Ιστορια - Πολιτισμος

Άγιος Λουκιλιανός

Μνήμη του αγίου μάρτυρος Λουκιλλιανού (3 Ιουνίου)

Χριστός Ανέστη! Η Εκκλησία σήμερα, 3 Ιουνίου, τιμά τη μνήμη του Οσίου Πάππου, ο οποίος είναι συνώνυμος του Αγίου Ιεράρχου Πάππου Επισκόπου Χύτρων (Κυθρέας) που τιμάται στις 24 Οκτωβρίου. Επίσης, σήμερα εορτάζουμε τους μάρτυρες Λουκιλλιανό, Παύλη την παρθένο και ακόμη 4  μάρτυρες παιδιά. Ο ηλικιωμένος ιερέας των ειδώλων Λουκιλλιανός έζησε την προσωπική του Πεντηκοστή και γνώρισε το Χριστιανισμό. Κατηχήθηκε, βαπτίστηκε και έλαβε το άγιο Χρίσμα. Επιβεβαιώθηκε ακόμη μια φορά ο Κυριακός λόγος «τα αδύνατα παρά ανθρώποις δυνατά παρά τω Θεώ εστίν» (Λκ. 18, 27). Η εμπειρία αυτή βιώνεται συχνά μέσα από [...]

Κυριακή της Σαμαρείτιδος (2 Ιουνίου 2024)

Χριστός Ανέστη! Σήμερα, Κυριακή της Σαμαρείτιδος, και εορτάζουμε τη μνήμη του Αγίου Νικηφόρου, αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως του Ομολογητού, ο οποίος γεννήθηκε στην Επτάλοφο Πόλη το 758 μ.Χ. Όταν όμως το 813 μ.Χ. επί Λέοντος Ε' του Αρμένιου, ξέσπασε απηνής διωγμός κατά των προασπιστών της τιμητικής προσκύνησης των εικόνων, η αγέρωχη ηγετική πνευματική στάση και η θεολογική του σταθερότητα ανέδειξαν τον Πατριάρχη Νικηφόρο σε προστάτη του πληρώματος της Ορθοδόξου Εκκλησίας και της ορθής διδασκαλίας περί των εικόνων. Όπως ήταν φυσικό, όλα αυτά προκάλεσαν την οργή του αυτοκράτορα, ο οποίος τον απομάκρυνε από τον [...]

Μνήμη του Aγίου μάρτυρος Ιουστίνου του φιλοσόφου (1 Ιουνίου)

Χριστός Ανέστη! Σήμερα, η Εκκλησία τιμά τη μνήμη των Μαρτύρων Ιουστίνου του φιλοσόφου καθώς επίσης των Ιούστου, Χαρίτωνος και Χαριτούς. Ο Ιουστίνος γεννήθηκε στη Νεάπολη της Παλαιστίνης το 100 μ.X. Οι Έλληνες γονείς του φρόντισαν να λάβει εξαιρετική ανατροφή αλλά και φιλοσοφική μόρφωση. Η πλούσια θύραθεν παιδεία ωστόσο δεν έδιδε απάντηση στα ερωτήματα που έθετε η ανήσυχη ψυχή του. (περισσότερα…)

Η συμβολή των Νεομαρτύρων και των Εθνομαρτύρων στη διατήρηση της Ελληνορθόδοξης συνείδησης των Κυπρίων

Kωστής Kοκκινόφτας Kέντρο Mελετών Iεράς Mονής Kύκκου Περί των Nεομαρτύρων Oι Nεομάρτυρες είναι μία ιδιότυπη κατηγορία Aγίων των νεότερων χρόνων, η οποία χαρακτηρίζεται από τον φορέα που επέβαλλε το μαρτύριο, δηλ. τον Tούρκο κατακτητή, και την εμμονή του Mάρτυρα στην Oρθόδοξη πίστη. Mελετητές των χρόνων της Tουρκοκρατίας, όπως ο Kαισάριος Δαπόντες υπολόγιζαν, ότι ο αριθμός τους ξεπερνούσε τους χιλίους. Στην πραματικότητα, όμως, είναι άγνωστος, όπως και τα ονόματά τους, εκτός από 170 περίπου, για τους οποίους έχουν δημοσιευτεί βιογραφικά στοιχεία. Για παράδειγμα, ο Όσιος Nικόδημος ο Aγιορείτης περιλαμβάνει αναφορές σε 87 Nεομάρτυρες [...]

Άγιος Ερμείας

Μνήμη του Αγίου μάρτυρα Ερμεία (31 Μαΐου)

Χριστός Ανέστη! Σήμερα η Εκκλησία τιμά τη μνήμη του Αγίου Ευσταθίου, πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, που έζησε στις αρχές του 11ου αιώνα μ.Χ., των Αγίων μαρτύρων Ευσεβίου, Χαραλάμπη και Χριστίνας, καθώς και του αγίου μάρτυρα Ερμεία, ο οποίος ήταν ένας ενάρετος στρατιωτικός, υπηρετούσε στα Κόμανα της Καππαδοκίας, γύρω στα μέσα του 2ου αιώνα μ.Χ. Το θάρρος και η τιμιότητά του αναγνωρίζονταν από τους συμπολίτες του, καθώς επίσης και οι μεγάλες υπηρεσίες του προς το ρωμαϊκό στρατό. Ωστόσο, όταν ο αυτοκράτορας Μάρκος Αυρήλιος πληροφορήθηκε τη χριστιανική ιδιότητά του, μέσω του τοπικού Έπαρχου Σεβαστιανού, και [...]

Χαράλαμπου Μπακιρτζή: Η Αγία Σοφία Κωνσταντινουπόλεως

Χαράλαμπος Μπακιρτζής, Η Αγία Σοφία Κωνσταντινουπόλεως, Εικονοστάσιον, τεύχος 7, 2016, σελίδες  17, εικόνες 5. Διαβάστε το τεύχος εδώ... (περισσότερα…)

Μνήμη του οσίου Ισαακίου του ομολογητού (30 Μαΐου)

Χριστός Ανέστη! Σήμερα η Εκκλησία τιμά τη μνήμη της Αγίας Εμμέλειας, της μητέρας του Μεγάλου Βασιλείου, που κοιμήθηκε οσιακά σε μονή, όπου συμμόναζε με τη θυγατέρα της Μακρίνα. Επίσης, γιορτάζουμε τη μνήμη του οσίου Ισαακίου του ομολογητή, ηγουμένου της μονής Δαλμάτων. Ο Ισαάκιος καταγόταν από τη Συρία και έζησε επί βασιλιά Ουάλη, ο οποίος υποστήριζε τους οπαδούς του Αρείου. Μια σκληρή αυτοκρατορική απόφαση ήταν η  απαγόρευση να χρησιμοποιούν οι ορθόδοξοι τους ναούς τους. Κατά την εποχή εκείνη, γύρω στο 364 μ.Χ., ο Ουάλης ετοιμαζόταν για εκστρατεία εναντίον των Γότθων, που απειλούσαν την [...]

Κωνσταντίνος Παλαιολόγος. Ο τελευταίος Αυτοκράτορας του Βυζαντίου

«Ανήρ αγαθός ην και του κοινού κηδεμών» (Κριτόβουλος) Χριστόδουλου Γ. Παχουλίδη Η 29η Μαΐου φέρνει κάθε χρόνο στη μνήμη των Ελλήνων την αποφράδα Τρίτη της 29ης Μαΐου 1453, κατά την οποία η Κωνσταντινούπολη, «το μάτι της Ανατολής» και «το κλειδί της Οικουμένης» κατά τον ανώνυμο θρηνωδό, έπεσε στα χέρια των αλλοθρήσκων Τούρκων∙ φέρει ακόμη στη μνήμη και την υπέροχη μορφή, τον τελευταίο Αυτοκράτορα του Βυζαντίου, τον ασκητικό αγωνιστή Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, τον Εθνομάρτυρα (1449-1453), ο οποίος έπεσε μαχόμενος στην πύλη του Αγίου Ρωμανού, αγωνιζόμενος ως λέων για να αναχαιτίσει το χείμαρρο των [...]

«Στις 29 Μαΐου 1453 ένας πολιτισμός σαρώθηκε αμετάκλητα»

Με τη φράση αυτή ο Άγγλος βυζαντινολόγος Στίβεν Ράνσιμαν περιγράφει την κατάληψη της Πόλης από τους Οθωμανούς, τις εκτεταμένες λεηλασίες και την πανηγυρική είσοδο του Μωάμεθ του Πορθητή στην Αγία Σοφία το βράδυ της άλωσης, όπου, «αναβάς επί της Αγίας Τραπέζης», ευχαρίστησε τον Αλλάχ. Οι αιτίες της πτώσης Η κατάληψη της Πόλης από τους Μωαμεθανούς ήταν το τραγικό τέλος μιας θλιβερής ιστορίας με ποικίλες διαπλοκές, εντός και εκτός των τειχών.  Το ειδεχθές έγκλημα των σταυροφόρων του 1204, η πνευματική παρακμή, τα θρησκευτικά πάθη, οι προσπάθειες επιβολής της Ένωσης των Ορθοδόξων με [...]

Μεσοπεντηκοστή

Τετάρτη της Μεσοπεντηκοστής (29 Μαΐου 2024)

Χριστός Ανέστη! Σήμερα 29 Μαΐου η Εκκλησία εορτάζει την Μεσοπεντηκοστή, δηλαδή το μέσον της εκκλησιαστικής περιόδου από το Πάσχα προς τη εορτή της Πεντηκοστής. Είναι Δεσποτική εορτή και αναφέρεται στην του Θεού Σοφία, δηλ. τον Κύριο και Σωτήρα μας Ιησού Χριστό. Η ημέρα αυτή συνδυάζει τις εορτές του Πάσχα αφ’ ενός και της επιφοιτήσεως του Αγίου Πνεύματος αφ’ ετέρου και προετοιμάζει τη δόξα του θαύματος της Αναλήψεως του Κυρίου, που θα εορτασθεί μετά από 15 ημέρες. Αυτό το μέσον των δύο μεγάλων εορτών, φέρνει στη σκέψη του Χριστιανού το εβραϊκό επίθετο [...]