Author - Pavlos Hadjiprodromou

Η συμβολή των Νεομαρτύρων και των Εθνομαρτύρων στη διατήρηση της Ελληνορθόδοξης συνείδησης των Κυπρίων

Kωστής Kοκκινόφτας Kέντρο Mελετών Iεράς Mονής Kύκκου Περί των Nεομαρτύρων Oι Nεομάρτυρες είναι μία ιδιότυπη κατηγορία Aγίων των νεότερων χρόνων, η οποία χαρακτηρίζεται από τον φορέα που επέβαλλε το μαρτύριο, δηλ. τον Tούρκο κατακτητή, και την εμμονή του Mάρτυρα στην Oρθόδοξη πίστη. Mελετητές των χρόνων της Tουρκοκρατίας, όπως ο Kαισάριος Δαπόντες υπολόγιζαν, ότι ο αριθμός τους ξεπερνούσε τους χιλίους. Στην πραματικότητα, όμως, είναι άγνωστος, όπως και τα ονόματά τους, εκτός από 170 περίπου, για τους οποίους έχουν δημοσιευτεί βιογραφικά στοιχεία. Για παράδειγμα, ο Όσιος Nικόδημος ο Aγιορείτης περιλαμβάνει αναφορές σε 87 Nεομάρτυρες [...]

«Στις 29 Μαΐου 1453 ένας πολιτισμός σαρώθηκε αμετάκλητα»

Με τη φράση αυτή ο Άγγλος βυζαντινολόγος Στίβεν Ράνσιμαν περιγράφει την κατάληψη της Πόλης από τους Οθωμανούς, τις εκτεταμένες λεηλασίες και την πανηγυρική είσοδο του Μωάμεθ του Πορθητή στην Αγία Σοφία το βράδυ της άλωσης, όπου, «αναβάς επί της Αγίας Τραπέζης», ευχαρίστησε τον Αλλάχ. Οι αιτίες της πτώσης Η κατάληψη της Πόλης από τους Μωαμεθανούς ήταν το τραγικό τέλος μιας θλιβερής ιστορίας με ποικίλες διαπλοκές, εντός και εκτός των τειχών.  Το ειδεχθές έγκλημα των σταυροφόρων του 1204, η πνευματική παρακμή, τα θρησκευτικά πάθη, οι προσπάθειες επιβολής της Ένωσης των Ορθοδόξων με [...]

Η Γενοκτονία τῶν Ποντίων καί ἡ Γενοκτονία τῆς Μνήμης

«Παντοῦ ὑπήρχαν ἴχνη βίας» Η Γενοκτονία τῶν Ποντίων καί ἡ Γενοκτονία τῆς Μνήμης Ἤδη ἀπό τόν 11ο αἰώνα οἱ Μιλήσιοι ἄρχισαν νά ἀποικοῦν στήν περιοχή τῆς Μαύρης Θάλασσας καί κατόπιν ἵδρυσαν τή Σινώπη (785 π.Χ.), τήν Τραπεζούντα (756 π.Χ.), τήν Κερασούντα (700 π.Χ.) καί ἄλλες πόλεις. Τόν 5ο αἰώνα ὁ ἀρχαίος Ἕλληνας Ξενοφώντας ἱστορώντας τήν Κάθοδο τῶν Μυρίων στά παράλια τῆς Ποντικῆς Καππαδοκίας, χαρακτήρισε τήν Τραπεζούντα «πόλιν ἑλληνίδαν οἰκουμένῃ ἐν τῷ Εὐξείνῳ Πόντῳ». Ἀπό τόν 1ο κιόλας αἰώνα ὁ Πόντος δέχθηκε τό μήνυμα τοῦ Χριστοῦ ἀπό τόν Ἀπόστολο Ἀνδρέα, ἱδρυτή τῶν [...]

Ανάσταση Κυρίου

Ανάσταση: ο θάνατος του θανάτου (του Σταύρου Σ. Φωτίου*)

Σύμφωνα με την Εκκλησία κόλαση είναι ο τρόπος εκείνος ζωής στον οποίο απουσιάζει η πρόσωπο προς πρόσωπο κοινωνία. Όπως την περιγράφει ο Άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος: «Και δεν βλέπουμε ο ένας το πρόσωπο του άλλου αλλά η ράχη του καθενός είναι κολλημένη στη ράχη του άλλου». Ο Θεόδωρος Ντοστογιέφσκι συνοψίζει την πικρότητα αυτής της ακοινωνησίας: «Κόλαση είναι το μαρτύριο του να μην αγαπάς». Κόλαση, λοιπόν, είναι η απουσία της αγάπης, η αποξένωση του ανθρώπου από τον Θεό και τον συνάνθρωπο. Αποτέλεσμα η αλλοτρίωση της ύπαρξης, η έσωθεν ερημία, η έξωθεν [...]

Άγιοι ή δράκοντες;

Η εικόνα του Αγίου Γεωργίου του Τροπαιοφόρου είναι γνωστή στο ευρύ κοινό. Άνω δεξιά της ζωγραφίζεται ένας πύργος και δίπλα του μια βασιλοπούλα. Στο κέντρο της παρουσιάζεται έφιππος ο Άγιος Γεώργιος. Με το κοντάρι του σκοτώνει ένα δράκοντα, ο οποίος καταλαμβάνει το κάτω δεξιό άκρο της εικόνας. Ποιο είναι το υπαρξιακό μήνυμα της εικόνας και ποια σχέση έχει με τα συμβαίνοντα στην Κύπρο σήμερα; Ο πύργος συμβολίζει κάθε κοινότητα, κάθε χώρα, η οποία καλείται να αναδείξει τη φιλότητα των ανθρώπων, τη συνεργασία των πολιτών. Κάθε τόπος καλείται να δημιουργήσει συλλογική [...]

Ανάσταση Χριστού Θεασάμενοι

Αγίου Συμεών Νέου Θεολόγου Αδελφοί και πατέρες, ήρθε το Πάσχα, η χαρμόσυνη μέρα της Ανάστασης του Χριστού, η αιτία κάθε ευφροσύνης και αγαλλίασης, που έρχεται μια φορά το χρόνο ή μάλλον έρχεται καθημερινά και συνεχώς σε εκείνους που κατανοούν το μυστικό της νόημα. Ήρθε και γέμισε τις καρδιές μας χαρά και αγαλλίαση λύνοντας τον κόπο της πάνσεπτης νηστείας και τελειοποιώντας και παρηγορώντας τις ψυχές μας. Ας ευχαριστήσουμε, λοιπόν, τον Κύριο, που μας πέρασε μέσα από το πέλαγος της νηστείας και μας οδήγησε με ευφροσύνη στο λιμάνι της Ανάστασής Του. Ας τον [...]

Αναστάσιμη φωτοχυσία

“Νυν πάντα πεπλήρωται φωτός, ουρανός τε και γη και τα καταχθόνια” Όλη η κτίση, όλη η δημιουργία συμμετέχει στο φως της Αναστάσεως το οποίο καταυγάζει όλη την οικουμένη. Ο Αναστάς Κύριός μας είναι το φως του κόσμου και μάς προσκαλεί στη χαρά που μας προσφέρει: “εισέλθετε πάντες”. Γιατί όπως μας βεβαιώνει η Εκκλησία, ο Κύριος «δέχεται τον έσχατον καθάπερ και τον πρώτον.... και τον ύστερον ελεεί και τον πρώτον θεραπεύει. Κακείνω δίδοσι και τούτω χαρίζεται. Και τα έργα δέχεται και τη γνώμην ασπάζεται, και την πράξιν τιμά και την πρόθεσιν [...]

Κατηχητικός Λόγος Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου

Εί τις ευσεβής και φιλόθεος, απολαυέτω της καλής ταύτης και λαμπράς πανηγύρεως. Εί τις ευγνώμων, εισελθέτω χαίρων εις την χαράν του Κυρίου αυτού. Εί τις έκαμε νηστεύων, απολαυέτω νύν το δηνάριον. Εί τις από της πρώτης ώρας ειργάσατο, δεχέσθω σήμερον το δίκαιον όφλημα. Εί τις μετά την τρίτην ήλθεν, ευχαρίστως εορτασάτω. Εί τις μετά την έκτην έφθασε, μηδέν αμφιβαλλέτω˙ και γάρ ουδέν ζημειούται. Εί τις υστέρησεν εις την ενάτην, προσελθέτω, μηδέν ενδοιάζων. Εί τις εις μόνην έφθασε την ενδεκάτην, μη φοβηθή την βραδύτητα˙ φιλότιμος γάρ ων ο Δεσπότης, δέχεται τον έσχατον καθάπερ και τον πρώτον˙ αναπαύει [...]

Λαμπρή, η Μεγαλειώδης Εορτή στην καρδιά της Άνοιξης

Πάσχα η λαμπρότερη εορτή της Χριστανοσύνης και η μεγαλύτερη θρησκευτική εορτή για τον ελληνισμό και για τον λαό της Κύπρου, ο οποίος την ονομάζει Λαμπρή, επειδή λάμπει λούζοντας με το αναστάσιμο φως την ζωή του και τις εκφάνσεις της: ήθη, έθιμα και παραδόσεις. Καθώς οι Ακολουθίες της Μεγάλης Εβδομάδας συμπίπτουν με την Άνοιξη το θείο δράμα φαίνεται να ανταποκρίνεται, επιπλέον, στα πάθη και την ανάσταση της ίδιας της Φύσης και του ανθρώπου. Είναι άλλωστε, ο καιρός που αποχαιρετούμε τη μακρά και απόλυτη σιωπή της Φύσης, την αγωνιώδη περίοδο της [...]

Μνήμη του Αγίου Ιερομάρτυρος Βασιλέως Επισκόπου Αμασείας (26 Απριλίου)

Σήμερα, Παρασκευή προ των Βαΐων και παραμονή της εγέρσεως του Λαζάρου, 26 Απριλίου, η Εκκλησία τιμά τη μνήμη του αγίου Ιερομάρτυρος Βασιλέως επισκόπου Αμασείας, του οσίου Καλανδίωνος του κυπρίου, και του Οσίου Γεωργίου, του κτήτορος στα τέλη του 11ου αιώνα της Μονής του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου στον Πενταδάκτυλο, περιοχή Κουτσοβέντη. (περισσότερα…)