Εθνικά – Ιστορικά

Η Εισβολή της Τουρκίας στις 20 Ιουλίου 1974

Η Εισβολή της Τουρκίας στις 20 Ιουλίου 1974 και ο δικός μας προβληματισμός Το γλαφυρό κείμενο του πανεπιστημιακού καθηγητή Γιώργου Σαββίδη*, πιστεύουμε ότι είναι ένα εξαιρετικό κείμενο για προβληματισμό και ενδοσκόπηση. Το παραθέτουμε χάριν των αναγνωστών μας με την ελπίδα ότι θα το μελετήσουν και θα εξαγάγουν τα δέοντα συμπεράσματα.   Με μια πινέζα στην καρδιά Η αντάρα της Κύπρου εξακολουθεί να σκεπάζει σχεδόν ολόκληρο τον νοητικό και συναισθηματικό μας ορίζοντα. Τις προάλλες, ένας ιδιαίτερα ευαίσθητος φίλος μου ψιθύρισε: «Ξέρεις, κάθε φορά που την συλλογίζομαι ή που ακούω το όνομά της, νιώθω σαν μια [...]

Ἡ πολιτιστική κληρονομιά στήν κατεχόμενη Κύπρο 50 χρόνια μετά τήν τουρκική εἰσβολή

Ἐπισκόπου Νεαπόλεως κ. Πορφυρίου Σέ λίγους μῆνες συμπληρώνονται πενήντα χρόνια ἀπό τήν τούρκικη εἰσβολή στήν Κύπρο πού εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα τήν κατοχή τοῦ 37% τῆς πατρίδας μας. Οἱ πληγές τῆς κατοχῆς ἀκόμα αἱμορραγοῦν καί τίποτα δέν φαίνεται ἀνθρωπίνως ἱκανό, νά θέσει τέρμα στήν ἀλαζονική καί ἀδιάλλακτη στάση τῆς τουρκικῆς κυβέρνησης καί τῆς ὑποτελοῦς σ’ αὐτήν τουρκοκυπριακῆς διοικούσας στά κατεχόμενα ἡγεσίας. Ἀμέσως μετά τήν εἰσβολή ξεκίνησε ἡ συστηματική λεηλασία καί βεβήλωση τῶν χώρων λατρείας, τῶν κοιμητηρίων, ἀρχαιολογικῶν χώρων, μουσείων καί ἰδιωτικῶν συλλογῶν. Στήν Ἐκκλησία τῆς Κύπρου ἐντός τῶν κατεχόμενων περιοχῶν ἀνήκουν 575 [...]

Πενήντα χρόνια κατοχῆς. Χρόνια ἐγκαρτέρησης

Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κύπρου κ.κ. Γεωργίου Εὐλογημένος ἀπό τόν Θεό ὁ τόπος μας. Ὄχι τόσο γιά τίς φυσικές του ὀμορφιές, ὅσο γιά τά πνευματικά ἀγαθά πού δέχτηκε ἀπό τό χέρι τοῦ Θεοῦ. Ἀπό τόν 15o   π.Χ. αἰώνα ὁδήγησε ἐδῶ τούς Μυκηναίους, δίνοντας ἔκτοτε στό νησί μία ἀπό τίς διαχρονικές συντεταγμένες του, τήν ἑλληνική. Μά καί ἡ ἐγγύτητα τῆς Κύπρου πρός τήν Ἁγία Γῆ εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα τό κήρυγμα τοῦ Εὐαγγελίου νά φτάσει κοντά της πολύ νωρίς. Ἤδη ἀπό τό 45 μ.Χ. τρεῖς Ἀπόστολοι, ὁ Βαρνάβας, ὁ Παῦλος καί ὁ Μᾶρκος, μέ τό [...]

Μνήμη καί νοσταλγία ἐπιστροφῆς στήν αἱμάσσουσα γιά 50 ἔτη σκλαβωμένη πατρώα γῆ

Ἐπισκόπου Μεσαορίας κ. Γρηγορίου Γράφει, μέ συγκίνηση, ὁ ποιητής Κωστῆς Παλαμᾶς: «Εἶμαι ἡ Πατρίδα. Μουσική στό διάβα μου τόν ἀέρα δένει. Ριζώνω ὅπου σταθῶ. Φῶς ὅπου πατῶ σπέρνω»[1]. Ὅσοι ἀπό ἐμᾶς γεννηθήκαμε ἤ καταγόμαστε ἀπό τό αἱμάσσον, ὑπό τουρκική κατοχή ἀπό τόν Ἰούλιο - Αὔγουστο τοῦ 1974, τμῆμα τῆς πατρίδας μας, τῆς Κύπρου μας, ζοῦμε βαθύτερα καί πλατύτερα ὅλα ἐκεῖνα πού ἐπέφεραν, ἀναπάντεχα γιά ἐμᾶς τά παιδιά τότε, αὐτή τή σύγχρονη καταστροφή, τούς σκοτωμούς, τούς ἀγνοουμένους, τόν κατατρεγμό, τόν ἐκτοπισμό, τήν προσφυγιά. Ἐντούτοις ὅπου πατοῦμε, 50 ἔτη, σπέρνουμε τό φῶς τῆς [...]

Ο αντιστασιακός ραδιοσταθμός που ανέκοψε προπαγάνδα πραξικοπηματιών

Το πρωινό της Δευτέρας 15ης Ιουλίου 1974, βρήκε τον τεχνικό υπάλληλο του ΡΙΚ Νίκο Νικολαΐδη να βρίσκεται στο εργαστήριό του στην Πάφο. Γύρω στις 8:15, ενώ το ραδιόφωνο μετέδιδε το «πουκάμισο το θαλασσί» με τον Γιώργο Νταλάρα, ξαφνικά διέκοψε τη λειτουργία του και άρχισε να μεταδίδει εμβατήρια. Σε λίγο ακούστηκε η είδηση ότι «ο Μακάριος είναι νεκρός». Αφού συνήλθε από το αρχικό σοκ, ο Νίκος Νικολαΐδης αντελήφθη ότι επρόκειτο περί πραξικοπήματος. Δεν του πήρε αρκετή ώρα για να σκεφτεί την ιδέα της λειτουργίας ενός αντιστασιακού ραδιοσταθμού.  Ένα από τα τηλεφωνήματα [...]

Το νόημα της θυσίας των μαρτύρων της 9ης Ιουλίου 1821

Kωστής Kοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου Ομιλία στο «Εθνικό Μνημόσυνο Εθνομαρτύρων 9ης Ιουλίου 1821» στον Ιερό Ναό Παναγίας Φανερωμένης Λευκωσίας, 9.7.2017 Η 9η Ιουλίου 1821 αποτελεί ημερομηνία ορόσημο στην ιστορική πορεία του Ελληνισμού της Κύπρου και καθόρισε τη συνέχειά του, όταν οι Αρχιερείς, οι υψηλόβαθμοι κληρικοί και οι προύχοντες του τόπου οδηγήθηκαν στον τόπο του μαρτυρίου και της θυσίας. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες της εποχής, τις μέρες εκείνες των σφαγών ασκήθηκε από τους κατακτητές πίεση στους συλληφθέντες, για να εξομώσουν, με αποτέλεσμα 36 από αυτούς να αρνηθούν τη χριστιανική πίστη και να [...]

9η Ιουλίου 1821

Kωστής Kοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου Στα τέλη της δεκαετίας του 1810, ο Aρχιεπίσκοπος Kυπριανός και άλλοι επιφανείς κληρικοί και προύχοντες του νησιού μυήθηκαν στη Φιλική Eταιρεία και στις δραστηριότητές της. Oι πολλαπλές δυσχέρειες, όμως, που πήγαζαν από τη μεγάλη απόσταση της Kύπρου από τις περιοχές της επικείμενης εξέγερσης και ειδικά η εγγύτητά της προς την Aίγυπτο και τη Συρία, όπου υπήρχαν συμπαγείς μουσουλμανικοί πληθυσμοί και μεγάλη συγκέντρωση τουρκικών στρατευμάτων, η άμεση μεταφορά των οποίων στο νησί θα οδηγούσε σε ανώφελη αιματοχυσία, συνέτειναν, ώστε να μη συμπεριληφθεί στον κεντρικό επαναστατικό [...]

Ο ηρωομάρτυρας της αιματηρής 9ης Ιουλίου 1821

ΤΗΣ ΚΑΛΛΙΟΠΗΣ ΧΑΡΜΑΝΤΑ - ΠΡΩΤΟΠΑΠΑ Ποιος ήταν ο Χατζηνικόλας Λαυρεντίου Πρωτοσυγκέλλου από τον Καραβά και πώς τον εκτέλεσαν οι Τούρκοι. Ιούλιος 1821... Ιούλιος 1974... μαύρος ο Ιούλιος... Κι ένα γιατί να κρέμεται στο στόμα... Το μαύρο Ιούλιο... Να περιμένουμε έναν άλλο Ιούλιο που θα μας ανταμείψει, άραγε; Τον Ιούλιο του 1821 ένα μαύρο σύννεφο κουβάλησε τη συμφορά στον τόπο. Ο αρχιεπίσκοπος, οι επίσκοποι και οι προύχοντες του τόπου, αλλά και ένα πλήθος άλλων κληρικών και λαϊκών θανατώθηκαν σε μια προσπάθεια εκφοβισμού του λαού. Η πλούσια περιοχή Λαπήθου-Καραβά πλήρωσε βαρύ τίμημα. Είχε το μεγαλύτερο [...]

Η Έγκωμη Λευκωσίας και η σχέση της με το Μετόχιο της Ιεράς Μονής Κύκκου “Άγιος Προκόπιος”

Κωστής Κοκκινόφτας Kέντρο Mελετών Iεράς Mονής Kύκκου Η μελέτη της τοπικής ιστορίας γνωρίζει στις μέρες μας αξιοσημείωτη ανάπτυξη, καρπός της οποίας υπήρξε η έκδοση μερικών δεκάδων σχετικών βιβλίων, που, ανάμεσα στα άλλα, συνδέονται με την αγωνιώδη προσπάθεια, για να διασωθούν, μέσα σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο κόσμο, μνήμες και συνήθειες του παρελθόντος και να προβληθούν ως πρότυπα για το μέλλον. (περισσότερα…)

Η εκπαιδευτική δράση του Αρχιεπισκόπου Κυπριανού

Η Κύπρος της προεπαναστατικής περιόδου χαρακτηρίζεται  από  πνευματική  άνθηση, που συμπίπτει με (και εν πολλοίς οφείλεται από) την αρχιεπισκοπία του Κυπριανού, του απαγχονισθέντος την 9η Ιουλίου 1821. Ο Κυπριανός γεννήθηκε το 1756 στον Στρόβολο. Σε παιδική ηλικία, γύρω στα δέκα του χρόνια, όπως συνηθιζόταν στα μοναστηριακά ήθη του νησιού μέχρι και πριν από μερικές  δεκαετίες, έγινε δεκτός ως δόκιμος στη Μονή Μαχαιρά, με την οποία οι κάτοικοι του Στροβόλου διατηρούσαν ποικίλες σχέσεις και δεσμούς. Την ίδια περίπου εποχή, το 1767, ανήλθε στον  αρχιεπισκοπικό θρόνο της Εκκλησίας του Αποστόλου Βαρνάβα [...]