• Ιστορια - Πολιτισμος

Ιστορια - Πολιτισμος

Ὁ ἅγιος Νεόφυτος καὶ ὁ καημὸς τῆς Ρωμιοσύνης στὸ ποίημα τοῦ Γιώργου Σεφέρη «Nεόφυτος ὁ Ἔγκλειστος μιλᾶ». Ἕνα μικρὸ σχόλιο.

Δρ. Νίκου Ὀρφανίδη Φιλολόγου – Λογοτέχνη Tὸ ποίημα «Nεόφυτος ὁ Ἔγκλειστος μιλᾶ» τοῦ Γιώργου Σεφέρη παραπέμπει στὴν πολιτικὴ ἐμπειρία, τόσο τοῦ Βυζαντινοῦ, ὅσο καὶ τοῦ νεότερου Ἑλληνισμοῦ τῆς Kύπρου. Στὴν ἐμπειρία τῆς καθ’ ἡμᾶς Ἀνατολῆς, τῆς Ρωμιοσύνης, ποὺ ζεῖ καὶ δοκιμάζει γιὰ αἰῶνες τὸν ἀμοραλισμὸ καὶ τὴν ἀθλιότητα καὶ πολεμικὴ τῶν Ευρωπαίων τῆς Δύσεως. Μαζὶ παραπέμπει στὴν ἀγγλικὴ ἀποικιοκρατία, καὶ συνακόλουθα στὴν ἀναμέτρηση καὶ τὴ σύγκρουση τοῦ Ἑλληνισμοῦ μὲ τὴ Δύση. Tόπος καὶ χρόνος σύνθεσης τοῦ ποιήματος ἡ Ἐγκλείστρα: «Ἐγκλείστρα, 21 Nοεμ. ’53.» Ἔτσι ὑποσημειώνεται στὸ ποίημα. Εἶναι ἀκόμα καὶ οἱ σχετικὲς ἐγγραφὲς ἀπὸ τὶς [...]

27 Σεπτεμβρίου 2023 Θεολογικά και άλλα θέματα, Θεολογικά κείμενα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

«Μέγα οὖν καί πάνυ μέγα τό τῆς ταπεινοφροσύνης χρῆμα…» κατά τόν Ἅγιο Νεόφυτο τόν Ἔγκλειστο

Διακόνου Μιχαήλ Νικολάου Θεολόγου «Μέγα οὖν καί πάνυ μέγα τό τῆς ταπεινοφροσύνης χρῆμα, ὅτι Χριστοῦ δόμα (δῶρον) καθέστηκε»[2]. Μεγάλη ἡ ἀλήθεια τήν ὁποία διακηρύττει ὁ Ἅγιος Νεόφυτος γιά τήν ὑψοποιό καί θεοποιό ἀρετή τῆς ταπείνωσης. Πράγματι, ἡ ἀρετή αὐτή εἶναι τό θεμέλιο καί ἡ βάση τῆς πνευματικῆς ζωῆς. Εἶναι τό πρωταρχικό καθῆκον τοῦ χριστιανοῦ, διότι ὅπως ἀναφέρει ὁ Ἅγιος «καλή δέ καί ἡ μακαρία ταπείνωσις, ὅτι Χριστοῦ μαθητής ὁ ταπεινός ἀναδείκνυται»[3]. Ὁ ἴδιος ὁ Χριστός μέ τήν ἔνσαρκο παρουσία τοῦ πρῶτος διδάσκει ἔμπρακτα τό ταπεινό φρόνημα, μέ τή σάρκωσή Του, τήν [...]

27 Σεπτεμβρίου 2023 Θεολογικά και άλλα θέματα, Θεολογικά κείμενα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

Μνήμη των Αποστόλων Αριστάρχου, Μάρκου και Ζήνωνος εκ των εβδομήκοντα (27 Σεπτεμβρίου)

Η Εκκλησία μας τιμά σήμερα τη μνήμη των Αποστόλων εκ των Ο΄ Αριστάρχου, Μάρκου και Ζήνωνος. (περισσότερα…)

27 Σεπτεμβρίου 2023 Αγιολόγιον, Αφιερώματα / Αγιολόγιο, Ιστορια - Πολιτισμος, Κύριες Ειδήσεις, Σεπτέμβριος Read more...

Μνήμη του Αγίου Μάρτυρος Καλλιστράτου (27 Σεπτεμβρίου)

Η Εκκλησία μας τιμά σήμερα τη μνήμη των Μαρτύρων Καλλιστράτου και Γαϊανής. (περισσότερα…)

27 Σεπτεμβρίου 2023 Αγιολόγιον, Αφιερώματα / Αγιολόγιο, Ιστορια - Πολιτισμος, Κύριες Ειδήσεις, Σεπτέμβριος Read more...

Φαεινός Φάρος ἐν τῇ Φραγκοκρατίᾳ Νεόφυτος Ἐγκλειστριώτης

Εὐδόκιου Δημητρίου Θεολόγου Τούς σκοτεινούς αἰῶνες τῆς Φραγκοκρατίας, λάμπρυνε τήν Κύπρο μέ τήν ἀσκητική ζωή καί τόν πνευματικό ἀγώνα του ὁ ἅγιος Νεόφυτος. Ἔζησε τό μεταίχμιο τῆς Ὕστερης Βυζαντινῆς Περιόδου καί τῆς Φραγκοκρατίας καί μέ τά κείμενά του μᾶς μεταφέρει τήν πικρή γεύση τῶν ἱστορικῶν συνθηκῶν. Ὅταν κατεῖχαν τά Ἱεροσόλυμα οἱ Μουσουλμάνοι μέ ἐπικεφαλῆς τόν Σουλτάνο Σαλάχ ἄντ Ντίν, διοικοῦσε τήν Κύπρο ὁ αὐτοχρισμένος βασιλιάς Ἰσαάκιος, ὁ ὁποῖος συμπεριφερόταν ὡς κατακτητής παρά σάν βυζαντινός βασιλέας. Ὁ ἅγιος Νεόφυτος περιγράφει μέ λίγες λέξεις τά συμβάντα: «καταγγέλλω ὅσα συμβαίνουν τήν παροῦσα δυσχέρεια τῶν πραγμάτων [...]

26 Σεπτεμβρίου 2023 Θεολογικά και άλλα θέματα, Θεολογικά κείμενα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

Οι κρυπτοχριστιανοί της Κύπρου

Γράφει ο Παν. Χατζηδημητρίου [email protected] Η ένταξη ή επανένταξη των κρυπτοχριστιανών λεγόμενων Λινοβάμβακων στην ορθόδοξη κοινότητα της Κύπρου, επί Αγγλοκρατίας, για διάφορους παράγοντες δεν ολοκληρώθηκε. Αποτέλεσμα σημαντικό ποσοστό των λεγόμενων Λινοβάμβακων να αποτελεί σήμερα μεγάλο μέρος της τουρκοκυπριακής κοινότητας, όπως την ξέρουμε σήμερα. Με δυο λόγια οι Κύπριοι αυτοί έχουν τις ίδιες καταβολές μαζί με τους Ελληνοκυπρίους. Δεν είναι άσχετο ότι αρκετά τ/κυπριακά χωριά έχουν ονόματα αγίων. Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα μας ο Φαίδωνας Θ. Παπαδόπουλος, Δρ Θεολογίας - θρησκειολόγος, αναλύει το θέμα των Λινοβάμβακων -  κρυπτοχριστιανών της Κύπρου, οι οποίοι [...]

26 Σεπτεμβρίου 2023 Ενδιαφέροντα θέματα, Θεολογικά και άλλα θέματα Read more...

Μετάστασις του Αποστόλου και Ευαγγελιστού Ιωάννου του Θεολόγου (26 Σεπτεμβρίου)

Σήμερα η Εκκλησία εορτάζει τη μετάσταση του Αγίου ενδόξου και πανευφήμου Αποστόλου και Ευαγγελιστού Ιωάννου του Θεολόγου. Ο Ιωάννης ήταν ο «μαθητής ον ηγάπα ο Ιησούς». Αξιώθηκε να πληροφορηθεί από τον Ιησού Χριστό πολλές θεολογικές αλήθειες και να τις καταγράψει στο 4ο Ευαγγέλιο της Καινής Διαθήκης. (περισσότερα…)

26 Σεπτεμβρίου 2023 Αγιολόγιον, Αφιερώματα / Αγιολόγιο, Ιστορια - Πολιτισμος, Σεπτέμβριος Read more...

Ο Άγιος Νεόφυτος στην τέχνη της Κύπρου

Δρ. Χριστόδουλου Α. Χατζηχριστοδούλου Βυζαντινολόγου Ἡ καθιέρωση τοῦ Ἐγκλείστου μοναχοῦ Νεοφύτου ὡς Ἁγίου στή συνείδηση τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου εἶναι γεγονός, ὅπως καί οἱ καθιερώσεις τῶν δύο τουλάχιστον ἐτήσιων ἑορτῶν του, κατά τήν 24η Ἰανουαρίου καί τήν 28ην Σεπτεμβρίου (ὁ Ἅγιος κοιμήθηκε στίς 12 Ἀπριλίου 1219). Ὅπως συμβαίνει καί σέ περιπτώσεις ἄλλων τοπικῶν Ἁγίων τό κύριο, συχνά μοναδικό κέντρο λατρείας τους, ἐντοπίζεται στόν χῶρο ἄσκησης ἤ καί ταφῆς τους, φαινόμενο σύνηθες στόν βυζαντινό καί μεταβυζαντινό κόσμο. Μέ τό ἴδιο σκεπτικό θά μποροῦσε νά ἑρμηνευτεῖ καί ἡ ἀπεικόνιση τοῦ ἁγίου Νεοφύτου σέ τοιχογραφίες, φορητές [...]

25 Σεπτεμβρίου 2023 Βυζαντινή τέχνη και μουσεία, Ιστορια - Πολιτισμος, Ιστορία της βυζαντινής τέχνης, Μνημεία Read more...

Η Μονή Κύκκου και η Κύπρος στο Αρχείο του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων

Kωστής Kοκκινόφτας Kέντρο Mελετών Iεράς Mονής Kύκκου Ένα από τα σημαντικότερα σε ιστορικά τεκμήρια και μεγαλύτερα σε αριθμό εγγράφων εκκλησιαστικά αρχεία του ευρύτερου Ελληνισμού είναι το Αρχείο του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, το οποίο παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον για την Κύπρο, αφού διασώζει πολλά χειρόγραφα και λυτά έγγραφα, που σχετίζονται άμεσα με το νησί. Το Αρχείο διαχωρίζεται σε δύο διακριτά τμήματα, αυτό των χειρογράφων, τα οποία συγκεντρώθηκαν στην κεντρική Βιβλιοθήκη από τις Μονές και τις διάφορες υπηρεσίες του Πατριαρχείου στα τέλη του 19ου αιώνα, και αυτό των λυτών εγγράφων, των συσταχωμένων σε κώδικες επιστολών, [...]

25 Σεπτεμβρίου 2023 Εθνικά – Ιστορικά, Θεολογικά και άλλα θέματα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

Μνήμη της Αγίας Ευφροσύνης (25 Σεπτεμβρίου)

Σήμερα η Εκκλησία τιμά τη μνήμη της Οσίας Ευφροσύνης, του πατέρα της, Αγίου Παφνουτίου καθώς και του Αγίου Μάρτυρος Παφνουτίου του Ιεροσολυμήτου. Η Αγία Ευφροσύνη καταγόταν από πλούσιους και ευσεβείς γονείς, οι οποίοι την απέκτησαν με πολλές δυσκολίες και κατόπιν πολλών προσευχών προς το Θεό. Σε ηλικία 12 ετών έμεινε ορφανή από μητέρα, και αφιερώθηκε στην προσευχή και τη μελέτη των αγίων Γραφών, καθώς και σε έργα φιλανθρωπίας. (περισσότερα…)

25 Σεπτεμβρίου 2023 Αγιολόγιον, Αφιερώματα / Αγιολόγιο, Ιστορια - Πολιτισμος, Σεπτέμβριος Read more...