Ιστορια - Πολιτισμος

Xρονικογράφοι, Συγγραφείς και Περιηγητές για τη Mονή Kύκκου (15ος αι. – 1878)

Kωστής Kοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου XPONIKOΓPAΦOI, ΣYΓΓPAΦEIΣ KAI ΠEPIHΓHTEΣ ΓIA TH MONH KYKKOY (15ος αι. - 1878) (περισσότερα…)

Φιλελληνισμός και Κύπρος κατά την Ελληνική Επανάσταση

Του Κωστή Κοκκινόφτα, Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου Στα τέλη της δεκαετίας του 1810, ο Aρχιεπίσκοπος Kυπριανός και άλλοι επιφανείς κληρικοί και προύχοντες του νησιού μυήθηκαν στη Φιλική Eταιρεία και στις δραστηριότητές της. Oι πολλαπλές δυσχέρειες, όμως, που πήγαζαν από τη μεγάλη απόσταση της Kύπρου από τις περιοχές της επικείμενης εξέγερσης, και ειδικά η εγγύτητά της προς την Aίγυπτο και τη Συρία, όπου υπήρχαν συμπαγείς μουσουλμανικοί πληθυσμοί και μεγάλη συγκέντρωση τουρκικών στρατευμάτων, η άμεση μεταφορά των οποίων στο νησί θα οδηγούσε σε ανώφελη αιματοχυσία, συνέτειναν, ώστε να μη συμπεριληφθεί στον κεντρικό [...]

Κύπριοι αγωνιστές στην Ελληνική Επανάσταση

Κωστής Κοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου ΚYΠPIOI AΓΩNIΣTEΣ ΣTΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ Kύπριοι Φιλικοί και Iερολοχίτες Τα τελευταία χρόνια η μελέτη της συμβολής των Kυπρίων στον Aγώνα του 1821 αναθερμάνθηκε με την έκδοση πολύτιμου αρχειακού υλικού, που αφορά, ανάμεσα σε άλλα, και στη συμμετοχή τους στις μεγάλες πολεμικές συγκρούσεις της εποχής. Από διάφορες πηγές είναι γνωστό ότι από την περίοδο της προετοιμασίας της Eπανάστασης δραστηριοποιήθηκαν στη Φιλική Eταιρεία πολλοί Kύπριοι, οι οποίοι διέμεναν σε πόλεις της Eυρώπης και στις παροικίες των Παραδουνάβιων Hγεμονιών. Για παράδειγμα, ο ανεψιός του Αρχιεπισκόπου Κύπρου (1810-1821) Κυπριανού, Nικόλαος [...]

Ύστερη εποχή του Χαλκού (1600 – 1100 π.Χ.)

Η παρούσα φάση της εποχής του χαλκού δεν είναι παρά μία συνέχεια της προηγούμενης. Η πολεμική αναταραχή που προηγήθηκε φαίνεται να συνεχίζεται και κατά τα πρώτα χρόνια της παρούσας φάσης και θα πρέπει να σχετίζεται με τους Υκσώς, που τότε διήγαν τα τελευταία τους χρόνια στην Αίγυπτο, από την οποία διώχτηκαν τελικά στα μέσα του 16ου π.Χ. αιώνα. (περισσότερα…)

Εξισλαμισμοί και Επανεκχριστιανισμοί στην Κύπρο

Kωστής Kοκκινόφτας Kέντρο Mελετών Iεράς Mονής Kύκκου EΞIΣΛAMIΣMOI ΚΑΙ ΕΠΑΝΕΚΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΙ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Κατά τη διάρκεια των χρόνων της Tουρκοκρατίας, οι δύσκολες συνθήκες ζωής, η δυσβάστακτη φορολογία, η ανυπαρξία σχολείων και η φτώχεια και εξαθλίωση οδήγησαν πολλούς από τους κατοίκους της Kύπρου να προσχωρήσουν στον Iσλαμισμό για να μπορέσουν να επιβιώσουν, παρόλο που δεν υπήρχε ειδικός μουσουλμανικός νόμος ή διάταγμα, που να επιβάλλει στους Xριστιανούς την αποδοχή του Iσλάμ. Tο Kοράνι άλλωστε συνιστούσε την ανεκτική στάση έναντι των πιστών των μονοθεϊστικών θρησκειών, όταν αυτοί υποτάσσονταν και ζούσαν ειρηνικά, πολιτική που υιοθέτησε το Oθωμανικό [...]

Η άλωση της Κύπρου του 1571 στα κείμενα των avvisi

Στις αρχές κιόλας του 15ου αιώνα η ανάγκη του ανθρώπου για ενημέρωση γύρω από τρέχοντα ζητήματα της επικαιρότητας, τοπικής και παγκόσμιας, ικανοποιείται μέσα από την κυκλοφορία των αvvisi. Πρόκειται για φύλλα, στα οποία καταγράφεται ενημερωτικό υλικό που προορίζεται για ανάγνωση ανάμεσα στις μάζες και περιλαμβάνει σωρεία ζητημάτων. Θεματολογικά καλύπτει τομείς της πολιτικής, στρατιωτικής και οικονομικής ζωής της εποχής, χωρίς να παραλείπει και άλλα αντικείμενα αναφοράς ήσσονος σημασίας. Τα κείμενα αρχικά γράφονται διά χειρός και κυκλοφορούν σε περιορισμένο αριθμό φύλλων, άρα και αναγνωστών. Αργότερα, με την εφεύρεση της τυπογραφίας, καταπιάνονται [...]

Οι εξισλαμισμοί στην Κύπρο την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης του 1821

Κωστής Κοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου ΟI EΞIΣΛAMIΣMOI ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ TOY 1821 Το φαινόµενο του εξισλαµισµού παρατηρήθηκε στην Κύπρο από τα πρώτα χρόνια της Οθωµανικής κατάκτησης, το 1571, οπότε µέρος του τοπικού πληθυσµού προσχώρησε στον Ισλαµισµό για να σώσει τη ζωή και την περιουσία του. Το ίδιο φαινόµενο παρατηρήθηκε και στα χρόνια που ακολούθησαν, εξαιτίας των δύσκολων συνθηκών ζωής, της δυσβάστακτης φορολογίας, της ανυπαρξίας σχολείων και της φτώχειας και εξαθλίωσης, αφού όσοι προσχωρούσαν στο Ισλάµ απολάµβαναν τα δικαιώµατα των Μουσουλµάνων υπηκόων του σουλτάνου και απαλλάσσονταν από τον [...]

Ο Αρχιεπίσκοπος Δημητσάνης (1795-1821) Φιλόθεος Χατζής

200 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΜΑΡΤΥΡΙΚΟ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ * * * Κωστής Κοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου O ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΔΗΜΗΤΣΑΝΗΣ (1795-1821) ΦΙΛΟΘΕΟΣ ΧΑΤΖΗΣ Εκλογή στον αρχιεπισκοπικό θρόνο Δηµητσάνης (1795) Ο µετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Δηµητσάνης Φιλόθεος Χατζής συγκαταλέγεται ανάµεσα στους καταγόµενους από την Κύπρο κληρικούς και λαϊκούς, οι οποίοι, όπως έγινε λόγος σε άλλο κεφάλαιο του ανά χείρας τόµου, στα τέλη του 18ου αιώνα βρέθηκαν στην Κωνσταντινούπολη, όπου υποστηρίχθηκαν στην εκκλησιαστική και εκπαιδευτική τους σταδιοδροµία από τον σπουδαίο Κύπριο Οικουµενικό Πατριάρχη (1794-1797) Γεράσιµο Γ´. Για τον τόπο γέννησης, τα νεανικά του χρόνια, τη µόρφωση και τον χρόνο [...]

Το Μαρτύριο του αγίου ιερομάρτυρος Πλάτωνος Αΐβαζίδη, πρωτοσυγκέλου Αμασείας του Πόντου (21 Σεπτεμβρίου 1921)

Η σύλληψη και η φυλάκισή του Ἤδη ἀπὸ τὸν Ἰανουάριο τοῦ 1921, εἶχαν ἀρχίσει οἱ συλλήψεις πολλῶν προυχόντων τῆς περιοχῆς ὅπου ἡ Μητρόπολη τῆς Ἀμασείας. Τὴν νύχτα τῆς 4ης Φεβρουαρίου 1921, γίνεται ἔφοδος ἀπὸ τὶς τουρκικὲς ἀρχὲς στὸ Μητροπολιτικὸ Μέγαρο. Συλλαμβάνεται ὁ Ἐπίσκοπος Ζήλων Εὐθύμιος, ὁ Πρωτοσύγκελλος Πλάτων καὶ ἀρκετοὶ ἀπὸ τὸ διοικητικὸ προσωπικό, καὶ ἄλλοι ὑπάλληλοι τῆς Μητροπόλεως. Ὁ Χρῆστος Σαμουηλίδης σημειώνει: Τὰ ὀνόματά τους ἦταν ἀπὸ τὰ πιὸ γνωστὰ τῆς Σαμψοῦντας. Ἀντιπροσώπευαν τὴν ἀφόκρεμα τῆς κοινωνίας, τὸν πλοῦτο, τὴν μόρφωση καὶ τὴν ἐπιῤῥοή. Ἀνάμεσά τους ἦταν ἐπιστήμονες, γιατροί, φαρμακοποιοί, δικηγόροι, καθηγητές, δάσκαλοι, [...]

Στέλιος Μαυρομμάτης, από το Λάρνακα της Λαπήθου

«Γιατί μαυρίζει ο ουρανός κι ας είναι καλοκαίρι λες κι η αυγή κατάμαυρο χαμπάρι θα μας φέρει. Και να! Χτυπούνε πένθιμα κάθε χωριού καμπάνες κλαίνε μαζί τρεις μάνες, μαζί των κι όλη η γη. Κι είναι γλυκό το κλάμα τους, από χαρά λες κλαίνε λόγια Σουλιώτου λένε στην πένθιμη σιγή. Ποτέ δε θα πεθάνουνε, όσοι πεθάναν σήμερα. Και της σκλαβιάς τα σίδερα θα σπάσουν κάποια μέρα και θ’ ακουστούν ελεύθερα τραγούδια πέρα ως πέρα στο ελληνικό νησί». (περισσότερα…)