Ιστορια - Πολιτισμος

Μνήμη του Αγίου Iερομάρτυρος Αθηνογένη (16 Ιουλίου)

Σήμερα η Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του αγίου Ιερομάρτυρος Αθηνογένη και των δέκα μαθητών του, καθώς και τη μνήμη του αγίου μάρτυρος Αντιόχου, αδελφού του μάρτυρος Πλάτωνος, ο οποίος ήταν ιατρός και μαρτύρησε στέλη του 3ου αιώνα μ.Χ. Ο Ιερομάρτυρας Αθηνογένης καταγόταν από τη Σεβάστεια της Καππαδοκίας και έζησε επί Διοκλητιανού. (περισσότερα…)

Γιάννης Κυπρή – Κώστας Οικονομίδης – † Χρήστος Δημητρακόπουλος: Οι νερόμυλοι της Κύπρου, Λευκωσία 2022

Kωστής Kοκκινόφτας Kέντρο Mελετών Iεράς Mονής Kύκκου Το νερό αποτελεί πηγή και σύμβολο ζωής, γι᾽ αυτό από τα πανάρχαια χρόνια θρύλοι και παραδόσεις συνέδεσαν πηγές, ποταμούς, πηγάδια, βρύσες, υδραγωγεία, γεφύρια και νερόμυλους με ποικίλες εκδηλώσεις της ζωής. Ανάμεσά τους δεσπόζουσα θέση κατέχουν οι νερόμυλοι, που είναι οι πρώτες μηχανές παραγωγής έργου με χρήση φυσικής πηγής ενέργειας, τις οποίες κατασκεύασε ο άνθρωπος στα πλαίσια της παραδοσιακής τεχνογνωσίας. Στους νερόμυλους, με κινητήρια δύναμη το νερό και με τη βοήθεια της μυλόπετρας, συνθλίβονταν για αιώνες οι κόκκοι του σιταριού και παραγόταν αλεύρι για την [...]

Η διαταγή δόθηκε: «Σκοτώστε τον Μακάριο»

Το πραξικόπημα για ανατροπή του Μακάριου και η εισβολή της Τουρκίας σχεδιάσθηκαν χωριστά, είχαν, όμως, σύνδεση μεταξύ τους. Ήταν δύο σχέδια, που δεν θα μπορούσαν να υλοποιηθούν χωρίς πρώτα να κινηθεί η χούντα και στη συνέχεια η Τουρκία. Ήταν, δηλαδή, ένα σχέδιο με δύο όψεις, που υλοποιήθηκε σε συνεννόηση όλων των εμπλεκόμενων. Περαιτέρω, μέσα από έγγραφα της εποχής αναδεικνύεται και η σχέση της χούντας με την ΕΟΚΑ Β, την οποία κάποιοι επιχειρούν να αμφισβητήσουν για να καλύψουν τους εδώ υποκινούμενους από το στρατιωτικό καθεστώς της Ελλάδος.  Η εμπλοκή Ελλαδιτών αξιωματικών, η [...]

Ο αντιστασιακός ραδιοσταθμός που ανέκοψε προπαγάνδα πραξικοπηματιών

Το πρωινό της Δευτέρας 15ης Ιουλίου 1974, βρήκε τον τεχνικό υπάλληλο του ΡΙΚ Νίκο Νικολαΐδη να βρίσκεται στο εργαστήριό του στην Πάφο. Γύρω στις 8:15, ενώ το ραδιόφωνο μετέδιδε το «πουκάμισο το θαλασσί» με τον Γιώργο Νταλάρα, ξαφνικά διέκοψε τη λειτουργία του και άρχισε να μεταδίδει εμβατήρια. Σε λίγο ακούστηκε η είδηση ότι «ο Μακάριος είναι νεκρός». Αφού συνήλθε από το αρχικό σοκ, ο Νίκος Νικολαΐδης αντελήφθη ότι επρόκειτο περί πραξικοπήματος. Δεν του πήρε αρκετή ώρα για να σκεφτεί την ιδέα της λειτουργίας ενός αντιστασιακού ραδιοσταθμού.  Ένα από τα τηλεφωνήματα [...]

Μνήμη των Αγίων Μεγαλομαρτύρων Κηρύκου και Ιουλίττης (15 Ιουλίου)

Η Εκκλησία μας σήμερα, τιμά τη μνήμη των Μαρτύρων Κηρύκου και της μητέρας αυτού Ιουλίττης, καθώς και του Αγίου Βλαδιμήρου, βασιλέως της Ρωσίας. Η Αγία Ιουλίττη έζησε επί Διοκλητιανού. Καταγόταν από το Ικόνιο της Μικράς Ασίας. Λόγω της έξαρσης των Διωγμών, πήρε το γιο της Κήρυκο και πήγε στη Σελεύκεια και στη συνέχεια στην Ταρσό, όπου συνελήφθη από τον ηγεμόνα Αλέξανδρο, ο οποίος την υπέβαλε σε φρικτά βασανιστήρια μπροστά στο παιδί της. (περισσότερα…)

Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης

Πρωτ. Μιχαὴλ Βοσκοῦ Γιὰ νὰ μπορέσει ἕνας λαὸς νὰ ἐπιβιώσει μετὰ ἀπὸ τέσσερεις αἰῶνες σκλαβιᾶς, πρέπει νὰ διαθέτει ἰσχυρὲς πνευματικὲς ἀντιστάσεις καὶ νὰ βιώνει ζωντανὰ τὴ βοήθεια καὶ τὴ Χάρη τοῦ Παναγάθου Τριαδικοῦ Θεοῦ. Χωρὶς αὐτὲς τὶς πνευματικὲς ἀντιστάσεις καὶ χωρὶς τὴ βοήθεια τοῦ Θεοῦ, τὰ σχεδὸν τετρακόσια χρόνια ὀθωμανικοῦ ζυγοῦ ποὺ ἔζησε ὁ Ἑλληνισμὸς θὰ μποροῦσαν νὰ τὸν ὁδηγήσουν σὲ ὁλοκληρωτικὸ ἀφανισμὸ ἢ ἔστω σὲ ἀπώλεια τῆς ὀρθόδοξης χριστιανικῆς ταυτότητός του. Τὴν πνευματικὴ ἀντίσταση τοῦ Ἑλληνισμοῦ ἀπέδειξε μὲ τὸν πλέον περίτρανο τρόπο τὸ πλῆθος τῶν νεομαρτύρων, ποὺ προτίμησαν νὰ [...]

Μνήμη του Οσίου Νικοδήμου του Αγιορείτου (14 Ιουλίου)

Σήμερα, η Εκκλησία μαζί με τον αναστάσιμο χαρακτήρα της ημέρας τιμά τη μνήμη του Αγίου Αποστόλου Ακύλα, εκ των Εβδομήκοντα Μαθητών του Κυρίου, ο οποίος αναδείχθηκε σε επίσκοπο Λευκάδος, και του Οσίου Νικοδήμου του Αγιορείτου, του σοφωτάτου της Εκκλησίας διδασκάλου. Ο Νικόδημος γεννήθηκε στη νήσο Νάξο το 1749 μ.Χ. από γονείς ευσεβείς και ενάρετους. Η μεγάλη αφοσίωση της μητέρας του Αναστασίας, την οδήγησε αργότερα στον ασκητικό βίο, μονάζοντας στη Μονή Χρυσοστόμου της Νάξου. (περισσότερα…)

Οἱ ὅσιοι καὶ θεοφόροι ἀσκητὲς στὴν Κύπρο Ἡλιόφωτος, Αὐξουθένιος, Ἐπαφρόδιτος καὶ Εὐθένιος

Ἀρχιμανδρίτης Φώτιος Ἰωακεὶμ Οἱ ὅσιοι πατέρες μας, οἱ καλούμενοι συνοπτικῶς ἅγιοι Ἡλιόφωτοι, ἔλαβαν τὴν κοινὴ τούτη ὀνομασία ἀπὸ τὸν Γέροντα καὶ προϊστάμενο τῆς τετράριθμης αὐτῆς σεπτῆς χορείας, ἅγιο Ἡλιόφωτο.    Πρέπει ἐξαρχῆς νὰ ἀναφέρουμε, ὅτι ὁ βίος τῶν ἁγίων τούτων (ὅπως ἄλλωστε καὶ ἀρκετῶν ἄλλων ἁγίων τῆς Κύπρου), ἕνεκα ποικίλων ἱστορικῶν λόγων, ἀλλοιώθηκε σὲ τέτοιο βαθμὸ σὺν τῷ χρόνῳ, ὥστε μέχρι πρόσφατα νὰ θεωροῦνται ὅτι ἄκμασαν ἀπὸ τὸ ἔτος 300 μ.Χ., μὲ τιμωρὸ τὸν… μόνιμο διώκτη(!) τῶν Κυπρίων ἁγίων, διοικητὴ τῆς Κύπρου Σαβῖνο (γνωστὸ ἀπὸ τὰ Μαρτύρια τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος Θεοδότου, ἐπισκόπου [...]

Μνήμη των Αγίων Οσιομαρτύρων Ηλιοφώτων της Κύπρου (13 Ιουλίου)

Σήμερα, 13 Ιουλίου, η Εκκλησία μας επιτελεί Σύναξη του Αρχαγγέλου Γαβριήλ και τιμά τη μνήμη του Οσίου Στεφάνου του Σαββαΐτου και των εν Κύπρω οσίων Ηλιοφώτου, Επαφροδίτου, Αμμωνίου, Χουλελαίου και Ευσθενίου. (περισσότερα…)

Άγιος Παΐσιος o Αγιορείτης ο εκ Φαράσων της Καππαδοκίας

Πρωτοπρ. Μιχαὴλ Βοσκοῦ Ἡ μικρασιαστικὴ γῆ ὑπῆρξε ἀπὸ τοὺς πρώτους χριστιανικοὺς αἰῶνες ἁγιοτόκος γῆ. Τὰ χώματά της εἶναι ποτισμένα μὲ τὰ αἵματα πλήθους Μαρτύρων, ἀλλὰ καὶ μὲ τοὺς ἱδρῶτες καὶ τὰ δάκρυα πλήθους Ὁσίων. Αὐτὸ ἰσχύει ἀκόμη περισσότερο γιὰ τὴ γῆ τῆς Καππαδοκίας. Θὰ μπορούσαμε νὰ ποῦμε, μιλώντας εἰδικώτερα γιὰ τὴν Καππαδοκία, ὅτι ἀπὸ τὸν 4ο αἰώνα ξεκινᾶ μὲ τοὺς μεγάλους Καππαδόκες Πατέρες μιὰ ἀσκητικὴ παράδοση, μιὰ ἁλυσίδα ἁγιότητος, ἡ ὁποία φθάνει μέχρι καὶ τοὺς χρόνους τῆς Μικρασιαστικῆς Καταστροφῆς στὶς ἀρχὲς τοῦ 20ου αἰῶνος μὲ τὸν Ἅγ. Ἀρσένιο τὸν Καππαδόκη. [...]