Ιστορια - Πολιτισμος

Χριστούγεννα

† Πρωτ. Ἀλεξάνδρου Σμέμαν Ὁ Ἥλιος τῆς Δικαιοσύνης Ἡ ἡμέρα τῆς γέννησης τοῦ Χριστοῦ δέν ἔχει ἀποθησαυρισθεῖ στά εὐαγγέλια. Δέ δίνεται οὔτε ἡ ἐποχή τοῦ ἔτους, ἄν καί ἀπό τήν ἀναφορά στούς ποιμένες πού «ἀγραυλοῦντες καί φυλάσσοντες φυλακάς τῆς νυκτός ἐπί τήν ποίμνην αὐτῶν» (Λουκ. β’, 8), μποροῦμε νά συμπεράνουμε πώς γεννήθηκε τό καλοκαίρι. Αὐτή ἡ ἀβεβαιότητα προκαλεῖ τό ἐρώτημα: πῶς καί γιατί οἱ χριστιανοί καθόρισαν τήν 25η Δεκεμβρίου ὡς ἡμερομηνία γέννησης τοῦ Χριστοῦ; Αὐτό τό ἐρώτημα εἶναι κάτι περισσότερο ἀπό συνηθισμένο, ἐπειδή ἀπό τήν ἀπάντησή του μαθαίνουμε ἐπίσης κάτι τό σημαντικό [...]

Εἰς τήν Γέννησιν τοῦ Κυρίου

+Ἀρχιμ. Γεωργίου Γρηγοριάτου Μέσα στήν ἱερά ἀτμόσφαιρα τῆς μεγάλης δεσποτικῆς ἑορτῆς τῆς τοῦ Χριστοῦ Γεννήσεως ὁ Χριστιανός αἰσθάνεται τήν ἀνάγκη νά δοξάζη τόν Τριαδικό Θεό, τόν Πατέρα, τόν Υἱόν καί τό Ἅγιον Πνεῦμα, τήν πηγή τῆς ζωῆς, τοῦ ἁγιασμοῦ, τοῦ φωτισμοῦ καί τῆς θεώσεως τῶν ἀνθρώπων. Καί αὐτή ἡ δοξολογία γίνεται μία αἴσθησις γιά τόν ἄνθρωπο, ὅτι μετέχει στήν αἰωνιότητα τοῦ Θεοῦ, ὅτι μετέχει στή δόξα τοῦ Θεοῦ. Τό «νῦν», τό τώρα, γίνεται «ἀεί», γίνεται πάντοτε: «νῦν καί ἀεί καί εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων». Γίνεται ὑπέρβασις τοῦ χρόνου. Αὐτό τό [...]

Μνήμη της οσιοπαρθενομάρτυρος Ευγενίας (24 Δεκεμβρίου)

Σήμερα, παραμονή των Χριστουγέννων, εορτάζουμε τα προεόρτια της πανίερης εορτής της Γεννήσεως του Κυρίου μας. Σήμερα τελούνται το πρωί, ο όρθρος, οι Μεγάλες Δεσποτικές Ώρες,  ο Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός των Χριστουγέννων με θεία Λειτουργία του Μ. Βασιλείου. Οι πιστοί μεταλαμβάνουν τα Άχραντα Μυστήρια. Η Αγία Ευγενία, που εορτάζουμε σήμερα, γεννήθηκε στη Ρώμη, μέσα του 2ου αιώνα μ.Χ. Κόρη του αξιωματούχου Φιλίππου, ο οποίος ως έπαρχος στην Αλεξάνδρεια της έδωσε την ευκαιρία να ανατραφεί σε ελληνιστικό περιβάλλον και να γνωρίσει άριστα την ελληνική παιδεία. Όμως, η μελέτη των Επιστολών του Παύλου τη βοήθησε [...]

Γιά τή λογοτεχνία τῶν Χριστουγέννων

Νίκου Ὀρφανίδη Φιλολόγου – Λογοτέχνη Καθώς προσεγγίζουμε τά Χριστούγεννα, μέσα ἀπό ἐκείνη τή λογοτεχνία πού τά συνοδεύει, ἔχουμε ὁλοένα καί περισσότερο τήν αἴσθηση πώς ἐκεῖνο πού προβάλλει εἶναι ἡ ἀνάδειξη τῆς θαλπωρῆς. Ἔχουμε τήν ἀναζήτηση τῆς γαλήνης τῆς ψυχῆς. Τήν εἴσοδο στόν τόπο τῆς εὐσπλαχνίας. Στόν τόπο τῆς καλοσύνης καί τῆς ἀγάπης καί τῆς στοργῆς. Στόν τόπο τοῦ φωτός. Αὐτό ζητοῦμε μέσα στούς αἰῶνες. Ἔτσι καί ἡ ἐκκλησιαστική σύναξη τῶν ἀνθρώπων ἀναδεικνύει τήν Ἐκκλησία ὡς καταφύγιο καί σκέπη καί τόπο ἀνάπαυσης ὅλων τῶν ναυαγισμένων καί σπαρασσομένων ἀπό τά δεινά καί τά [...]

Ἡ ἑορτὴ τῶν Χριστουγέννων κατὰ τοὺς πρώτους αἰῶνες μέχρι τὰ τέλη τοῦ 4ου αἰώνα μ.Χ.

Διακόνου Ἀνδρέα Ματέι Σύμφωνα μὲ τὴ νοοτροπία τοῦ πρώιμου χριστιανισμοῦ, ὁ ὁποῖος βρισκόταν ἐν μέσω σκληροῦ διωγμοῦ, ἔμφαση δινόταν πρώτιστα στὴν ἡμέρα θανάτου καὶ ὄχι τόσο τῆς γέννησης. Γιὰ τοὺς μάρτυρες ἡ ἡμέρα θανάτου ἦταν ἡ γενέθλιος ἡμέρα στὴ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν. Γι΄ αὐτὸ καὶ ἡ λατρεία πρὸς τὸν Σωτήρα Ἰησοῦ Χριστὸ στὴν πρώιμη Ἐκκλησία ἐστιαζόταν γύρω ἀπὸ τὰ Πάθη, τὸν ἑκούσιο θάνατο καὶ τὴν τριήμερη Ἀνάστασή Του. Ἔτσι, τὰ χριστιανικὰ ἁγιολόγια διατηροῦν ὄχι τὶς ἡμερομηνίες γέννησης τῶν μαρτύρων καὶ τῶν ἁγίων, ἀλλὰ τὶς ἡμερομηνίες θανάτου τους. Ὡς ἐκ τούτου, [...]

Μνήμη των εν Κρήτη δέκα μαρτύρων (23 Δεκεμβρίου)

Σήμερα, Δευτέρα 23 Δεκεμβρίου, τιμούμε τη μνήμη των δέκα μαρτύρων που θυσιάστηκαν, για την Πίστη στον Ενανθρωπήσαντα Χριστό, στην Κρήτη και του Αγίου Νήφωνος Επισκόπου Κωνσταντίνης. (περισσότερα…)

Αγία Αναστασία Φαρμακολύτρια

Μνήμη της μεγαλομάρτυρος Αναστασίας της Φαρμακολυτρίας (22 Δεκεμβρίου)

Σήμερα, Κυριακή προ των Χριστουγέννων, τιμάται η μνήμη όλων των δικαίων της Παλαιάς Διαθήκης, από του Αδάμ μέχρι του Δίκαιου Ιωσήφ του μνήστορος, οι οποίοι ανά τους αιώνες ακολούθησαν το δρόμο του Κυρίου. Επίσης, τιμούμε τη μνήμη των Μαρτύρων Αναστασίας της Φαρμακολυτρίας, του διδασκάλου της Χρυσογόνου, καθώς και της Θεοδότης και των τριών παιδιών της, όλοι μαρτύρησαν για τον αναστημένο Χριστό. (περισσότερα…)

Ενθυμήματα

Του Στέλιου Παπαντωνίου   Ενθυμήματα συμπληρωμένα με τον κώδικα της εκκλησίας. Πριν από τον παρόντα ναό υπήρξε άλλη εκκλησία χτισμένη το 1781, όπως αναγράφεται στο ιερό επίχρυσο ευαγγέλιο, δώρο του Παπαχριστόδουλου που με τη συμβία του Μαρία πρόσφεραν πολλά στον ναό, αργυροκόσμητη την εικόνα του αγίου, το κράνος και άλλες εικόνες αγιογραφημένες στη μονή αγίου Ηρακλειδίου.   Γύρω από την παλαιά εκκλησία φαίνεται πως υπήρχαν περβόλια, αλακάτι και δεξαμενή. Το 1854 ο ιερέας Ιωάννης Σκευοφύλαξ δώρισε στην εκκλησία την κατοικία του και δάνεισε αρκετά χρήματα για να κτιστεί ο παρών ναός 1854 εκ θεμέθλων, [...]

Αποστολικό Ανάγνωσμα Κυριακής προ της Χριστού Γεννήσεως

Διακόνου Μιχαήλ Νικολάου Θεολόγου (Ἑβρ. ια’, 9-10· 32-40) Ἀδελφοί, πίστει παρῴκησεν Ἀβραάμ εἰς τήν γῆν τῆς ἐπαγγελίας ὡς ἀλλοτρίαν, ἐν σκηναῖς κατοικήσας μετὰ Ἰσαὰκ καὶ Ἰακὼβ τῶν συγκληρονόμων τῆς ἐπαγγελίας τῆς αὐτῆς· ἐξεδέχετο γὰρ τὴν τοὺς θεμελίους ἔχουσαν πόλιν, ἧς τεχνίτης καὶ δημιουργὸς ὁ Θεός. Καὶ τί ἔτι λέγω; Ἐπιλείψει γὰρ με διηγούμενον ὁ χρόνος περὶ Γεδεών, Βαράκ τε καί Σαμψών καί Ἰεφθάε, Δαυῒδ τε καὶ Σαμουὴλ καὶ τῶν προφητῶν, οἳ διὰ πίστεως κατηγωνίσαντο βασιλείας, εἰργάσαντο δικαιοσύνην, ἐπέτυχον ἐπαγγελιῶν, ἔφραξαν στόματα λεόντων, ἔσβεσαν δύναμιν πυρός, ἔφυγον στόματα μαχαίρας, ἐνεδυναμώθησαν ἀπὸ ἀσθενείας, ἐγενήθησαν [...]

Μνήμη της Αγίας παρθενομάρτυρος Ιουλιανής (21 Δεκεμβρίου)

Σήμερα, η Εκκλησία τιμά τη μνήμη των μαρτύρων Θεμιστοκλέους και Ιουλιανής, η οποία καταγόταν από επιφανή ειδωλολατρική οικογένεια της Νικομήδειας και έζησε επί Μαξιμιανού. Η σωματική της ομορφιά, η σύνεση και ο πλούτος της προκάλεσαν το ενδιαφέρον του αξιωματούχου Ελεύσιου, τον οποίο οι γονείς της ήθελαν να της δώσουν ως σύζυγο. Η σεμνή Ιουλιανή ωστόσο, έχοντας γνωρίσει από τον Απόστολο Παύλο την αλήθεια του Χριστού, δεν επιθυμούσε να γίνει σύζυγος ειδωλολάτρη. Η επίμονη άρνησή της οδήγησε σε καταγγελία της χριστιανικής της ιδιότητας στις ρωμαϊκές αρχές, που είχε ως συνεπακόλουθα [...]