• Ιστορια - Πολιτισμος

Ιστορια - Πολιτισμος

Κύπριοι λόγιοι και εκδοτική δραστηριότητα

Kωστής Kοκκινόφτας Kέντρο Mελετών Iεράς Mονής Kύκκου KYΠPIOI ΛOΓIOI KAI EKΔOTIKH ΔPAΣTHPIOTHTA (MEΣA 18ου - APXEΣ 19ου αι.) H ίδρυση από τον απόφοιτο της Πατριαρχικής Ακαδημίας της Κωνσταντινούπολης, Aρχιεπίσκοπο Kύπρου (1734-1759) Φιλόθεο, Ελληνικής Σχολής στη Λευκωσία και η ανάληψη της διεύθυνσής της από τον μετέπειτα Πατριάρχη Iεροσολύμων (1766-1770) Eφραίμ Aθηναίο, το 1742, συνέτεινε ώστε να δημιουργηθεί στο αρχιεπισκοπικό περιβάλλον αξιόλογη πνευματική κίνηση με σημαντική εκδοτική δραστηριότητα. Ο Εφραίμ υπήρξε απόφοιτος της Πατμιάδας Σχολής, η οποία την περίοδο αυτή αποτελούσε σπουδαίο εκπαιδευτικό κέντρο, με έμφαση στη διδασκαλία, τόσο των πατερικών κειμένων, όσο και της [...]

31 Ιανουαρίου 2023 Ενδιαφέροντα θέματα, Θεολογικά και άλλα θέματα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

Ο Μέγας Ευεργέτης της Κυπριακής Εκπαίδευσης Γρηγόριος Σιναΐτης (†1866)

Kωστής Kοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου O MEΓAΣ EYEPΓETHΣ TΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΓPHΓOPIOΣ ΣINAΪTHΣ (†1866) Tο 1854 εξελέγη στον αρχιεπισκοπικό θρόνο της Eκκλησίας της Kύπρου ο Mακάριος A΄, ο οποίος είχε υπηρετήσει προηγουµένως, ως Iεροδιάκονος, στις αρχές της δεκαετίας του 1820 στη Mητρόπολη Πάφου και από το 1827 στην Aρχιεπισκοπή του νησιού. (περισσότερα…)

30 Ιανουαρίου 2023 Ενδιαφέροντα θέματα, Θεολογικά και άλλα θέματα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

Εις μνημόσυνον αιώνιον του Καθηγητού της Πατρολογίας στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, Στυλιανού Παπαδόπουλου (1933-†15-1-2012)

Το πρωί της 15 Ιανουαρίου 2012 κοιμήθηκε ο καθηγητής Στυλιανός Παπαδόπουλος, ένας από τους σημαντικότερους Πατρολόγους του 20ου και 21ου αιώνα. Ο Στυλιανός Γ. Παπαδόπουλος γεννήθηκε στις Αρχαίες Κλεωνές της Κορινθίας το 1933 και σπούδασε θεολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, πατρολογία και βυζαντινολογία στην Sorbonne (Παρίσι), βυζαντινή θεολογία και φιλολογία και ιστορία της φιλοσοφίας στο Μόναχο. Εξέδωσε πολλές μελέτες-μονογραφίες για την Σχολαστική θεολογία στο Βυζάντιο, για τους μεγάλους Πατέρες της Εκκλησίας Μ. Αθανάσιο, Μ. Βασίλειο, Γρηγόριο Θεολόγο, Ιωάννη Χρυσόστομο και Κύριλλο Αλεξανδρείας. Στη Θεολογική Σχολή Αθηνών έγινε αριστούχος διδάκτορας (1967), υφηγητής [...]

15 Ιανουαρίου 2023 Ενδιαφέροντα θέματα, Θεολογικά και άλλα θέματα Read more...

Επαναπατρίστηκε η εικόνα του Τιμίου Προδρόμου: Αγιογραφήθηκε το 1807- Κλάπηκε από τον κατεχόμενο ιερό ναό Αγίας Ειρήνης στον Καραβά

Τον περασμένο Δεκέμβριο πραγματοποιήθηκε με επιτυχία μετά από προσπάθειες της Εκκλησίας της Κύπρου ο επαναπατρισμός κλεμμένης εικόνας του Τιμίου Προδρόμου (92 x 36 εκ.)  από τον κατεχόμενο ιερό ναό Αγίας  Ειρήνης στον Καραβά. Η εικόνα βρισκόταν τοποθετημένη στο εικονοστάσιο του ναού και ήταν δωρεά του καραβιώτη Λαυρεντίου Πρωτοσυγκέλλου, όπως αναφέρεται στην αφιερωματική επιγραφή: «Μνήσθητι άγιε του δούλου σου Λαυρεντίου Πρωτοσυγκέλλου μετά της συνοδείας αυτού». Η εικόνα αγιογραφήθηκε στο εργαστήριο εικόνων της Μονής του Αγίου Ηρακλειδίου και αφιερώθηκε στο ναό το 1807. Ο Λαυρέντιος Πρωτοσύγκελλος είναι ο δωρητής των περισσοτέρων εικόνων [...]

10 Ιανουαρίου 2023 Βυζαντινή τέχνη και μουσεία, Επαναπατρισθέντα ιερά κειμήλια Read more...

Λόγος στην παραμονή των Φώτων. (Αγίου Θεοδώρου του Στουδίτου)

[...] Αλλά τί να πούμε και για τον προερχόμενον από την έρημον Ιωάννη, το παράδοξο αυτό και πολυπόθητο για τους Ισραηλίτες θέαμα, τον άγγελο του Θεού, ο οποίος χειροτονήθηκε απόστολος πριν τους Αποστόλους; Όμως ένας τόσο μεγάλος Βασιλιάς τέτοιο στρατιώτη έπρεπε να έχει, αυτόν τον τόσο μεγάλο Προφήτη, ο μέγιστος Αρχιερεύς. Και ας κατανοήσουμε ποιό και πόσο μεγάλο μυστήριο έχουμε ενώπιον μας: επειδή ήταν ανάρμοστο, ενώ παρευρίσκεται ο νυμφαγωγός, να απουσιάζει ο νυμφίος, και ενώ η φωνή αναβοά, να μην ακούεται ο Λόγος, τί γίνεται, πώς τα οικονόμησε ο [...]

4 Ιανουαρίου 2023 Θεολογικά και άλλα θέματα, Θεολογικά κείμενα Read more...

Οι Αρχιεπίσκοποι Κύπρου από το 1821 και εφεξής

Κωστή Κοκκινόφτα Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου OI APXIEΠIΣKOΠOI KYΠPOY AΠO TO 1821 KAI EΦEΞHΣ H μελέτη του Kωνσταντίνου Mυριανθόπουλου (1874-1962) «Oι Aρχιεπίσκοποι Kύπρου από το 1821 και εφεξής» γράφτηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1950, μετά τη μετάβαση του Aρχιεπισκόπου Kύπρου (1950-1977) Mακαρίου Γ΄ στην Aθήνα (Aπρίλιος 1957) και στην Aμερική (Σεπτέμβριος - Nοέμβριος 1957) από τις Σεϋχέλλες, όπου τον είχαν εξορίσει οι Άγγλοι αποικιοκράτες, και πριν από τη θριαμβευτική του επάνοδο στην Kύπρο (Mάρτιος 1959). Σε αυτήν, ο Kύπριος αρχειοφύλακας παρουσιάζει, εν συντομεία και κατά τρόπο εκλαϊκευτικό, τον βίο και [...]

3 Ιανουαρίου 2023 Αφιερώματα / Αγιολόγιο, Ενδιαφέροντα θέματα, Θεολογικά και άλλα θέματα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

Άης Βασίλης και Μέγας Βασίλειος

Του Σταύρου Σ. Φωτίου* Σήμα κατατεθέν της καταναλωτικής αποχαύνωσης των ημερών, κατ΄ εικόνα και καθ΄ ομοίωσιν δημιούργημα της εμπορευματικής κοινωνίας, ο Άης Bασίλης. Kορυφαίο ασκητικό ανάστημα, κοινωνικός αναμορφωτής, βαθυστόχαστος συγγραφέας, ο Μέγας Βασίλειος. Ο πρώτος τραγουδά γλυκανάλατα τραγουδάκια για μικρούς και μικροσυνειδήσεις, θωπεύει τους μικροαστούς του πνεύματος και τους μεγαλοαστούς της ύλης. (περισσότερα…)

1 Ιανουαρίου 2023 Θεολογικά κείμενα Read more...

Ο Άγιος Βασίλειος με τα μάτια του π. Αθανάσιου Γιέφτιτς (1987)

Tο απόγευμα τις 4ης Μαρτίου 2021, ο πρώην Επίσκοπος Ζαχουμίου και Ερζεγοβίνης κ. Αθανάσιος Γιέφτιτς εκοιμήθη εν Κυρίω. Παραθέτουμε πιο κάτω, εις μνημόσυνον αιώνιον, την εκπομπή «Σήμερα είναι Κυριακή» στην οποία ο μακαριστός Αθανάσιος Γιέφτιτς μιλά για τον Μέγα Βασίλειο. Αιωνία του η μνήμη! (περισσότερα…)

1 Ιανουαρίου 2023 Ενδιαφέροντα θέματα, Θεολογικά και άλλα θέματα Read more...

Τό μήνυμα τῶν Χριστουγέννων

(Ὁμιλία στήν Χριστουγενιάτικη ἐκδήλωση του Χριστιανικοῦ Συνδέσμου Γυναικῶν «Ἅγιος Μηνᾶς» στίς 31/12/2006) Τό νά μιλήσει κάποιος μέ θέμα τό μήνυμα τῶν Χριστουγέννων ἀκούεται ὡς κάτι τό εὔκολο, καί ἴσως χωρίς πρωτοτυπία. (περισσότερα…)

29 Δεκεμβρίου 2022 Θεολογικά κείμενα Read more...

Ποιο είναι το βαθύτερο νόημα του γεγονότος της Γεννήσεως του Χριστού

Του Γεωργίου Β. Μαυρομάτη Το βαθύτερο νόημα της Γεννήσεως του Χρίστου μας το διατυπώνουν, ποιοι άλλοι παρά οι Πατέρες της Εκκλησίας μας, οι Πνευματοφόροι, τα πάγχρυσα στόματα του Λόγου. Και το διατυπώνουν, όχι σαν μια θεωρία ή σαν μια διδασκαλία, αλλά επειδή έζησαν το γεγονός αυτό, όπως και όλα τα σωτηριολογικά γεγονότα. Ο μικρός χώρος του βιβλίου, δεν μας επιτρέπει να παραθέσουμε, όλες αυτές τις θαυμάσιες διατυπώσεις των Πατέρων μας που ευφραίνουν την καρδιά του πιστού. Θα περιοριστούμε μόνο σε αποσπάσματα τεσσάρων από τους μεγάλους Πατέρες. Του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, [...]

28 Δεκεμβρίου 2022 Θεολογικά και άλλα θέματα, Θεολογικά κείμενα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...