Ενδιαφέροντα θέματα

Η περιοχή του Πλατύ και η Μονή της Αγίας Αρκάς

Κωστής Κοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου Η κοιλάδα του ποταμού Πλατύ βρίσκεται ανάμεσα στα χωριά Καμινάρια και Μηλικούρι, στα σύνορα του διαμερίσματος Μαραθάσας με το δάσος Πάφου. Eίναι κατάφυτη από πλατάνια, πεύκα, σκλέδρα και πολλά άλλα δέντρα και πυκνή βλάστηση, που την καθιστούν μία από τις πιο όμορφες περιοχές της Κύπρου. Διασχίζεται από το ομώνυμο ποτάμι, παραπόταμο του Διαρίζου, που ρέει σχεδόν καθόλη τη διάρκεια του χρόνου, στα νερά του οποίου, στα παλαιότερα χρόνια, υπήρχαν πολλά χέλια και καβούρια. Καταστράφηκαν, όμως, όταν χρησιμοποιήθηκαν διάφορες τοξικές ουσίες για την καταπολέμηση των [...]

Φώτιος ὁ Μέγας, ἀρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως Νέας Ῥώμης καὶ οἰκουμενικὸς πατριάρχης, ὁ θαυματουργὸς

Ἀρχιμανδρίτου Φωτίου Ἰωακεὶμ Φώτιος ὁ Μέγας, ὁ τοῦ Τρισηλίου Φωτὸς ἐπώνυμος, ὁ ἰσαπόστολος σαγηνευτὴς τῶν ἐθνῶν, τὸ καύχημα τῆς Ἀνατολικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἡ δόξα τῶν πατριαρχῶν, τὸ κλέος τῆς Βασιλεύουσας, ὁ τῶν ἁγίων μαρτύρων καὶ ὁμολογητῶν συνόμιλος, ὁ ὄρχαμος τῶν λογιωτάτων, ὁ ὀξυγράφος κάλαμος τῶν τοῦ Πνεύματος λόγων, ὁ ἀκράδαντος στῦλος τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως, ἡ ἀμφίτομος μάχαιρα κατὰ τῶν παπικῶν κακοδοξιῶν καὶ ἔνθεος κόλαφος κατὰ τῆς Δυτικῆς ἐπηρμένης ὀφρύος, ὁ τοῦ πράου καὶ ἀνεξικάκου Δεσπότου Χριστοῦ μιμητής, τὸ ἐκμαγεῖον πασῶν τῶν ἀρετῶν, τὸ εὖχος τῶν ἀσκητῶν, ἡ δόξα τοῦ οὐρανοῦ [...]

Των γραμμάτων εορτή

του Πέτρου Παπαπολυβίου, αναπλ. Καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Κύπρου Η γιορτή των Γραμμάτων άρχισε να εορτάζεται γύρω στα 1805 - 1820 στην Κωνσταντινούπολη και τη Σμύρνη, όπως και στην Ιόνιο Ακαδημία, το 1826. Η συνήθεια μεταφέρθηκε στην Αθήνα με επίσημο οργανωτή το Πανεπιστήμιο Αθηνών, από το 1842, και έκτοτε σταδιακά πήρε τον συμβολικό χαρακτήρα που γνωρίζουμε όλοι από τα μαθητικά μας χρόνια. Για την Κύπρο, όπως έχουμε πει κι άλλοτε, η παλαιότερη μαρτυρία που υπάρχει για τον εορτασμό, είναι το 1853, στην Ελληνική Σχολή Λευκωσίας, ενώ από το 1859 καθιερώνεται ως [...]

Ανασκαφή στο χώρο της Παναγίας Καρμιώτισσας στα Κάτω Πολεμίδια

Το Τμήμα Αρχαιοτήτων, Υφυπουργείο Πολιτισμού, ανακοινώνει τη λήξη της πρώτης ανασκαφικής περιόδου του προγράμματος «Παναγία Καρμιώτισσα». Οι έρευνες διεξάχθηκαν στον χώρο που περιβάλλει το ναό της Παναγίας Καρμιώτισσας στα Κάτω Πολεμίδια υπό τη διεύθυνση του δρος Ανδρέα Νικολαΐδη και της δρος Margot Hoffelt. Το έργο αυτό εντάσσεται στο ερευνητικό πρόγραμμα μιας στενής συνεργασίας του Κέντρου Αριστείας Ερατοσθένης (ECoE) του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου (ΤΕΠΑΚ) και του Κέντρου CNRS Μεσαιωνικής και Σύγχρονης Αρχαιολογίας στη Μεσόγειο (LA3M) του Πανεπιστημίου Αιξ – Μασσαλίας (AMU), με την υποστήριξη του Τμήματος Αρχαιοτήτων Κύπρου. Για πολλούς αλληλένδετους λόγους [...]

Μια φορά και ένα καιρό ένας κύριος άσχετος

΄Ητανε μια φορά και ένα καιρό ένας άνθρωπος που τον λέγανε άσχετο. Για  την ακρίβεια αυτό δεν ήταν το όνομά του. Τον φώναζαν όμως έτσι οι συγχωριανοί του, γιατί  τίποτα δεν δεχότανε. Αν ήταν μεγάλες γιορτές, αυτός σηκωνόταν το πρωί και αρχινούσε στο ρυθμό της καθημερινότητας τις όποιες δουλειές του. Περνούσε βέβαια κλεφτάτα-κλεφτάτα  από καμιά εκκλησιά και ψιθύριζε κάτι σαν προσευχή στο Θεό. Aν πάλι ήταν χαρά και σχόλη στο χωριό, ούτε που το λογάριαζε. Δούλευε από το πρωί ίσαμε το βράδυ και ήταν σκυφτός και λιγόλογος, όποιον και αν [...]

Γιὰ τὴν παραμονὴ τῆς Πρωτοχρονιᾶς

Metropolitan Anthony Bloom Γιὰ μία ἀκόμη φορὰ ἕνας νέος χρόνος πλησιάζει. Ὅταν εἴμαστε νέοι ὑποδεχόμαστε τὸν καινούριο χρόνο μὲ ἀνοιχτὲς καρδιές, νομίζοντας πὼς ὅλα θὰ μᾶς εἶναι δυνατὰ κατὰ τὴ διάρκειά του. Τὸν βλέπουμε ν’ ἁπλώνεται μπροστὰ μας σὰν μία ἀτέλειωτη πεδιάδα καλυμμένη μὲ παρθένο χιόνι, ποὺ οὔτε μιὰ πατημασιὰ δὲν ἔχει ἀκόμη σημαδέψει τὴ λευκότητά της, τὰ πάντα εἶναι δυνατά, τὰ πάντα εἶναι ἁγνὰ καὶ φωτεινά. Στὴν προχωρημένη ἡλικία περιμένουμε τὸ νέο χρόνο μὲ ἕνα εἶδος ἐσωτερικῆς ὑπομονῆς, μὲ τὴν αἴσθηση πὼς θὰ εἶναι μιὰ ἁπλὴ ἐπανάληψη τοῦ παρελθόντος [...]

Ὁ χρόνος καὶ ὁ κόσμος τῆς φθορᾶς

Φωτίου Κόντογλου Ἡ πιὸ φοβερὴ καὶ ἡ πιὸ ἀνεξιχνίαστη δύναμη στὸν κόσμο εἶναι ὁ Χρόνος, ὁ Καιρός. Καλὰ-καλὰ τί εἶναι αὐτὴ ἡ δύναμη δὲν τὸ ξέρει κανένας, κι ὅσοι θελήσανε νὰ τὴν προσδιορίσουνε, μάταια πασκίσανε. Τὸ μυστήριο τοῦ Χρόνου ἀπόμεινε ἀκατανόητο, κι ἂς μᾶς φαίνεται τόσο φυσικὸς αὐτὸς ὁ Χρόνος. (περισσότερα…)

Γιά τή λογοτεχνία τῶν Χριστουγέννων

Νίκου Ὀρφανίδη Φιλολόγου – Λογοτέχνη Καθώς προσεγγίζουμε τά Χριστούγεννα, μέσα ἀπό ἐκείνη τή λογοτεχνία πού τά συνοδεύει, ἔχουμε ὁλοένα καί περισσότερο τήν αἴσθηση πώς ἐκεῖνο πού προβάλλει εἶναι ἡ ἀνάδειξη τῆς θαλπωρῆς. Ἔχουμε τήν ἀναζήτηση τῆς γαλήνης τῆς ψυχῆς. Τήν εἴσοδο στόν τόπο τῆς εὐσπλαχνίας. Στόν τόπο τῆς καλοσύνης καί τῆς ἀγάπης καί τῆς στοργῆς. Στόν τόπο τοῦ φωτός. Αὐτό ζητοῦμε μέσα στούς αἰῶνες. Ἔτσι καί ἡ ἐκκλησιαστική σύναξη τῶν ἀνθρώπων ἀναδεικνύει τήν Ἐκκλησία ὡς καταφύγιο καί σκέπη καί τόπο ἀνάπαυσης ὅλων τῶν ναυαγισμένων καί σπαρασσομένων ἀπό τά δεινά καί τά [...]

Στον Άγιο Νικόλαο της Στέγης

Νίκου Ορφανίδη Φιλολόγου – Λογοτέχνη Γυρίζω συχνὰ στὸν Ἅγιο Νικόλαο τῆς Στέγης, στὴν Κακοπετριά. Τότε ποὺ πήγαμε γιὰ πρώτη φορὰ κατασκήνωση. Στὴν κατασκήνωση τῶν κατηχητικῶν τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς. Ἦταν ἡ πρώτη φορὰ ποὺ φεύγαμε μὲ τὸν ἀδελφό μου ἀπὸ τὸ σπίτι, πήγαμε μὲ τὸν πατέρα μας καὶ ἀγοράσαμε μιὰ βαλίτσα καὶ γιὰ τοὺς δυό μας. Γιὰ μένα καὶ τὸν δίδυμο ἀδελφό μου, τὸν Λουκᾶ. Ὅλα ἦταν ἀκριβὰ τότε. Αὐτὴ τὴ βαλίτσα τὴν ἔχω μέχρι σήμερα. Μιὰ βαλίτσα τῆς ἐποχῆς, μὲ ξύλινο σκελετὸ καὶ πράσινο χαρτόνι, μ’ αὐτὴν πήγαμε μετὰ στὴν Ἀθήνα, [...]

Ἐκκλησιαστικοί θησαυροί ἀπό τή μονή τοῦ Ἁγίου Νικολάου τῆς Στέγης καί τό μετόχι της, Παναγία ἡ Ἀποθεριώτισσα, στήν Κακοπετριά

Χριστόδουλου Χατζηχριστοδούλου Βυζαντινολόγου Στά νότια της Κακοπετριᾶς στήν ὀρεινή, δύσβατη δασώδη τοποθεσία Ἀποθέρι ἤ Ἀποθέρκα[1], βρισκόταν τό παλαιό μετόχι τῆς Παναγίας τῆς Ἀποθεριώτισσας, μετόχι τῆς Μονῆς τοῦ Ἁγίου Νικολάου τῆς Στέγης. Τό μετόχι φαίνεται ὅτι καταστράφηκε κατά τόν 18ο αἰώνα, ἐποχή κατά τήν ὁποία ἡ κυρίωνυμος μονή δέν εἶχε μοναχούς, ὁπόταν οἱ εὐσεβεῖς κάτοικοι τῆς Κακοπετριᾶς μετέφεραν γιά προστασία στόν κεντρικό ναό τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος στήν Κακοπετριά ἐκκλησιαστικά βιβλία τῆς μονῆς τοῦ Ἁγίου Νικολάου καί ἱερά κειμήλια τῆς Ἀποθεριώτισσας. Στά κειμήλια αὐτά περιλαμβάνονται ἡ θαυματουργός ἐφέστιος εἰκόνα τῆς Παναγίας καί ἡ [...]