• Ιστορια - Πολιτισμος

Ιστορια - Πολιτισμος

Εικόνες που επιστρέφουν. Η εικόνα των Τριών Ιεραρχών, Έργο Νεόφυτου Ν. Ζωγράφου.

«Έαρ χελιδών ου καθίστησι μία αι τρεις αηδόνες δε των ψυχών έαρ[1]». Το άρθρο αυτό έχει θέμα την επιστροφή μίας ακόμα φορητής εικόνας από την κατεχόμενη γη μας. Πρόκειται ουσιαστικά για τον επαναπατρισμό μιας δεσποτικής εικόνας (εικ. 1) που απεικονίζει τους Τρεις Ιεράρχες, Βασίλειο τον Μέγα, Ιωάννη τον Χρυσόστομο και Γρηγόριο τον Θεολόγο. Οι Τρεις Ιεράρχες, ήταν άνθρωποι μορφωμένοι, σοφοί δάσκαλοι, ξακουστοί ρήτορες και συγγραφείς. Πρόσφεραν πάρα πολλά στα ελληνικά γράμματα και διέθεσαν ολόκληρη την περιουσία τους σε κοινωνική προσφορά και φιλανθρωπικό έργο. Η εικόνα αυτή, είναι έργο του λαϊκού αγιογράφου Νεόφυτου [...]

30 Ιανουαρίου 2024 Βυζαντινή τέχνη και μουσεία, Εκκλησίες της κατεχόμενης Κύπρου, Επαναπατρισθέντα ιερά κειμήλια, Η χριστιανική Τέχνη στα κατεχόμενα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

Το Πρόσκαιρο και το αιώνιο στη ζωή των Τριών Ιεραρχών

Πανοσιολογιωτάτου Αρχιμανδρίτου κ. Αστέριου Χατζηνικολάου* Ὁ Ὀρθόδοξος κόσμος τιμᾶ τούς τρεῖς μεγίστους φωστῆρας τῆς Τρισηλίου Θεότητος. Τούς γιορτάζει σ’ ὅλη τήν οἰκουμένη, διότι εἶναι διδάσκαλοι οἰκουμενικοί. Λάμπουν σάν ἀστέρες πολύφωτοι στό νοητό στερέωμα τῆς Ἐκκλησίας. Οἱ μορφές τους, αἰῶνες τώρα, δέν ἔχουν χάσει τίποτε ἀπό τή λάμψη τους. Ἀντίθετα, στούς σκοτεινούς καιρούς μας, λάμπουν περισσότερο καί φωτίζουν τούς δρόμους μας. Ἐλάχιστοι στήν ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας μας ὀνομάσθηκαν μεγάλοι, ὅπως ὁ Μέγας Βασίλειος. Μόνον τρεῖς ἅγιοι πῆραν τόν τίτλο τοῦ Θεολόγου, ὅπως ὁ ἅγιος Γρηγόριος. Καί κανείς ἄλλος δέν ὀνομάσθηκε Χρυσόστομος ἐκτός [...]

30 Ιανουαρίου 2024 Θεολογικά και άλλα θέματα, Θεολογικά κείμενα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

Μνήμη των Τριών Μεγάλων Ιεραρχών (30 Ιανουαρίου)

Η Εκκλησία μας, αλλά και ευρύτερα η οικουμενική ελληνική παιδεία, τιμούν σήμερα τη μνήμη των Τριών Μεγάλων Ιεραρχών και Οικουμενικών Διδασκάλων, Βασιλείου του Μεγάλου Αρχιεπισκόπου Καισαρείας της Καππαδοκίας, Γρηγορίου του Θεολόγου και Ιωάννου του Χρυσοστόμου, Αρχιεπισκόπων Κωνσταντινουπόλεως. (περισσότερα…)

30 Ιανουαρίου 2024 Αγιολόγιον, Αφιερώματα / Αγιολόγιο, Ιανουάριος, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

Των γραμμάτων εορτή

του Πέτρου Παπαπολυβίου, αναπλ. Καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Κύπρου Η γιορτή των Γραμμάτων άρχισε να εορτάζεται γύρω στα 1805 - 1820 στην Κωνσταντινούπολη και τη Σμύρνη, όπως και στην Ιόνιο Ακαδημία, το 1826. Η συνήθεια μεταφέρθηκε στην Αθήνα με επίσημο οργανωτή το Πανεπιστήμιο Αθηνών, από το 1842, και έκτοτε σταδιακά πήρε τον συμβολικό χαρακτήρα που γνωρίζουμε όλοι από τα μαθητικά μας χρόνια. Για την Κύπρο, όπως έχουμε πει κι άλλοτε, η παλαιότερη μαρτυρία που υπάρχει για τον εορτασμό, είναι το 1853, στην Ελληνική Σχολή Λευκωσίας, ενώ από το 1859 καθιερώνεται ως [...]

29 Ιανουαρίου 2024 Ενδιαφέροντα θέματα, Θεολογικά και άλλα θέματα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

Ανασκαφή στο χώρο της Παναγίας Καρμιώτισσας στα Κάτω Πολεμίδια

Το Τμήμα Αρχαιοτήτων, Υφυπουργείο Πολιτισμού, ανακοινώνει τη λήξη της πρώτης ανασκαφικής περιόδου του προγράμματος «Παναγία Καρμιώτισσα». Οι έρευνες διεξάχθηκαν στον χώρο που περιβάλλει το ναό της Παναγίας Καρμιώτισσας στα Κάτω Πολεμίδια υπό τη διεύθυνση του δρος Ανδρέα Νικολαΐδη και της δρος Margot Hoffelt. Το έργο αυτό εντάσσεται στο ερευνητικό πρόγραμμα μιας στενής συνεργασίας του Κέντρου Αριστείας Ερατοσθένης (ECoE) του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου (ΤΕΠΑΚ) και του Κέντρου CNRS Μεσαιωνικής και Σύγχρονης Αρχαιολογίας στη Μεσόγειο (LA3M) του Πανεπιστημίου Αιξ – Μασσαλίας (AMU), με την υποστήριξη του Τμήματος Αρχαιοτήτων Κύπρου. Για πολλούς αλληλένδετους λόγους [...]

29 Ιανουαρίου 2024 Ενδιαφέροντα θέματα, ενδιαφεροντα θεματα, Θέματα / Γεγονότα / Δραστηριότητες, Θεολογικά και άλλα θέματα, Ιερά Μητρόπολις Λεμεσού, Ιστορια - Πολιτισμος, Μητροπολεις Read more...

Ανακομιδή των λειψάνων του Αγίου Ιγνατίου του Θεοφόρου (29 Ιανουαρίου)

Σήμερα η Εκκλησία μας τιμά τον Θεοφόρο Άγιο Ιγνάτιο με την ευκαιρία της ανακομιδής των λειψάνων του. Είναι ο δεύτερος Επίσκοπος Αντιοχείας και μαθητής του Ευαγγελιστή Ιωάννη. Επίσης, σήμερα τιμούμε τη μνήμη των μαρτύρων των εν Σαμοσάτοις τελειωθέντων Φιλοθέου, Υπερεχίου, Αβίβου, Ιουλιανού, Ρωμανού, Ιακώβου και Παρηγορίου. (περισσότερα…)

29 Ιανουαρίου 2024 Αγιολόγιον, Αφιερώματα / Αγιολόγιο, Ιανουάριος, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

102 έτη από τη γέννηση και 30 έτη από την κοίμηση του αοιδίμου Μητροπολίτου Κυρηνείας Γρηγορίου (1922 – + 28/01/1994)

Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 102 ετών από τη γέννηση και 30 ετών από την κοίμηση του αοιδίμου Μητροπολίτου Κυρηνείας κυρού Γρηγoρίου, παραθέτουμε σύντομο αφιέρωμα, το οποίο δημοσιεύτηκε το 1994 στο περιοδικό «Εκκλησία» της Εκκλησίας της Ελλάδος. Το κείμενο που παραθέτουμε το δημοσίευσε ο τότε φοιτητής της Θεολογικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Ιωάννης Γ. Χατζηουρανίου, νυν Επίσκοπος Μεσαορίας Γρηγόριος. Ακολουθεί κείμενο του κ. Χριστόδουλου Παχουλίδη, πρώην γραμματέα, για 55 συναπτά έτη, στην Ιερά Μητρόπολη Κυρηνείας.   ----------------------------- Ιωάννη Γ. Χατζηουρανίου νυν Επισκόπου Μεσαορίας Γρηγορίου Ο ΜΑΚΑΡΙΣΤΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΚΥΡΗΝΕΙΑΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ (1922-28 Ἰανουαρίου 1994) Περιοδικὸν «ΕΚΚΛΗΣΙΑ» [Ἔτος ΟΑ΄ [...]

28 Ιανουαρίου 2024 Ιστορικές Φυσιογνωμίες Read more...

Μνήμη του οσίου Εφραίμ του Σύρου (28 Ιανουαρίου)

Η Εκκλησία μας σήμερα Κυριακή 28 Ιανουαρίου μαζί με τον αναστάσιμο χαρακτήρα της ημέρας, εορτάζει τη μνήμη των Οσίων Παλλαδίου, Ιακώβου και Εφραίμ του Σύρου. Ο Όσιος Εφραίμ συγκαταλέγεται ανάμεσα στους αγιότερους και πολυγραφότερους διδασκάλους της Ορθοδοξίας, και συνεπώς δεν είναι τυχαίο το ότι τον εξύμνησαν με λόγους και αναφορές τους ο Μέγας Βασίλειος και πολλοί άλλοι Πατέρες. Γεννήθηκε το 306 μ. Χ. στη Νίσιβη της Συρίας από Χριστιανούς γονείς. Με τη βοήθεια του Επισκόπου Ιακώβου, έλαβε άρτια θεολογική και επιστημονική μόρφωση. Αγαπούσε από παιδί ιδιαίτερα τη μελέτη της Αγίας [...]

28 Ιανουαρίου 2024 Αγιολόγιον, Αφιερώματα / Αγιολόγιο, Ιανουάριος, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

Ανακομιδή των λειψάνων του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου (27 Ιανουαρίου)

Σήμερα τιμάται από την Εκκλησία η ανακομιδή των ιερών λειψάνων του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου. Ο μεγάλος αυτός Πατέρας και Διδάσκαλος της Εκκλησίας, που έζησε κατά τον 4ο αιώνα μ.Χ. και ποίμανε την αρχιεπισκοπή της Κωνσταντινούπολης, πέθανε όπως είναι γνωστό εξόριστος στο χωριό Κόμανα του Πόντου. Είχε ακολουθήσει κυριολεκτικά το Χριστό και πλήρωσε με τη ζωή του τους αγώνες κατά των αιρέσεων, τους αυστηρούς ελέγχους στην προκλητική αυτοκράτειρα Ευδοξία και την προσπάθειά του να απαλλάξει την Εκκλησία από ανάξιους κληρικούς. Διέπρεψε ως το χρυσορρήμον στόμα της Εκκλησίας. Οι ομιλίες και [...]

27 Ιανουαρίου 2024 Αγιολόγιον, Αφιερώματα / Αγιολόγιο, Ιανουάριος, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

Μνήμη του Αγίου Ξενοφώντος και της συνοδείας αυτού (26 Ιανουαρίου)

Σήμερα η  Εκκλησία μας τιμά μια ολόκληρη οικογένεια! Τιμά τη μνήμη του αγίου Ξενοφώντος και της συνοδείας αυτού, δηλαδή της συζύγου του Μαρίας και των δύο υιών τους Αρκάδιου και Ιωάννη. Ο όσιος Ξενοφών τιμάται ιδιαίτερα στο χωριό Μαζωτός, όπου και ο περικαλλής ναός με το θαυματουργό εικόνισμά του. Είναι γνωστός στην Κύπρο με την ονομασία Ξορινός, πιθανότατα λόγω της ύπαρξης του ναού του έξω από τα όρια του χωριού αυτού. Έζησε κατά τους χρόνους του Ιουστινιανού, τον 6ο αιώνα μ.Χ. Καταγόταν από την Κωνσταντινούπολη και είχε το αξίωμα του [...]

26 Ιανουαρίου 2024 Αγιολόγιον, Αφιερώματα / Αγιολόγιο, Ιανουάριος, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...