Θεολογικά και άλλα θέματα

Ἡ ἑορτὴ τῶν Χριστουγέννων κατὰ τοὺς πρώτους αἰῶνες μέχρι τὰ τέλη τοῦ 4ου αἰώνα μ.Χ.

Διακόνου Ἀνδρέα Ματέι Σύμφωνα μὲ τὴ νοοτροπία τοῦ πρώιμου χριστιανισμοῦ, ὁ ὁποῖος βρισκόταν ἐν μέσω σκληροῦ διωγμοῦ, ἔμφαση δινόταν πρώτιστα στὴν ἡμέρα θανάτου καὶ ὄχι τόσο τῆς γέννησης. Γιὰ τοὺς μάρτυρες ἡ ἡμέρα θανάτου ἦταν ἡ γενέθλιος ἡμέρα στὴ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν. Γι΄ αὐτὸ καὶ ἡ λατρεία πρὸς τὸν Σωτήρα Ἰησοῦ Χριστὸ στὴν πρώιμη Ἐκκλησία ἐστιαζόταν γύρω ἀπὸ τὰ Πάθη, τὸν ἑκούσιο θάνατο καὶ τὴν τριήμερη Ἀνάστασή Του. Ἔτσι, τὰ χριστιανικὰ ἁγιολόγια διατηροῦν ὄχι τὶς ἡμερομηνίες γέννησης τῶν μαρτύρων καὶ τῶν ἁγίων, ἀλλὰ τὶς ἡμερομηνίες θανάτου τους. Ὡς ἐκ τούτου, [...]

Ενθυμήματα

Του Στέλιου Παπαντωνίου   Ενθυμήματα συμπληρωμένα με τον κώδικα της εκκλησίας. Πριν από τον παρόντα ναό υπήρξε άλλη εκκλησία χτισμένη το 1781, όπως αναγράφεται στο ιερό επίχρυσο ευαγγέλιο, δώρο του Παπαχριστόδουλου που με τη συμβία του Μαρία πρόσφεραν πολλά στον ναό, αργυροκόσμητη την εικόνα του αγίου, το κράνος και άλλες εικόνες αγιογραφημένες στη μονή αγίου Ηρακλειδίου.   Γύρω από την παλαιά εκκλησία φαίνεται πως υπήρχαν περβόλια, αλακάτι και δεξαμενή. Το 1854 ο ιερέας Ιωάννης Σκευοφύλαξ δώρισε στην εκκλησία την κατοικία του και δάνεισε αρκετά χρήματα για να κτιστεί ο παρών ναός 1854 εκ θεμέθλων, [...]

Αποστολικό Ανάγνωσμα Κυριακής προ της Χριστού Γεννήσεως

Διακόνου Μιχαήλ Νικολάου Θεολόγου (Ἑβρ. ια’, 9-10· 32-40) Ἀδελφοί, πίστει παρῴκησεν Ἀβραάμ εἰς τήν γῆν τῆς ἐπαγγελίας ὡς ἀλλοτρίαν, ἐν σκηναῖς κατοικήσας μετὰ Ἰσαὰκ καὶ Ἰακὼβ τῶν συγκληρονόμων τῆς ἐπαγγελίας τῆς αὐτῆς· ἐξεδέχετο γὰρ τὴν τοὺς θεμελίους ἔχουσαν πόλιν, ἧς τεχνίτης καὶ δημιουργὸς ὁ Θεός. Καὶ τί ἔτι λέγω; Ἐπιλείψει γὰρ με διηγούμενον ὁ χρόνος περὶ Γεδεών, Βαράκ τε καί Σαμψών καί Ἰεφθάε, Δαυῒδ τε καὶ Σαμουὴλ καὶ τῶν προφητῶν, οἳ διὰ πίστεως κατηγωνίσαντο βασιλείας, εἰργάσαντο δικαιοσύνην, ἐπέτυχον ἐπαγγελιῶν, ἔφραξαν στόματα λεόντων, ἔσβεσαν δύναμιν πυρός, ἔφυγον στόματα μαχαίρας, ἐνεδυναμώθησαν ἀπὸ ἀσθενείας, ἐγενήθησαν [...]

Ὁ Ἅγιος Ἰγνάτιος Ἐπίσκοπος Ἀντιοχείας ὁ Θεοφόρος

Πρωτ. Μιχαὴλ Βοσκοῦ Θεολόγου Οἱ δύο κεντρικὲς ἑορτὲς τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ μας ἔτους εἶναι οἱ ἑορτὲς τῶν Χριστουγέννων καὶ τοῦ Πάσχα. Ἡ μὲν ἑορτὴ τῶν Χριστουγέννων, τὴν ὁποία ὁ Ἅγ. Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος ὀνομάζει «μητρόπολιν πασῶν τῶν ἑορτῶν», ἀποτελεῖ τὴν κορωνίδα καὶ τὸ ἐπίκεντρο ὅλων τῶν ἀκινήτων ἑορτῶν, ἡ δὲ ἑορτὴ τοῦ Πάσχα τὴν κορωνίδα καὶ τὸ ἐπίκεντρο ὅλων τῶν κινητῶν ἑορτῶν. Ἡ ἑορτὴ τῶν Χριστουγέννων, ὡς ἰδιαιτέρως μεγάλη Δεσποτικὴ ἑορτή, ὄχι μόνο ἔχει ἀφιερωμένες σ’ αὐτὴν τρεῖς Κυριακὲς (Κυριακὴ τῶν Προπατόρων, Κυριακὴ πρὸ τῆς Χριστοῦ Γεννήσεως, Κυριακὴ μετὰ τὴν Χριστοῦ Γέννησιν), [...]

Ἡ προσκύνηση τῶν Μάγων

Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κύπρου κ.κ. Γεωργίου Τό γύρισμα τοῦ χρόνου μᾶς φέρνει καί πάλι μπροστά στό μεγάλο καί ἀνεπανάληπτο γεγονός τῆς κατά σάρκα Γέννησης τοῦ Χριστοῦ. Θεωρητικά ἡ ὑπόθεση τῶν Χριστουγέννων μᾶς εἶναι γνωστή. Κι ἄλλες φορές ἀκούσαμε, ἀλλά καί κάθε χρόνο, τά γεγονότα ἐξιστοροῦνται στήν Ἐκκλησία κατά τίς ἀκολουθίες τῶν ἡμερῶν αὐτῶν. Αὐτόν πού ὁ Θεός προανήγγειλε ὅτι θά ’στελλε στή γῆ, τόν Γιό Του τόν μονογενή, ἀπό τή γενιά τοῦ Ἀβραάμ καί τοῦ Δαβίδ, τόν βλέπουμε νά γεννᾶται ἀπό τήν Παρθένο Μαρία, ταπεινός κι ἄσημος στή Βηθλεέμ, "τήν Γῆν [...]

Ο Κύπριος ευεργέτης του Ελληνισμού της Κιλικίας Κωνσταντίνος Μαυρομάτης (1831-1903)

Κωστής Κοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου Οι μεταρρυθμίσεις που εφαρμόστηκαν κατά τον 19ο αιώνα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και αποκορυφώθηκαν με την έκδοση των διαταγμάτων Χάττι Σιέριφ, το 1839, και Χάττι Χουμαγιούν, το 1856, σε συνδυασμό με την εφαρμογή, κάτω από την πίεση των Μεγάλων Δυνάμεων, Συντάγματος το 1876, συνέτειναν ώστε να δημιουργηθούν νέες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες, που επέφεραν τη ραγδαία ανάπτυξη της οικονομίας, της εκπαίδευσης και της κοινοτικής συγκρότησης των παράλιων πόλεων της Μικράς Ασίας και των μεγάλων εμπορικών κέντρων της Αυτοκρατορίας. Ανάμεσα στις πόλεις που γνώρισαν την περίοδο αυτή πρωτοφανή [...]

Η Ιερά Μονή Μαχαιρά και η Συμβολή της στα Ελληνικά Γράμματα

ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΤΗΣ ΣΗΜΕΡΙΝΗΣ ΕΟΡΤΗΣ * * * Kωστής Kοκκινόφτας Kέντρο Mελετών Iεράς Mονής Kύκκου Oι μεγάλες ιστορικές περιπέτειες, που έζησε η Kύπρος κατά τη διάρκεια της πολύχρονης υποδούλωσης στους ξένους κατακτητές, όπως στους Φράγκους (1191-1489), τους Eνετούς (1489-1571), τους Oθωμανούς (1571-1878) και τους Άγγλους (1878-1960), δημιούργησαν πολλούς κινδύνους για την ελληνορθόδοξη φυσιογνωμία της. Mοναδική δύναμη αντίστασης, καθόλο αυτό το διάστημα, παρέμεινε η Eκκλησία, γύρω από την οποία οι Oρθόδοξοι κάτοικοι συσπειρώθηκαν, ώστε να μπορέσουν να διασώσουν τις παραδόσεις και τα ήθη και έθιμά τους. Eιδικότερα, όμως, συνδέθηκαν με τις πολυάριθμες Mονές [...]

Άγιος Σπυρίδωνας: Ο κατά Κόντογλου επαναστάτης και προστάτης των φτωχών

Τη μνήμη του Αγίου Σπυρίδωνα γιορτάζουμε στις 12 Δεκεμβρίου. Ο Αγιος Σπυρίδωνας αν και δεν πάτησε ποτέ το πόδι του στην Κέρκυρα, είναι ο Πολιούχος της Πόλης και του νησιού. Οι κάτοικοί του τρέφουν ιδιαίτερη αγάπη στον Αγιο Σπυρίδωνα και τον έχουν προστάτη τους καθώς τους έσωσε από πολλά δεινά μεταξύ των οποίων και η επιδημία της πανούκλας. (περισσότερα…)

Παρέμβαση Εκκλησιαστική. Τεύχος 59 (Σεπτέμβριος – Δεκέμβριος 2024)

Διαβάστε το περιοδικό Παρέμβαση Εκκλησιαστική με αφιέρωμα «Ἡ ἐν Χριστῷ οἰκογένεια στή σύγχρονη πραγματικότητα».  Στο τεύχος περιλαμβάνονται κείμενα των: Αρχιεπισκόπου Κύπρου κ.κ. Γεωργίου Μητροπολίτη Μεσογαίας και Λαυρεωτικής κ. Νικολάου Επισκόπου Καρπασίας κ. Χριστοφόρου Επισκόπου Μεσαορίας κ. Γρηγορίου + Αρχιμ. Γεωργίου Καψάνη Πρωτ. Αθανασίου Γκίκα Πρωτ. Μιχαήλ Βοσκού Πρωτ. Κωνσταντίνου Λ. Κωνσταντίνου Π. Αντώνιου Χαραλάμπους Διακ. Μιχαήλ Νικολάου Νίκης Τρακοσιή Σάββα Παρή Ευδόκιου Δημητρίου Σταύρου Τσουλούπα Χρήστου Χατζημιχαήλ Σωτηρίας Βασιλείου Γιώργου Μυλωνά Ελένης Αναστασίου Μάριου Θρασυβούλου.

Ο Άγιος Σπυρίδων και η Κύπρος

ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΤΗΣ ΣΗΜΕΡΙΝΗΣ ΕΟΡΤΗΣ * * * Κωστής Κοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου Ο Άγιος Σπυρίδων υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους Κύπριους Αγίους των πρώτων βυζαντινών αιώνων και χαίρει πανορθόδοξης φήμης. Έζησε στα χρόνια του αυτοκράτορα Μεγάλου Κωνσταντίνου και του γιου του, επίσης αυτοκράτορα, Κωνστάντιου, στα τέλη του 3ου - αρχές του 4ου αιώνα, και για τον βίο του σώζονται αρκετές μαρτυρίες εκκλησιαστικών ιστορικών της βυζαντινής περιόδου, γεγονός που καταδεικνύει την πολύ σημαντική θέση του στη ζωή της Εκκλησίας. Όπως αναφέρεται σχετικά, ο Άγιος γεννήθηκε στο χωριό Άσσια της Μεσαορίας [...]