Χ. Ήταν αδελφός του Μεγάλου Βασιλείου. Χειροθετείται πρώτα αναγνώστης (δηλ. ερμηνευτής των Γραφών) και αργότερα σε ηλικία σαράντα ετών, χειροτονείται επίσκοπος Νύσσης της Καππαδοκίας. (περισσότερα…)

Η Ανάρτηση καμπάνων στις Εκκλησίες της Κύπρου κατά την Τουρκοκρατία (1571-1878)

Κωστής Κοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου Η χρήση καμπάνων, κατά τις θρησκευτικές τελετές, είναι αρχαιότατη συνήθεια και συναντάται σε πολλές χώρες, όπως στην Αίγυπτο, την Ασσυρία, την Ελλάδα και την Ιουδαία, όπου οι αρχιερείς τοποθετούσαν μικρές καμπάνες στους μανδύες τους. Αλλού, όπως στη Ρώμη, η χρήση τους ήταν αποσυνδεδεμένη από τη θρησκευτική λατρεία και αποτελούσε το μέσο για τη σύγκληση των δημοσίων συνελεύσεων. (περισσότερα…)